Première dame d’honneur

Porträt der Princesse de Chimay, Première dame d'honneur der Königin Marie-Antoinette.

Die Première dame d’honneur (deutsch etwa: Erste Ehrendame) hatte nach der Surintendante de la Maison de la Reine unter den Amtsträgerinnen den zweiten Rang am französischen Hof inne. Sie vertrat die Surintendante in deren Abwesenheit. Der dritte Rang unter den Damen bei Hofe gebührte der Dame d’atours.

Sowohl der Königin wie auch der Königinmutter standen Premières dames d’honneur zu. Die jeweilige Hofhaltung erfolgte allerdings üblicherweise getrennt.

Première dame d'honneur

Anne de Bretagne (1477–1514)

  • 1494–1496: Jehanne de Courandon, Dame de Segré
  • 1496–1498: Mathurine du Perrier, Dame de la Guerche

Eleonore von Kastilien (1498–1558)

  • 1530–1535: Louise de Montmorency
  • 1535–: Jeanne d’Angoulême, Dame de Givry
  • Beatrix Pacheco d’Ascalona, Comtesse de Montbel d'Entremont

Caterina de’ Medici (1519 – 1589)

  • 1547–1560: Françoise de Brézé
  • 1560–1561: Jacqueline de Longwy
  • 1561–1578: Philippes de Montespedon
  • 1578–1589: Alfonsina Strozzi

Maria Stuart (1542–1587)

  • 1559–1560: Guillemette de Sarrebruck

Elisabeth von Österreich (1554–1592)

  • 1570–1574: Madeleine de Savoie

Louise de Lorraine-Vaudémont (1553–1601)

  • 1575–1583: Jeanne de Dampierre
  • 1583–1585: Louise de Hallwyn de Cipierre
  • 1583–1601: Fulvie de Randan

Maria de’ Medici (1575–1642)

  • 1600–1632: Antoinette de Pons

Anna von Österreich (1601–1666)

  • 1615–1618: Inés de la Torre
  • 1615–1624: Laurence de Montmorency
  • 1624–1626: Charlotte de Lannoy
  • 1626–1638: Marie-Catherine de Senecey
  • 1638–1643: Catherine de Brassac
  • 1643–1666: Marie-Claire de Fleix

Maria Teresa von Spanien (1638–1683)

  • 1660–1664: Susanne de Navailles
  • 1664–1671: Julie d’Angennes
  • 1671–1679: Anne de Richelieu
  • 1679–1683: Anne-Armande de Créquy

Maria Leszczyńska (1703–1768)

Marie-Antoinette von Österreich-Lothringen (1755–1793)

Joséphine de Beauharnais (1763–1814)

  • 1804–1809: Adélaïde de La Rochefoucauld

Marie-Louise von Österreich (1791–1847)

  • 1810–1814: Louise de Guéhéneuc

Maria Amalia von Neapel-Sizilien(1782–1866)

  • 1830–1849: Christine-Zoë de Montjoye[1]

Eugénie de Montijo (1826–1920)

  • 1853–1867: Pauline de Bassano
  • 1867–1870: Marie-Anne Walewska

Weitere Premières dames d'honneur

Maria Anna Victoria von Bayern (1660–1690)

  • 1679–1684: Anne de Richelieu

Élisabeth Philippe Marie Hélène de Bourbon (1764 – 1794)

  • 1779–1792: Marie-Angélique de Mackau

Marie Thérèse Charlotte de Bourbon (1778–1851)

  • 1799–1823: Bonne Marie Félicité de Montmorency-Luxembourg
  • 1823–1830: Anne-Félicité Simone de Sérent

Maria Karolina von Neapel-Sizilien (1798–1870)

  • 1816–1830: Blanche-Joséphine Le Bascle d’Argenteuil

Anmerkungen

  1. Almanach royal

Literatur

  • Nadine Akkerman, Birgit Houben: The Politics of Female Households: Ladies-in-waiting across Early Modern Europe, Rulers & Elites, Band 4, 2013, ISBN 978-9 00423-606-6
  • Jeroen Frans Jozef Duindam: Vienna and Versailles: The Courts of Europe's Dynastic Rivals, 1550–1780, New Studies in European History, 2008, ISBN 978-0-52171-476-1