John Tuzo Wilson

John Tuzo Wilson

Irudi gehiago
Bizitza
JaiotzaOttawa, 1908ko urriaren 24a
Herrialdea Kanada
HeriotzaToronto, 1993ko apirilaren 15a (84 urte)
Familia
AitaJohn Armistead Wilson
AmaHenrietta Tuzo
Hezkuntza
HeziketaTrinity College (en) Itzuli
Princetongo Unibertsitatea
Saint John's College (Cambridge)
Tesi zuzendariaHarry Hammond Hess
William Taylor Thom (en) Itzuli
Doktorego ikaslea(k)Harold Williams (en) Itzuli
Richard Doncaster Russell (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Irakaslea(k)Harry Hammond Hess
Jarduerak
Jarduerakgeologoa, geophysicist (en) Itzuli eta unibertsitateko irakaslea
Enplegatzailea(k)Torontoko Unibertsitatea
Jasotako sariak
ikusi
  • Britainiar Inperioko Ordenaren ofiziala Britainiar Inperioko Ordenaren ofiziala
    Companion of the Order of Canada Companion of the Order of Canada
    Penrose Medal  (1968)
    Alfred Wegener Medal  (1989)
    Vetlesen Prize  (1978)
    J. Tuzo Wilson Medal  (1978)
    Logan Medal  (1968)
    Wollaston Domina Saria  (1978)
    Bancroft Award  (1968)
    Legionnaire of Legion of Merit Legionnaire of Legion of Merit
    John J. Carty Award for the Advancement of Science  (1975)
    A.G. Huntsman Award for Excellence in the Marine Sciences  (1981)
    Walter H. Bucher Medal  (1968)
    Edinburgoko Errege-elkarteko kidea
    Fellow of the Royal Society of Canada
    Maurice Ewing Medal  (1981)
    Willet G. Miller Medal  (1955)
    Maurice Ewing Medal  (1980)
KidetzaRoyal Society
Royal Society of Canada (en) Itzuli
Edinburgoko Errege-elkartea
Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala

John Tuzo Wilson (Ottawa, 1908ko urriaren 24a - Toronto, 1993ko apirilaren 15a) Kanadako geologo eta geofisikaria izan zen, plaken tektonikaren teoria formulatzeagatik eta Wilsonen Superkontinenteen zikloaren teoria garatzeagatik ezaguna. Muga transformatzaileetan gertatzen den frikzioa eta ondorioak deskribatu zituen lehenengo zientzilaria ere Tuzo Wilson izan zen.

Biografia

Eskoziar jatorriko familia batean jaio zen Ottawa hiriburuan[1]. Torontoko Unibertsitatean geofisika ikasketak hasi zituen 1930an eta graduatu ondoren Cambridge eta Princetongo unibertsitateetan jarraitu zituen ikasketak. Bigarren Mundu Gerran Kanadako armadan aritu zen eta koronel izatera iristi zen[1].

1957 eta 1960 artean Nazioarteko Geodesia eta Geofisika Elkarteko (IUGG) presidentea izan zen.

Ekarpenak

  • Plaken tektonika teoriaren azken konfigurazio orokorra formulatu zuen.
  • Superkontinenteen zikloa deskribatu zuen, Wilsonen zikloa izenaz ere ezagutzen dena. Wilsonek zioen hainbat superkontinente izan direla historian eta hauek hainbat zatitan apurtu eta berriz elkartzen direla[2].
  • Muga transformatzaileetan frikzioak eragindako tentsioa plaka bietan metatzen dela esan zuen eta hauskorra den litosferatan bapatean hautsi eta energia handia askatzen dela, lurrikarak sortuz.

Onarpena

  • Kanadako Ordeneko bulegaria titulua jaso zuen 1969an.
  • Kanadako Geofisika Elkarteak "John Tuzo Wilson domina" ezarri zuen, geofisika alorrean ikerketa zientifikoak eta teknologikoak saritzeko.
  • Kanadako uretan aurkitu diren itsaso azpiko bi sumendiri Tuzo Wilson Seamounts izena eman zaie[3].

Erreferentziak

  1. a b Waterston, C. D.. (2006). Former fellows of The Royal Society of Edinburgh, 1783-2002 : biographical index.. The Royal Society of Edinburgh ISBN 0-902198-84-X. PMC 83595094. (Noiz kontsultatua: 2022-10-02).
  2. (Ingelesez) Wilson, J. Tuzo. (1966-08-01). «Did the Atlantic Close and then Re-Open?» Nature 211 (5050): 676–681.  doi:10.1038/211676a0. ISSN 1476-4687. (Noiz kontsultatua: 2022-10-02).
  3. (Ingelesez) Cousens, Brian L.; Chase, R. L.; Schilling, J.-G.. (2011-02-08). «Geochemistry and origin of volcanic rocks from Tuzo Wilson and Bowie seamounts, northeast Pacific Ocean» Canadian Journal of Earth Sciences  doi:10.1139/e85-170. (Noiz kontsultatua: 2022-10-02).


Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q472056
  • Commonscat Multimedia: John Tuzo Wilson / Q472056

  • Wd Datuak: Q472056
  • Commonscat Multimedia: John Tuzo Wilson / Q472056