75 mm armata przeciwlotnicza wz. 36

75 mm armata przeciwlotnicza wz. 36
Ilustracja
Scena z niemieckiego filmu Kampfgeschwader Lützow. Żołnierze słowaccy w polskich mundurach i hełmach wz. 31 jako obsługa 75 mm armaty przeciwlotniczej wz. 36
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Rodzaj

Armata przeciwlotnicza

Historia
Prototypy

1935

Produkcja seryjna

?? – 1939

Wyprodukowano

52 sztuki

Dane taktyczno-techniczne
Kaliber

75 mm

Długość lufy

L/50

Donośność

9500–11 300 m (pionowa)
14 500 m (pozioma)

Prędkość pocz. pocisku

800–950 m/s

Masa

3600–3700 kg

Kąt ostrzału

od –5° do +85° (w pionie)
360° (w poziomie)

Multimedia w Wikimedia Commons

Armata przeciwlotnicza 75 mm – półautomatyczna armata przeciwlotnicza opracowana w latach 1934–1938 przez konstruktorów Starachowickich Zakładów Górniczo-Hutniczych będąca na uzbrojeniu Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

Opis działa

Armata przeciwlotnicza 75 mm wz. 36 z obsługą na ćwiczeniach

Projekt armaty został opracowany w 1933. W październiku 1934 wykonano dwa próbne modele nazwane wz. 34 i poddano licznym próbom. Mimo wykrytych usterek, armaty odpowiadały nakreślonym przez wojsko wymaganiom[1].

Od 1936 produkowana przez fabrykę Towarzystwa Starachowickich Zakładów Górniczych SA. Do uzbrojenia Wojska Polskiego wprowadzona w 1937. Pierwsze dwa prototypy pokazały, że działo ma donośność 14,5 km oraz maksymalny pułap 9,5 km, przy prędkości początkowej pocisku 800 m/s. Armata została skonstruowana w dwóch typach: 75 mm armata przeciwlotnicza wz. 36 oraz wz. 37. Posiadała lufę z półsamoczynnym zamkiem klinowym, hydropneumatyczny oporopowrotnik, mechanizmy podniesieniowy i kierunkowy oraz łoże górne i dolne, które umieszczone były na opuszczanym w czasie strzelania podwoziu czterokołowym. Amunicję stanowiły pociski odłamkowe wypełnione materiałem kruszącym i wyposażone w zapalnik czasowy.

Armata przeciwlotnicza 75 mm wz. 36 była bronią, która nie ustępowała konstrukcjom zagranicznym. Plan rozbudowy obrony przeciwlotniczej, zatwierdzony w grudniu 1936, przewidywał utworzenie 70 czterodziałowych baterii dla obrony przestrzeni kraju oraz 60 trzydziałowych baterii dla wojska. Potrzeby określono na 460 armat. Trakcją dla tych armat był ciągnik artyleryjski C4P. Jego następcą miał stać się nowy ciągnik artyleryjski PZInż 342 zamówiony w liczbie 96, lecz niedostarczony przed wybuchem II wojny światowej. Do wybuchu wojny Wojsko Polskie otrzymało 52 działa. Koszt armaty wynosił około 220 tysięcy złotych.

Egzemplarze muzealne

Przypisy

  1. Jurga 1975 ↓, s. 73.
  2. Dobroni.pl: Polska armata przeciwlotnicza kal. 75 mm. wz. 36 w Muzeum artylerii w Sankt-Petersburgu.

Bibliografia

  • Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej. Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994. ISBN 83-86028-01-7.
  • Tadeusz Jurga: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939: organizacja, działania bojowe, uzbrojenie, metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad. T. 7. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
  • WiesławW. Słupczyński WiesławW., PiotrP. Słupczyński PiotrP., Armata przeciwlotnicza 75 mm wz. 36 i wz. 37, Siedlce: [Wiesław Słupczyński], 2013, ISBN 83-923353-4-1, OCLC 864147660 .

Linki zewnętrzne

  • Armata przeciwlotnicza 75 mm. 2001. [dostęp 2019-03-27].