Białka ostrej fazy
Białka ostrej fazy – grupa białek surowicy krwi syntetyzowanych przez wątrobę, których stężenie we krwi zmienia się w wyniku odpowiedzi na proces zapalny. Jest to tzw. odpowiedź ostrej fazy. W przebiegu procesów zapalnych komórki zapalne (głównie neutrofile i makrofagi) uwalniają mediatory stanu zapalnego, w tym interleukiny IL-1, IL-6, IL-8 i TNF-α, co prowadzi do wzrostu syntezy pewnych białek oraz spadku produkcji innych. W związku z tym białka ostrej fazy dzieli się na pozytywne i negatywne.
- pozytywne białka ostrej fazy – te, których stężenie wzrasta w ostrej fazie:
- białko C-reaktywne (CRP)
- α1-antytrypsyna
- α1-antychymotrypsyna
- kwaśna α1-glikoproteina
- haptoglobina
- hepcydyna
- ceruloplazmina
- plazminogen
- fibrynogen (w osoczu)
- prokalcytonina (PCT)
- ferrytyna
- surowiczy amyloid A (SAA)[1]
- surowiczy amyloid P (SAP)[1]
- komplement C3
- komplement C4
- ujemne białka ostrej fazy – pozostałe białka, te, których stężenie spada podczas infekcji:
- albuminy
- prealbuminy
- transferryna
- antytrombina
Znaczenie kliniczne
Białka ostrej fazy, szczególnie CRP, są markerem stanu zapalnego. Ich stężenie koreluje z OB.
Przypisy
Bibliografia
- A. Dembińska-Kieć, J.W. Naskalski (red.): Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. Wyd. 3 popr. i uzupełn. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2010. ISBN 978-83-7609-137-2.
- Krzysztof Bryniarski: Immunologia dla studentów wydziałów medycyny i lekarzy. Wrocław: Edra Urban & Partner, 2017. ISBN 978-83-65625-62-5.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Kontrola autorytatywna (grupa lub klasa białek):
- Britannica: topic/acute-phase-protein
