Augusts Kirhenšteins

Data i miejsce urodzenia

18 września 1872
Waldenberg

Data i miejsce śmierci

3 listopada 1963
Ryga

Premier Łotwy

Okres

od 21 czerwca 1940
do 25 sierpnia 1940

Poprzednik

Kārlis Ulmanis

Następca

urząd zlikwidowany

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Augusts Kirhenšteins (ur. 18 września 1872 w Mazsalaca, wówczas Waldenberg, w Inflantach, zm. 3 listopada 1963 w Rydze) – łotewski naukowiec, profesor biologii, premier i prezydent Łotwy w 1940, przewodniczący Rady Najwyższej Łotewskiej SRR (1940–1952), Bohater Pracy Socjalistycznej (1957).

Życiorys

Pochodził z rodziny chłopskiej o korzeniach niemieckich. Po ukończeniu gimnazjum w Rydze studiował weterynarię w Dorpacie. W 1905 wziął udział w rewolucji na Łotwie.

Kształcił się na uczelni w Zurychu w zakresie medycyny, po czym wyjechał do Serbii, gdzie w czasie I wojny światowej służył jako lekarz w wojsku.

Po powrocie na Łotwę objął Katedrę Weterynarii na Uniwersytecie w Rydze. Oprócz działalności naukowej angażował się w sprawy społeczne i polityczne — był zwolennikiem socjaldemokracji, stał na czele Towarzystwa Przyjaźni Łotewsko-Radzieckiej.

W 1940 wyznaczony przez prezydenta Ulmanisa (pod naciskiem Andrieja Wyszynskiego) na szefa rządu Łotwy, objął też funkcję prezydenta. Popierał przyłączenie kraju do ZSRR, w wyniku którego objął urząd przewodniczącego Rady Najwyższej Łotewskiej SRR (quasi–prezydenta). Funkcję szefa parlamentu sprawował do 1952.

Po ataku III Rzeszy na ZSRR ewakuował się do Moskwy, gdzie powołano go na wiceprzewodniczącego Rady Najwyższej ZSRR.

W latach 1945–1962 prezes Łotewskiego Instytutu Mikrobiologii i Wirologii w Rydze. Obecnie Instytut nosi jego imię.

Odznaczenia

Medal Sierp i Młot Bohatera Pracy Socjalistycznej (17 września 1957)
Order Lenina (siedmiokrotnie)
Order Wojny Ojczyźnianej I klasy
Order Czerwonego Sztandaru Pracy (trzykrotnie)

I medale.

Bibliografia

Кирхенштейн Аугуст Мартынович [online], Патриотический интернет-проект "Герои Страны" [dostęp 2015-11-17] (ros.).

Premierzy Łotwy

Łotwa międzywojenna	Kārlis Ulmanis (1918–1921) Zigfrīds Meierovics (1921–1923) Jānis Pauļuks (1923) Zigfrīds Meierovics (1923–1924) Voldemārs Zāmuels (1924) Hugo Celmiņš (1924–1925) Kārlis Ulmanis (1925–1926) Arturs Alberings (1926) Marģers Skujenieks (1926–1928) Pēteris Juraševskis (1928) Hugo Celmiņš (1928–1931) Kārlis Ulmanis (1931) Marģers Skujenieks (1931–1933) Ādolfs Bļodnieks (1933–1934) Kārlis Ulmanis (1934–1940) Augusts Kirhenšteins^[A] (1940)
Łotwa od 1990	Ivars Godmanis (1990–1993) Valdis Birkavs (1993–1994) Māris Gailis (1994–1995) Andris Šķēle (1995–1997) Guntars Krasts (1997–1998) Vilis Krištopans (1998–1999) Andris Šķēle (1999–2000) Andris Bērziņš (2000–2002) Einars Repše (2002–2004) Indulis Emsis (2004) Aigars Kalvītis (2004–2007) Ivars Godmanis (2007–2009) Valdis Dombrovskis (2009–2014) Laimdota Straujuma (2014–2016) Māris Kučinskis (2016–2019) Arturs Krišjānis Kariņš (2019–2023) Evika Siliņa (od 2023)

Łotwa międzywojenna

Kārlis Ulmanis (1918–1921)
Zigfrīds Meierovics (1921–1923)
Jānis Pauļuks (1923)
Zigfrīds Meierovics (1923–1924)
Voldemārs Zāmuels (1924)
Hugo Celmiņš (1924–1925)
Kārlis Ulmanis (1925–1926)
Arturs Alberings (1926)
Marģers Skujenieks (1926–1928)
Pēteris Juraševskis (1928)
Hugo Celmiņš (1928–1931)
Kārlis Ulmanis (1931)
Marģers Skujenieks (1931–1933)
Ādolfs Bļodnieks (1933–1934)
Kārlis Ulmanis (1934–1940)
Augusts Kirhenšteins^[A] (1940)

Łotwa od 1990

Ivars Godmanis (1990–1993)
Valdis Birkavs (1993–1994)
Māris Gailis (1994–1995)
Andris Šķēle (1995–1997)
Guntars Krasts (1997–1998)
Vilis Krištopans (1998–1999)
Andris Šķēle (1999–2000)
Andris Bērziņš (2000–2002)
Einars Repše (2002–2004)
Indulis Emsis (2004)
Aigars Kalvītis (2004–2007)
Ivars Godmanis (2007–2009)
Valdis Dombrovskis (2009–2014)
Laimdota Straujuma (2014–2016)
Māris Kučinskis (2016–2019)
Arturs Krišjānis Kariņš (2019–2023)
Evika Siliņa (od 2023)

↑ nieuznawany międzynarodowo

Prezydenci Łotwy

1918–1940	Jānis Čakste (1918–1922)^[A] Jānis Čakste (1922–1925) Pauls Kalniņš (p.o., 1925) Jānis Čakste (1925–1927) Pauls Kalniņš (p.o., 1927) Gustavs Zemgals (1927–1930) Pauls Kalniņš (p.o., 1930) Alberts Kviesis (1930–1936) Kārlis Ulmanis (1936–1940) Augusts Kirhenšteins (p.o., 1940)
Od 1990	Anatolijs Gorbunovs (1990–1993)^[B] Guntis Ulmanis (1993–1999) Vaira Vīķe-Freiberga (1999–2007) Valdis Zatlers (2007–2011) Andris Bērziņš (2011–2015) Raimonds Vējonis (2015–2019) Egils Levits (2019–2023) Edgars Rinkēvičs (od 2023)

↑ Głowa państwa jako Przewodniczący Łotewskiej Rady Ludowej (1918–1920), a następnie Przewodniczący Zgromadzenia Konstytucyjnego (1920–1922)
↑ Głowa państwa jako Przewodniczący Rady Najwyższej

Władze Łotewskiej SRR (1918–1920, 1940–1991)

Pierwsi sekretarze KPŁ	Pēteris Stučka Jānis Kalnbērziņš Arvīds Pelše Augusts Voss Boris Pugo Jānis Vagris Alfrēds Rubiks
Premierzy ŁSRR	Pēteris Stučka Vilis Lācis Jānis Peive Vitālijs Rubenis Jurijs Rubenis Vilnis Edvīns Bresis
Przewodniczący Rady Najwyższej ŁSRR	Augusts Kirhenšteins Kārlis Ozoliņš Jānis Kalnbērziņš Vitālijs Rubenis Pēteris Strautmanis Jānis Vagris Anatolijs Gorbunovs

Ministrowie spraw zagranicznych Łotwy

1918–1940	Zigfrīds Meierovics (1918–1924) Ludvigs Sēja (1924) Zigfrīds Meierovics (1924–1925) Hugo Celmiņš (1925) Hermanis Albats (1925–1926) Kārlis Ulmanis (1926) Felikss Cielēns (1926–1928) Antons Balodis (1928–1930) Hugo Celmiņš (1930–1931) Kārlis Ulmanis (1931) Kārlis Zariņš (1931–1933) Voldemārs Salnais (1933–1934) Kārlis Ulmanis (1934–1936) Ludvigs Ēķis (1936) Vilhelms Munters (1936–1940) Augusts Kirhenšteins (1940)
od 1990	Jānis Jurkāns (1990–1992) Georgs Andrejevs (1992–1994) Valdis Birkavs (1994–1999) Indulis Bērziņš (1999–2002) Sandra Kalniete (2002–2004) Rihards Pīks (2004) Artis Pabriks (2004–2007) Māris Riekstiņš (2007–2010) Aivis Ronis (2010) Ģirts Valdis Kristovskis (2010–2011) Edgars Rinkēvičs (2011–2023) Arturs Krišjānis Kariņš (2023–2024) Baiba Braže (od 2024)

1918–1940