Steinernema

Steinernema
Steinernema carpocapsae met gastheer Helicoverpa zea
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia Onderrijk: Eumetazoa (Orgaandieren) Superstam: Ecdysozoa Stam: Nematoda (Rondwormen) Klasse: Chromadorea Orde: Rhabditida Familie: Steinernematidae
Geslacht
Steinernema Travassos, 1927
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Steinernema op Wikispecies
Portaal    Biologie

Steinernema is een geslacht van parasitaire entomopathogene rondwormen, die tot de familie Steinernematidae behoort. Steinernema-soorten leven in symbiose met bacteriën uit het geslacht Xenorhabdus, waarvan Xenorhabdus nematophilus het meeste voorkomt.^[1][2][3] Het geslacht Steinernema is vernoemd naar de nematoloog Gotthold Steiner.^[4]

Levenscyclus

Vanwege hun economische belang is de levenscyclus van de rondwormen, die behoren tot de Steinernematidae goed bestudeerd. Bij Steinernematidae komen bacteriën van het geslacht Xenorhabdus voor. De rondwormen bieden beschutting aan de bacteriën, die op hun beurt zorgen voor de dood van de insectenlarve of het insect. De entomopathogene rondwormen hebben een speciale structuur waarin de bacteriën worden bewaard.^[5] De cyclus begint met een infectieuze L2- of L3-larve, wiens enige functie is om nieuwe gastheren op te zoeken en te infecteren. Wanneer een infectieuze larve een geschikte gastheer heeft gevonden wordt de dikke cuticula afgestoten, zwelt zijn kop op, opent zijn mond en zet zijn spijsverteringskanaal uit.^[6] De infectieuze larven dringen de lichaamsholte van de insectenlarve of het insect binnen, meestal via natuurlijke lichaamsopeningen (mond, anus, ademopeningen) of via gebieden met een dunne cuticula met een aan de wangkant zittende 'tand'-achtige structuur.

Vervolgens spugen de larven mutualistisch symbionte bacteriën uit hun spijsverteringskanaal in het lichaam van de insectenlarve of het insect, die zich snel in de hemolymfe gaan vermenigvuldigen. De bacteriën doden de gastheer binnen 24-48 uur. Uit onderzoek van 2017 blijkt echter dat Steinernema carpocapsae niet alleen op de bacteriën vertrouwt voor het doden van de gastheer, maar door het uit- en afscheiden van eiwitten meehelpt de gastheer te doden.^[7] Samen voeden de rondwormen en bacteriën zich met de door proteasen vloeibaar gemaakte gastheer. De larven ontwikkelen zich in de insectenlarve of het insect via de L2, L3, en L4 larven tot volwassen rondwormen. In de insectenlarve of het insect vinden meerdere generaties rondwormen plaats. Steinernematidae-larven kunnen mannelijk of vrouwelijk worden. Wanneer het voedsel in de gastheer schaars wordt, produceren de volwassen rondwormen nieuwe infectieuze larven die zijn aangepast aan de omgeving buiten de insectenlarve of het insect. De levenscyclus van de entomopathogene rondworm is binnen een paar dagen voltooid (Shapiro-Ilan, David I., and Randy Gaugler. "Nematodes."). Na ongeveer een week komen honderdduizenden jonge larven uit de insectenlarve of het insect en gaan ze op zoek naar nieuwe gastheren. Deze larven dragen de mutualistische bacteriën bij zich, die ze uit de gastheer hebben meegenomen. Hun groei en reproductie buiten de gastheer hangt af van hun conditie, die ze in de gastheer hebben verkregen. De bacterie heeft immunoglobulinen tegen de afweer van de gastheer (Shapiro-Ilan, David I., and Randy Gaugler. "Nematodes.").

De volgende soorten zijn beschreven:^[1]

Literatuur

• (en) Nguyen, Khuong B., Hunt, D. David J. (2007). Entomopathogenic Nematodes: Systematics, Phylogeny and Bacterial Symbionts. BRILL. ISBN 9004152938.
• (en) Hunt, David J., Nguyen, Khuong B. (2016). Advances in Entomopathogenic Nematode Taxonomy and Phylogeny. BRILL. ISBN 9789004285347.
• (en) Vega, Fernando E., Kaya, Harry K. (2012). Insect Pathology. Academic Press. ISBN 9780123849847.

Wikispecies heeft een pagina over Steinernema.