Jacques Chirac

Jacques Chirac
(1997) Irudi gehiago
Frantziako Errepublikako presidente 1995eko maiatzaren 17a - 2007ko maiatzaren 16a ← François Mitterrand - Nicolas Sarkozy → Andorrako Printzekide Frantsesa 1995eko maiatzaren 17a - 2007ko maiatzaren 16a ← François Mitterrand - Nicolas Sarkozy → Frantziako Nazio Biltzarreko kidea 1993ko apirilaren 2a - 1995eko maiatzaren 16a - Jean-Pierre Dupont (en) → Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: Frantziako Bostgarren Errepublikako 10. legegintzaldia Frantziako Nazio Biltzarreko kidea 1988ko ekainaren 23a - 1993ko apirilaren 1a Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: Frantziako Bostgarren Errepublikako 9. legegintzaldia Frantziako Nazio Biltzarreko kidea 1986ko apirilaren 2a - 1986ko apirilaren 3a - Jean-Pierre Bechter (en) → Barrutia: Q24026644 Hautetsia: 8th legislature of the Fifth French Republic (en) Frantziako lehen ministro 1986ko martxoaren 20a - 1988ko maiatzaren 10a ← Laurent Fabius - Michel Rocard → Frantziako Nazio Biltzarreko kidea 1981eko uztailaren 2a - 1986ko apirilaren 1a Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 7th legislature of the Fifth French Republic (en) Europarlamentaria 1979ko uztailaren 17a - 1980ko apirilaren 28a Barrutia: Frantzia Hautetsia: 1979ko Europako Parlamenturako hauteskundea Frantziako Nazio Biltzarreko kidea 1978ko apirilaren 3a - 1981eko maiatzaren 22a Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 6th legislature of the Fifth French Republic (en) Parisko alkate 1977ko martxoaren 20a - 1995eko maiatzaren 16a ← Jules Ferry - Jean Tiberi (en) → Errepublikaren Aldeko Batasunako Alderdiko burua 1976ko abenduaren 5a - 1994ko azaroaren 4a ← baliorik ez - Alain Juppé → Frantziako Nazio Biltzarreko kidea 1976ko azaroaren 15a - 1978ko apirilaren 2a ← Henri Belcour (en) Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 5th legislature of the Fifth French Republic (en) Frantziako lehen ministro 1974ko maiatzaren 27a - 1976ko abuztuaren 25a ← Pierre Messmer - Raymond Barre → Barne Arazoetako ministroa 1974ko otsailaren 27a - 1974ko maiatzaren 28a ← Raymond Marcellin (en) - Michel Poniatowski (en) → Minister of Agriculture and Rural Development (en) 1973ko apirilaren 5a - 1974ko martxoaren 1a ← Jacques Chirac - Raymond Marcellin (en) → Frantziako Nazio Biltzarreko kidea 1973ko apirilaren 2a - 1973ko maiatzaren 6a ← Henri Belcour (en) - Henri Belcour (en) → Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 5th legislature of the Fifth French Republic (en) Minister of Agriculture and Rural Development (en) 1972ko uztailaren 7a - 1973ko martxoaren 28a ← Michel Cointat (en) - Jacques Chirac → Minister Delegate for Relations with Parliament (en) 1971ko urtarrilaren 7a - 1972ko uztailaren 5a ← Roger Frey - Robert Boulin (en) → president of the general council (en) 1970eko martxoaren 15a - 1979ko martxoaren 25a Frantziako Nazio Biltzarreko kidea 1968ko uztailaren 11 - 1968ko abuztuaren 12a ← Henri Belcour (en) - Henri Belcour (en) → Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 4th legislature of the Fifth French Republic (en) Conseiller général de la Corrèze (en) 1968 - 1988 ← Marcel Audy (en) - Georges Pérol (en) → Barrutia: canton of Meymac (en) Frantziako Nazio Biltzarreko kidea 1967ko apirilaren 3a - 1967ko maiatzaren 7a ← François Var (en) - Henri Belcour (en) → Barrutia: Corrèze's 3rd constituency (en) Hautetsia: 3rd legislature of the Fifth French Republic (en)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Jacques René Chirac
Jaiotza	Parisko 5. barrutia eta Paris, 1932ko azaroaren 29a
Herrialdea	Frantzia
Bizilekua	Hôtel Matignon Eliseo jauregia Hôtel de Montmorency-Fosseux (en)
Heriotza	Parisko 6. barrutia eta Paris, 2019ko irailaren 26a (86 urte)
Hobiratze lekua	Montparnasseko hilerria
Heriotza modua	berezko heriotza: giltzurruneko gutxiegitasuna
Familia
Aita	Abel François Marie Chirac
Ama	Marie-Louise Valette
Ezkontidea(k)	Bernadette Chirac  (1956ko martxoaren 16a -  2019ko irailaren 26a)
Seme-alabak	ikusi Claude Chirac Laurence Chirac
Hezkuntza
Heziketa	Harvard Summer School (en) Lycée Carnot (en) Lycée Louis-le-Grand (en) 1950) Cours Hattemer (en) Parisko Ikasketa Politikoetako Institutua (1951 - 1953) École nationale d'administration (1957 - 1959)
Hizkuntzak	frantsesa ingelesa errusiera
Irakaslea(k)	Vladimir Belanovich (en)
Jarduerak
Jarduerak	goi-funtzionarioa eta politikaria
Lantokia(k)	Estrasburgo eta Brusela
Lan nabarmenak	ikusi The development of the port of New-Orleans (en)
Jasotako sariak	ikusi Ohorezko Legioko gurutze handia Grand Cross of the National Order of Merit Ig Nobel sariak  (1996) Knight Grand Cross of the Order of the Bath Elisabet Katolikoaren Ordenaren lepokoa  (1999) Arrano Zuriaren Ordena Collar of the Order of the White Lion  (1997) Medal "In Commemoration of the 300th Anniversary of Saint Petersburg" Order "For Merit to the Fatherland", 1st class Knight Grand Cross of the Order of St. Olav‎  (2000) Hiru Izarren Ordena, 1. klasea Collar of the Order of Charles III  (2006) Grand Cross of the Order of Merit of the Republic of Poland Knight Grand Cross of the Order of Merit of the Italian Republic Arte eta Letren zalduna Grand Cross of the Order of Vytautas the Great Grand Cross of the Order of Grand Duke Gediminas Officer of the National Order of Quebec Grand Cross of Royal Norwegian Order of Merit Collar of the Order of the Star of Romania Grand Collar of the Order of Prince Henry Order of the Republic  (1998ko irailaren 1a) Knight of the Order of Agricultural Merit Grand Master of the Legion of Honour Heydar Aliyev Order Knight Grand Cross with Collar of the Order of Merit of the Italian Republic doctor honoris causa of Keiō University Grand Star of the Decoration for Services to the Republic of Austria Knight of the Order of the Black Star honorary doctor of the China Foreign Affairs University  (2008) honorary doctor of the Moscow State Institute of International Relations honorary citizen of Sarajevo Honorary member of the Athens Academy  (2004) Grand Cross with Collar of the Order of the White Rose of Finland  (1999ko maiatzaren 6a) Order of the Rajamitrabhorn  (2004)
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkak	Aljeriako Independentzia Gerra
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa
Alderdi politikoa	Union pour un Mouvement Populaire Errepublikaren Aldeko Batasuna Errepublikaren Aldeko Demokraten Batasuna Errepublika Berrirako Batasuna Errepublikanoak (Frantzia) Frantziako Alderdi Komunista

Jacques René Chirac (ʒak ʃi.ʁak ahoskatua; Paris, 1932ko azaroaren 29 - Paris, 2019ko irailaren 26a)^[1] frantziar politikaria izan zen. Frantziako Errepublikako presidente izan zen 1995-2007 bitartean, lehen ministro 1974-1976 eta 1986-1988 bitartean, eta Parisko alkate 1977tik -1995era, beste hainbat arduren artean.

Ibilbide politikoa

Diputatua (1967), Nekazaritzako ministroa (1972) eta Barne Arazoetako ministroa (1974) izan zen Jacques Chirac Giscard d'Estaingek lehen ministro izendatu aurretik (1974-1976). Parisko alkate izan zen urte askoan (1977tik 1995era), eta lehenbiziko bizikidetasun aroan lehen ministro izan zen (1986-1988). Bizikidetasun aroa esaten zaio gobernua indar politiko baten esku dagoenean baina presidentea beste joera politikokoa denean (eskuineko gobernua, ezkerreko presidentea).

Bere alderdiak 1993ko hauteskunde legegileak irabazi ostean, errepublikako presidente hautatu zuten 1995ean. Ezinegon sozialak, langabe kopuru handiak eta Europari buruzko desadostasunek Frantziako Biltzar Nazionala sakabanatu eta hauteskundeak aurreratzera (1997) behartu zuten. Hauteskunde haiek galdu egin zituen eskuinak, eta bigarren bizikidetasun aroari (eskuineko presidentea, ezkerreko gobernua) ekin zion, Lionel Jospin lehen ministro sozialistarekin batera.

2002ko hauteskundeetan berriro hautatu zuten presidente. Neogaullistak nagusi ziren gobernu bat osatu eta Jean-Pierre Raffarin liberala izendatu zuen lehen ministro (2005ean Dominique de Villepinek hartu zuen haren tokia), eta bertan behera gelditu zen bizikidetasun aroa. 2007an berriro hauteskundeetara aurkezteari uko egin zion.

Elkarlana Espainiarekin

Jose Maria Aznar Espainiako gobernuburu zela, 2003ko azaroan, Carcassoneko batzarra egin zuten bi herrialdeetako ordezkariek eta elkarlan polizial eta judizialerako akordioa sinatu zuten, ETAren aurkako jarduera sendotzeko.^[2] Akordio honen bidez, estatu bateko zein besteko poliziei mugaren edozein aldetan jarduteko aukera aitortzen zitzaien.^[1]

Erreferentziak

Kanpo estekak

• Datuak: Q2105
• Multimedia: Jacques Chirac / Q2105