Antonio Possevino

Antonio Possevino SJ
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1533 lub 1534
Mantua

Data i miejsce śmierci

26 lutego 1611
Ferrara

Wikariusz generalny Szwecji, Danii i wysp północnych, Moskwy, Inflant, Rusi, Węgier, Pomorza, Saksonii
Okres sprawowania

od 1578

Wyznanie

Katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Jezuici

Śluby zakonne

1559

Prezbiterat

1561

Multimedia w Wikimedia Commons
Tablica na budynku Collegium Hosianum w Braniewie, upamiętniająca Antonia Possevino
Antonio Possevino na obrazie Jana Matejki Stefan Batory pod Pskowem

Antonio Possevino (ur. 1533 lub 1534 w Mantui, zm. 26 lutego 1611 w Ferrarze) – dyplomata, legat papieski, jezuita, wikariusz generalny Szwecji, Danii i wysp północnych, Moskwy, Inflant, Rusi, Węgier, Pomorza, Saksonii od 1578[1], doskonały mówca, uczony, teolog, organizator i dyplomata.

Życiorys

W 1559 wstąpił do zakonu jezuitów i w latach 1572–1578 był sekretarzem jednego z generałów tego zakonu. W 1578 papież Grzegorz XIII wysłał go z misją do Szwecji, gdzie miał doprowadzić do zakończenia wojen inflanckich. Jednocześnie pojechał do Moskwy, przyczyniając się do zawarcia w 1582 polsko-rosyjskiego rozejmu w Jamie Zapolskim. Od 1582 organizował seminaria papieskie: w Braniewie, Wilnie, Rydze, Dorpacie i Kolozsvárze. Był doradcą króla Stefana Batorego. Odsunięty od dworu w 1585, osiadł w Braniewie. Ostatecznie opuścił Polskę w 1587 roku i wykładał w Padwie oraz oddawał się pracy pisarskiej[2].

Pozostawił bardzo wnikliwy opis państwa rosyjskiego i rządów cara Iwana IV Groźnego. Opisał Moskwę, jej historię, obyczaje i sytuację religijną w książce Moscovia (1586). Z jego polecenia w 1585 do Szwecji z misją specjalną (rekatolicyzacja) wyruszyli jezuici: Bernard Gołyński i Bartłomiej Tomaszewicz[3].

Pisma

  • Apparatus sacer ad scriptores Veteris et Novi Testamenti (Wenecja, 1603-06)
  • Bibliotheca selecta (Rzym, 1593)
  • Moscovia (Wilno, 1586) → (pol. tł. Albert Warkotsch, PAX Warszawa 1988, 279 s., ISBN 83-211-0876-8 )
  • Dell sacrificia della Messa (Lyon, 1563)
  • Il soldato cristiano (Rzym, 1569)
  • Notæ verbi Dei et Apostolicæ Ecclesiæ (Poznań, 1586)

Przypisy

  1. Historia Dyplomacji Polskiej, tom II 1572-1795 pod red. Zbigniewa Wójcika, PWN Warszawa 1982, s. 17.
  2. Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach polskich 1564–1995, s. 532
  3. Paweł Jasienica, Polska anarchia Wydawnictwo Literackie Kraków 1988, s.94.

Bibliografia

  • Kazimierz Lepszy (red.): Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1968.

Linki zewnętrzne

  • Antonio Possevino – dzieła w bibliotece Polona
  • ISNI: 000000010908806X
  • VIAF: 64050358
  • ULAN: 500324316
  • LCCN: n83139087
  • GND: 118595954
  • LIBRIS: tr574hcc4j4qphm
  • BnF: 121840038
  • SUDOC: 030423600
  • SBN: BVEV007505
  • NLA: 35747230
  • NKC: js20020124023
  • BNE: XX1307943
  • NTA: 069323887
  • BIBSYS: 4017733
  • Open Library: OL756979A
  • PLWABN: 9810618928305606
  • NUKAT: n97063931
  • J9U: 987007307349305171
  • PTBNP: 413960
  • CANTIC: a19241884
  • LNB: 000235347
  • NSK: 000378556
  • CONOR: 113413219
  • BNC: 000216221
  • ΕΒΕ: 92617
  • BLBNB: 000499830
  • LIH: LNB:KZ+;=BL
  • PWN: 3960866
  • Treccani: antonio-possevino
  • БРЭ: 3162196
  • NE.se: antonio-possevino
  • Catalana: 0052393
  • DSDE: Antonio_Possevino