Brakteat

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2023-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji: wymaga on znacznego rozwinięcia z przeredagowaniem i poprawieniem wprowadzenia (leadu), na podstawie poważnej bibliografii numizmatycznej (źródeł książkowych zamiast podanych przyczynkowych).
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Brakteat „hebrajski” Mieszka Starego datowany na XII/XIII w.
Brakteat z Vadstena, znalezisko ze Szwecji (1774)

Brakteat – moneta wybijana jednostronnie z cienkiej blaszki na miękkiej podkładce (od łac. bractea – blaszka). Stempel odciśnięty wypukło na awersie pojawiał się jako wklęsły (negatyw) na rewersie.

W postaci brakteatów bito przede wszystkim w XII–XIV wieku w środkowej Europie niskowartościowe denary. Tym sposobem przy ograniczonych możliwościach emisyjnych władcy (król, książę) spowodowanych brakiem kruszcu (srebra), niekiedy wprowadzano do obiegu nawet duże ilości bezwartościowego pieniądza. W Polsce Mieszko Stary oprócz takich praktyk redukcji kruszcu w masowo bitych brakteatach stosował (nawet trzykrotnie w ciągu roku) przymusową wymianę monet (renovatio monetae), co doprowadzało do znacznego drenażu rynku. Brakteaty bił również Jaksa z Kopanicy (Köpenick)[potrzebny przypis] oraz książę pomorski Sambor[1].

Typową praktyką była częsta wymiana brakteatów (z reguły 2 razy w roku), podczas której redukowano liczbę monet, np. za 13 starych otrzymać można było jedynie 12 nowej emisji, przy czym dopuszczano do obrotu jedynie nowe monety. W ten sposób zapobiegano tendencji gromadzenia pieniędzy i wymuszano ich szybki obrót, co prowadziło do stabilnego rozkwitu gospodarczego w średniowieczu[potrzebny przypis]. Czeski kronikarz Kosmas z Pragi oceniał to rozwiązanie bardzo negatywnie, twierdząc, że jest ono "gorsze niż dżuma, bardziej niszczycielskie niż napad wrogów, głód i inne plagi"[potrzebny przypis].

Zobacz też

Przypisy

  1. Marek Adamkowicz: Święty Graal w gdańskiej ziemi. Co znaleźli archeolodzy?, "Dziennik Bałtycki" z 6.03.2016 [dostęp: 7.03.2016]

Linki zewnętrzne

Zobacz hasło brakteat w Wikisłowniku
  • Karl Walker: "Brakteaty – pieniądze średniowiecza" w książce Pieniądz w biegu historii
Kontrola autorytatywna (moneta):
  • LCCN: sh85016277
  • GND: 4131287-9
  • BnF: 133368727
  • BNCF: 48544
  • NKC: ph1091699
  • J9U: 987007283967105171
  • PWN: 4007781
  • Britannica: art/bracteate-jewelry, topic/bracteate-coin
  • DSDE: brakteat_-_smykke