Aalsters

Verbreiding van de Brabantse dialecten volgens dialectologe Jo Daan. Van links naar rechts en van boven naar beneden: Hollands met Utrechts-Alblasserwaards (oranje) , andere taal Fries (wit), Nedersaksisch (roze) en Zuid-Gelders (lichtblauw). West-Vlaams, Oost-Vlaams en Zeeuws (roze), Brabants (blauw) en Limburgs (roze).

Aalsters (Oilsjters) is het dialect gesproken in Aalst in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. Het Aalsters behoort, net als bijvoorbeeld het Opwijks, het Asses en het Ternats, tot de groep van de Brabantse dialecten. Het Aalsters behoort tot het Zuid-Brabants, in het bijzonder tot het Kleinbrabants. Verder wordt Aalsters ook gerekend tot het Denderbrabants. Aalsters is een stadsdialect: in de omringende gemeenten (ook de deelgemeenten van de fusiegemeente Aalst) spreekt men verwante, doch anders klinkende dialecten, die vooral in het westen meer naar het Oost-Vlaams dan naar het Brabants neigen. In het Aalsters maakt men voornamelijk het gebruik van een mouillering van de medeklinkers. Een kenmerkend element van het Aalsters is de snelheid, dezelfde snelheid is vindbaar in het Kleinbrabants.

Het Aalsters wordt in het CVO Pro - Aalst (Centrum voor Volwassenenonderwijs) onderwezen middels een module van 12 lessen, die elk jaar in de herfst start. De module voor het 2de jaar start in de lente. De les wordt onderwezen door Jan Louies die tevens de Oilsjtersen Diksjoneir schreef. Naast het woordenboek verschijnt hij in enkele Carnavalsliedjes en heeft een vertaling gemaakt van De Kleine Prins en van Peter Rabbit (Pieken Konoin) in het Aalsters.[1][2]

In 2018 brachten 1961 Aalstenaars hun stem uit om het mooiste woord in het Aalst kiezen. Het woord rezzekes won.[3][4][5]

De top 10:

  1. Rezzekes: 440 stemmen – Eventjes.
  2. Schiefrechtoever: 273 stemmen – Schuinover.
  3. Flieramois: 258 stemmen – Vleermuis.
  4. Appandisitslasjen: 225 stemmen – Bepaald soort pantoffels die men meeneemt bij hospitalisatie.
  5. Zingelbintjen: 224 stemmen – Elleboogbeentje.
  6. Iekenissen: 171 stemmen – Lies.
  7. Bredden: 149 stemmen – Buik, bierbuik.
  8. Konker: 128 stemmen – Gemetselde boogvormige (spoorweg)tunnel.
  9. Kadoensjt: 57 stemmen – Acrobatie, koprol.
  10. Erreet: 36 stemmen – Opnieuw.

Rezzekes is vergelijkbaar met het Nederlandse woord reizekens en heeft dezelfde betekenis (eventjes).

Voorbeelden

Aalsters Nederlands
Oilsjters Aalsters
Aup Aap
Ajoin Ajuin
Benalijk Akelig
Eiremoei Armoede
Polink Aal
As Als
Oilsjt Aalst

Onze-Vader in het Aalsters

Den Onze Vooir

Onze Vooir, Die in den Eimele zet,

g’oilegd is Annen Naum.

A Roik komme,

Anne Wil gebeird op eerd' as in ‘n Eimel.

Geift ons eiden, ons daugeleks broeid

en veronschoeildjigt ons ons schoeilj’n

gelek me weir z’oeik vergeiven on ons misdoenjers.

En bringt ons ni in temtausje

mor oltj 't kood van ons weg.

Amen.

Externe link

  • www.mijnwoordenboek.nl Aalsters. 146 gezegden, 1544 woorden en 10 opmerkingen. Geraadpleegd op 26 januari 2021.
  • oilsjtersen-diksjoneir.be Oilsjtersen Diksjoneir. Noor d'inloidink. Geraadpleegd op 26 januari 2021.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ Cursus Aalsters - snel en professioneel Aalsters leren - CVO Pro Aalst. CVO PRO. Gearchiveerd op 25 januari 2021. Geraadpleegd op 1 maart 2021.
  2. ↑ VRT NWS, "De kleine prins" bestaat nu ook in het Aalsters: "Ik heb er heel wat avonden aan gewerkt". vrtnws.be (29 oktober 2019). Gearchiveerd op 5 mei 2021. Geraadpleegd op 1 maart 2021.
  3. ↑ Redactie, Rezzekes is mooiste dialectwoord in Oilsjt.... Persregiodender.be (28 oktober 2018). Gearchiveerd op 18 april 2021. Geraadpleegd op 18 april 2021.
  4. ↑ Aalstenaars verkiezen ‘Rezzekes’ tot mooiste dialectwoord. www.nieuwsblad.be. Gearchiveerd op 18 april 2021. Geraadpleegd op 18 april 2021.
  5. ↑ Rezzekes is mooiste Oilsjterse dialectwoord. TVOOST - Regionaal nieuws uit Oost-Vlaanderen. Gearchiveerd op 18 april 2021. Geraadpleegd op 18 april 2021.
WikiWoordenboek