Offersteen

Offersteen, schilderij in Museumsberg Flensburg, geschilderd door Hans Peter Feddersen, 1884
Alte Taufe, 1897

Een offersteen is een bijzonder gevormde of vormgegeven steen. Offerstenen komen over de hele wereld voor.

In de negentiende en twintigste eeuw werd een bloedig offer-ritueel van de Germanen verbonden aan dit soort stenen in Noord-Europa. Er zijn hier echter geen bewijzen voor. In de archeologie zijn napjesstenen bekend. Ook bepaalde hunebedden zijn als offersteen bekend.

Voorbeelden

Voorbeelden van offerstenen zijn:

  • de offersteen bij de kerk van Neutz-Lettewitz
  • de offersteen bij de kerk in Borne (Overijssel) [1]
  • de voormalige offersteen Härjakivi in Suur-Pahila
  • de zwerfsteen voor de Sint-Lambertuskerk (Heemse)
  • de offersteen bij Rae
  • de bloedsteen bij landgoed Kernhem
  • de offersteen van Kuusalu
  • de Keltische offersteen van Maria Taferl
  • de offersteen (thans gebruikt als altaar; Mars Camulus-Weihestein) in de Rindern
  • de offersteen bij de Hexentanzplatz
  • Matthiesings Opferstein nabij Großsteingrab Wiemelsberger Steine
  • de katoda (Marapu)
  • de offersteen op de riva ("Fidasiana") bij Ambohimanga
  • offerstenen bij Ganuenta, opgedragen aan Nehalennia (godin)
  • een in 1968 gevonden Romeinse offersteen bij Roermond
  • offerstenen op Rügen
  • de Koedepsta, een offersteen uit de dolmencultuur van de Westelijke Kaukasus
  • Alte Taufe
  • Heidenopferstein op de Staffelsberg
  • de Hollener Opferstein
  • de offersteen bij Wüsten (Bad Salzuflen)
  • de offersteen bij Väkra

Plaatsnamen

  • Harich zou verwijzen naar een steenhoop dat een offersteen zou zijn geweest, afgeleid van het Germaanse woord harug.
  • Hargen wordt ook in verband gebracht met
  • Chimalistac zou plaats van de offersteen kunnen betekenen

Hunebedden

Caspar David Friedrich schilderde dit, inmiddels verdwenen, hunebed met drie oude eiken. In 1818 liet de burgemeester van Gützkow (Johann Balthasar Pütter) het hunebed, dat in de volksmond 'Opferstein' genoemd werd, opblazen.

De volgende hunebedden worden in verband gebracht met offerstenen:

  • D17 (hunebed)
  • D18 (hunebed)
  • Großsteingrab Marienborn 1
  • Het hunebed Opferstein bij Albersdorf, ca. 1895
    Het hunebed Opferstein bij Albersdorf, ca. 1895
  • Het hunebed Opferstein bij Birkenmoor, ca. 1895
    Het hunebed Opferstein bij Birkenmoor, ca. 1895

Volksgeloof

Een Piskie (een soort fee) wordt in verband gebracht met dansen bij de offerstenen.

Afbeeldingen

Offersteen der Romeinen en de Bijlhouwerstoren in Utrecht, 1789 - 1843
  • Heidenopferstein op de Staffelsberg
    Heidenopferstein op de Staffelsberg
  • Großsteingrab Marienborn 1
    Großsteingrab Marienborn 1
  • de offersteen bij Wüsten (Bad Salzuflen)
    de offersteen bij Wüsten (Bad Salzuflen)
  • Karbouw bij een offersteen tijdens een dodenfeest van de Toraja in een dorp bij Rantepao, Wereldmuseum Amsterdam
    Karbouw bij een offersteen tijdens een dodenfeest van de Toraja in een dorp bij Rantepao, Wereldmuseum Amsterdam
  • Twee mannen bij een offersteen (watoe wangkoek) in de Zandzee Tenggergebergte Oost-Java
    Twee mannen bij een offersteen (watoe wangkoek) in de Zandzee Tenggergebergte Oost-Java
  • Mathiesings Opferstein
    Mathiesings Opferstein
  • Saksische offersteen voor de Sint-Lambertus of Witte Kerk in Heemse.
    Saksische offersteen voor de Sint-Lambertus of Witte Kerk in Heemse.
  • Offersteen afgebeeld op het wapen van Anderlingen
    Offersteen afgebeeld op het wapen van Anderlingen
  • De Opferstein op het wapen van Meckelstedt
    De Opferstein op het wapen van Meckelstedt
  • De Opferstein op het wapen van Schwienau
    De Opferstein op het wapen van Schwienau
  • Afbeelding van een offersteen voor Eponia
    Afbeelding van een offersteen voor Eponia
  • Detail van Großsteingrab Opferstein Marienborn
    Detail van Großsteingrab Opferstein Marienborn
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Opferstein op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  1. Prehistorische offersteen teruggeplaatst bij Oude Kerk in Borne: "Gebeurtenis van historisch belang". www.rtvoost.nl (20 oktober 2023). Geraadpleegd op 21 oktober 2023.