Millefleurs

«De eenhoorn in gevangenschap», uit de tapijtenreeks De jacht op de eenhoorn in millefleurs stijl.

Millefleurs betekent letterlijk "duizend bloemen" in het Frans en verwijst naar een achtergrond gemaakt van vele kleine bloemen en planten. Het was een bijzonder populair motief in wandtapijten en andere toegepaste kunsten en ambachten in de Middeleeuwen in Europa. De term wordt ook gebruikt voor Oosterse tapijten met een soortgelijk ontwerp, oorspronkelijk gemaakt in Perzië maar later geproduceerd in grote delen van het Midden-Oosten en India gedurende de periode van de grootmogols en de middeleeuwse Europese stijl is mogelijk beïnvloed door deze oosterse miniaturen of tapijten.

De millefleurs stijl genoot de grootste populariteit in Franse en Vlaamse wandtapijten uit de late 15e en vroege 16e eeuw. De bekendste voorbeelden zijn de De dame en de eenhoorn en De jacht op de eenhoorn.

De millefleurs stijl wijzigde zich doorheen de tijd. De kleine bloemenclusters van de vijftiende eeuw groeiden uit tot grote takken tijdens de Renaissance. De stijl kende een belangrijke vernieuwing toen Keizer Karel V omstreeks 1540 een aantal tapijten met wapens bestelde bij het atelier van de Brusselse tapijtwever Willem de Pannemaker. Deze tapijten zijn nu verspreid tussen het Kunsthistorisches Museum in Wenen en het Rijksmuseum in Amsterdam.

Bibliografie en links

  • Guy Demarcel, La tapisserie flamande du du XVe au XVIIIe siècle, Lannoo Uitgeverij, 1999, ISBN 9782743303372
  • Souchal, Geneviève, "Masterpieces of Tapestry from the Fourteenth to the Sixteenth Century", Metropolitan Museum of Art, 1974, ISBN 0870990861
  • Freeman, Margaret B., "The Unicorn Tapestries", Metropolitan Museum of Art, 1976, ISBN 0870991477 ISBN 0525226435
  • Tapijt met het wapen van keizer Karel V, Wilhelm de Pannemaker, ca. 1540 - ca. 1555, in het Rijksmuseum Amsterdam