Anna Elizabeth Klumpke

Anna Elizabeth Klumpke

Data i miejsce urodzenia	28 października 1856 San Francisco
Data i miejsce śmierci	9 lutego 1942 San Francisco
Narodowość	amerykańska
Alma Mater	Académie Julian
Dziedzina sztuki	malarstwo
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Anna Elizabeth Klumpke (ur. 28 października 1856 w San Francisco, zm. 9 lutego 1942 tamże) – amerykańska malarka^[1] związana przez większość kariery z Francją^[2], biografka Rosy Bonheur^[3], siostra astronomki Dorothei Klumpke i lekarki Augusty Klumpke.

Życiorys

Urodziła się 28 października w 1856 w San Francisco^[1] jako córka Dorothei Tolle i niemieckiego emigranta, magnata nieruchomości Johna Gerarda Klumpke (1825–1917). Miała sześcioro rodzeństwa, cztery siostry i braci-bliźniaków, z których jeden zmarł w dzieciństwie^[4]; trzy z jej sióstr też miały znaczące osiągnięcia: Augusta jako lekarz, Dorothea jako astronom, a Julia jako muzyk^[2]. W wyniku wypadku w dzieciństwie kulała^[2]. Jej rodzice rozwiedli się, gdy Anna była nastolatką i od tego czasu wychowywała się z matką, kolejno w Anglii, Niemczech i Szwajcarii^[2][4].

W 1877 r. przeniosła się z rodziną do Paryża, gdzie zaczęła edukację malarską od sporządzania kopii dzieł z Luwru. W 1880 r. prywatna szkoła malarska Académie Julian umożliwiła naukę kobietom^[2] i Klumpke zaczęła uczęszczać na zajęcia, studiując pod kierunkiem Tony’ego Roberta-Fleury’ego i Julesa Lefebvre’a^[3]. Gdy jeden z jej obrazów wystawiono w 1882 r. na Salonie Paryskim, założyła własną pracownię i zaczęła samodzielną pracę, choć nadal jeszcze uczęszczała na niektóre zajęcia w akademii^[2] do 1884 r.^[3]

Wielokrotnie nagradzana za portrety i pejzaże^[3], począwszy od Salonu Paryskiego, na którym w 1885 r. otrzymała wyróżnienie. W 1888 r. wygrała konkurs zorganizowany przez Académie Julian. W tym okresie dużo podróżowała po Francji i Włoszech, malując liczne portrety. Za obraz W łaźni otrzymała Temple Gold Medal przyznawany przez Pennsylvania Academy of the Fine Arts za najlepszy figuratywny obraz na dorocznej wystawie^[2][4]; była pierwszą kobietą, którą wyróżniono tą nagrodą^[4].

W 1889 r. wróciła do USA i osiadła w Bostonie, gdzie pracowała kolejne dziewięć lat, m.in. ucząc malarstwa. W tym okresie miała też dwie (1892, 1896) duże wystawy. W 1895 r. odwiedziła Paryż i wróciła tam ponownie w 1898 r.^[2] Od tego czasu nawiązała ścisłą znajomość z Rosą Bonheur, którą sportretowała, i jako jej towarzyszka zamieszkała w jej domu, Château de By, koło Fountainbleau^[2]. Jej twórczość ewoluowała od akademizmu do maniery wyraźnie impresjonistycznej^[4]. Najsłynniejsze jej prace to portrety Rosy Bonheur i Elizabeth Cady Stanton^[5].

Po śmierci Bonheur odziedziczyła jej dom i pracownię; pracowała nad upamiętnieniem Bonheur, wydając jej biografię (1908), urządzając jej retrospektywne wystawy i organizując w Château de By szkołę plastyczną jej imienia^[2].

W 1912 r. wyjechała ponownie do USA i wróciła do Francji krótko przed wybuchem I wojny światowej. W jej czasie w Château de By funkcjonowało sanatorium dla żołnierzy, za co Klumpke została odznaczona przez francuskie władze Legią Honorową^[2].

W 1932 r. za namową siostry astronomki Dorothei Klumpke – pojechała do USA obejrzeć zaćmienie Słońca. W tym samym roku miała retrospektywną wystawę w Bostonie^[2]. Ostatnie dziesięć lat spędziła w San Francisco, pracując nad swoją autobiografią, którą wydała w 1940 r.^[2]

Zmarła w 1942 w San Francisco.

Przypisy