Regenboogstad

De regenboogvlag van de homo-emancipatiebeweging

Een Regenboogstad is een stad in Nederland die actief de emancipatie, veiligheid en sociale acceptatie van lesbische vrouwen en homoseksuele mannen, alsmede van biseksuele, transgender en intersekse (lhbti) personen bevordert en daartoe een subsidie ontvangt van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).[1] Dit project ging in 2008 van start en werd in 2018 opnieuw verlengd tot 2022.

Ontwikkeling en inhoud

Tot en met 2011 stond dit initiatief bekend als het "Koplopersprogramma", waarna het in de periode 2012 t/m 2014 verder ging onder de naam "Gemeentelijk LHBT-beleid". Sinds 2015 is de huidige naam van "Regenboogsteden" in gebruik. In meerdere van de deelnemende gemeentes zijn intussen uiteenlopende projecten, activiteiten en evenementen voor en door lhbt'ers ontstaan, zoals lokale gay prides of andersoortige roze dagen.[2]

In maart 2018 maakte minister Ingrid van Engelshoven van OCW bekend dat de lhbti-emancipatie nog niet voltooid is en dat de rijksoverheid daarom opnieuw een meerjarige samenwerking met de 49 Regenboogsteden aangaat. Daarvoor is tot 2022 een bedrag van 6 miljoen euro beschikbaar gesteld. Daarnaast deed de minister een oproep aan grote gemeentes die nog niet meedoen om zich ook als Regenboogstad aan te melden.[3]

Een Regenboogstad ontvangt van de rijksoverheid jaarlijks een bedrag van 20.000,- euro (50.000,- euro voor Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht)[4] om de emancipatie en het welzijn van lhbti-personen te bevorderen. Dat houdt in dat de betreffende gemeente zich aansluit bij de intentieverklaring van de Regenboogsteden, een beleidsplan opstelt hoe met name op de terreinen ouderen, scholen en sport de sociale veiligheid en acceptatie bevorderd gaat worden en vervolgens de voortgang op deze gebieden monitort.[5]

Overzicht van Regenboogsteden

De volgende 55 Nederlandse gemeentes voeren de titel Regenboogstad:

Sinds 2008 (18 steden, alfabetisch):

  • Amersfoort
  • Amsterdam
  • Arnhem
  • Den Haag

      

  • Deventer
  • Dordrecht
  • Enschede
  • Groningen

      

      

      


Sinds 2011 (20 steden, alfabetisch):


Vanaf 2012 (18 steden, chronologisch):

      

      

      

Regenboogprovincie

Naast Regenboogsteden zijn er in Nederland ook Regenboogprovincies. Als eerste riep Drenthe zich in 2016 uit tot Regenboogprovincie. Tot de concrete resultaten daarvan behoren onder meer lhbt-gerelateerde exposities en toneelvoorstellingen en het feit dat alle Drentse gemeentes de status van Regenboogstad hebben gekregen. In de twee daaropvolgende jaren volgden op een na alle andere Nederlandse provincies.[7] Als laatste riep Friesland zich in mei 2020 tot regenboogprovincie uit.[8]

Critici noemen het fenomeen Regenboogprovincie vooral symboolpolitiek waar de nodige subsidies mee gepaard gaan zonder dat het tot meetbare resultaten leidt. Voorstanders stellen daartegenover dat de titel Regenboogprovincie bijdraagt aan meer zichtbaarheid en de problematiek van lhbt'ers bespreekbaar maakt, bijvoorbeeld in het onderwijs.[9]

Overzicht van Regenboogprovincies

De volgende Nederlandse provincies voeren de titel Regenboogprovincie:

      

      

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Regenboogsteden: een overzicht - Aandacht voor lhbti+ emancipatie. Movisie (16 januari 2020). Geraadpleegd op 15 juli 2023.
  2. Juul van Hoof, Van Koplopergemeente naar Regenboogstad - Inzet gemeenten op LHBT-beleid periode 2015-2017. Movisie (28 mei 2015). Gearchiveerd op 26 september 2018. Geraadpleegd op 15 juli 2023.
  3. Rijksoverheid.nl: Wegens succes verlengd: steun aan Regenboogsteden, 5 maart 2018.
  4. Gay News: 53 steden tekenen intentieverklaring Regenboogbeleid, 23 oktober 2018
  5. Omroep Brabant: 6 miljoen voor Regenboogsteden, woon jij in een Regenboogstad?, 5 maart 2018.
  6. NOS.nl: Ede wordt als een na laatste grote gemeente regenbooggemeente, 23 januari 2021
  7. RTV Drenthe: Regenboogprovincie Drenthe heeft balletje doen rollen, 11 juli 2018.
  8. AD.nl: Friesland als laatste ook regenboogprovincie, 27 mei 2020
  9. De Gaykrant: Regenboogprovincie: een ‘provinciaals’ fenomeen?, 15 oktober 2017.