Ciągowice

Ten artykuł od 2011-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Zobacz też: inne znaczenia.

Ciągowice

wieś
Studnia z kapliczką
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	zawierciański
Gmina	Łazy
Liczba ludności (2008)	616
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	42-458[2]
Tablice rejestracyjne	SZA
SIMC	0216622
Położenie na mapie gminy Łazy Ciągowice
Położenie na mapie Polski Ciągowice
Położenie na mapie województwa śląskiego Ciągowice
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego Ciągowice
50°26′48″N 19°21′51″E/50,446667 19,364167[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Ciągowice – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Łazy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Wieś o zwartej zabudowie położona w północnej części gminy Łazy, blisko źródeł Czarnej Przemszy i jej lewego dopływu Mitręgi. Do dziś zachował się tutaj układ średniowiecznej zabudowy o charakterze miejskim, tj. z upadowym rynkiem i narożnymi wylotami. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 796.

Nazwa

Miejscowość była wzmiankowana w formach Zancowicz (1326), Czangovicz (1346-58), Czyangowycze (1470-80), Czięgowice (1581), Ciegowice (1629), Ciągowice lub Cięgowice (1880), Ciągowice (1921). Jest to nazwa patronimiczna od nazwy osobowej Ciąg^[3].

Integralne części wsi

Historia

Miejscowość a zarazem tutejsza parafia św. Bartłomieja Apostoła po raz pierwszy wzmiankowane zostały w sprawozdaniu z poboru świętopietrza sporządzonym przez Andrzeja de Verulis pośród parafii dekanatu sławkowskiego diecezji krakowskiej w 1326 pod nazwą Zancowicz, jako zobowiązana zapłacić podatek wysokości 6 grzywien^[6].

W średniowieczu wieś stanowiła ośrodek hutniczy. Pod względem administracyjnym Ciągowice do końca XIV wieku należały do ziemi krakowskiej. Po utworzeniu województwa krakowskiego weszły w jego skład, ale z przynależnością do powiatu lelowskiego, aż do rozbiorów. Wieś była miejscowością graniczną – tuż za nią przebiegała granica między księstwem siewierskim a Rzecząpospolitą.

W 1789 roku Ciągowice wraz z Turzą i Zazdrością liczyły 50 zabudowań, w tym dwór, 2 karczmy, młyn i 2 browary. Ogółem było 272 mieszkańców, w tym 20 Żydów. W 1791 roku Ciągowice miały 41 zabudowań, w tym dwór, browar, dom dwornika, plebanię, dom organisty, szpital (dom dla ubogich żebraków) oraz szkółkę. W wiosce mieszkało 212 osób (109 mężczyzn i 103 kobiety), w tym 1 pleban, 3 wikarych, 7 osób pochodzenia szlacheckiego i 6 Żydów. W 1879 roku wybudowano murowany kościół w stylu romańskim, który stoi we wsi do dzisiaj.

W latach międzywojennych na terenie Ciągowic wydobywano węgiel brunatny metodą płytkich szybów. Ze względu na duży koszt wydobycia i cienkie pokłady węgla, po zakończeniu II wojny światowej zaniechano eksploatacji.

Obiekty historyczne i zabytkowe

Kościół pw. św. Bartłomieja

Drewniany kościół parafialny pw. św. Bartłomieja, pochodzący z XV wieku, spłonął w 1874 roku. Obecny kościół w stylu bazylikowo-romańskim wzniesiono w 1875 roku. Kościół jest kamienny, jednonawowy z wieżą, posiada trzy ołtarze: główny – Matki Bożej z Dzieciątkiem, boczny z prawej – św. Antoniego oraz boczny z lewej – św. Józefa. W prezbiterium wykonane jest belkowanie żebrowane i malatura z czterema ewangelistami, a na suficie w nawie znajdują się obrazy: Matki Bożej Niepokalanej, św. Piotra, św. Pawła i św. Bartłomieja. Zachowały się dwie renesansowe rzeźby z I połowy XVI wieku: św. Floriana i św. Wacława z tarczą. Do innych cennych elementów wyposażenia można zaliczyć: dwie barokowe figury św. Jana Nepomucena z XVIII wieku, rzeźbę barokowo-ludową Chrystusa Zmartwychwstałego, rzeźbę ludową Ecce Homo z XIX wieku, rzeźbę ludową Chrystusa Frasobliwego oraz monstrancję barokową z II połowy XVII wieku z figurkami aniołów.

Na plebanii znajduje się rękopis Hortus Rosarianus z 1779 roku w skórzanej oprawie i współczesnymi okuciami oraz super ekslibrisem z przedstawieniem Chrystusa Ukrzyżowanego, Matki Boskiej i św. Jana oraz literami XABPC odnoszącymi się do ks. Antoniego Biebielskiego, proboszcza w Ciągowicach. Karta tytułowa ma dekorację roślinną.

Studnia z kapliczką

Na ciągowickim rynku znajduje się studnia z zabytkową kapliczką. Kapliczka pochodzi z I połowy XIX wieku. Ma dach namiotowy, wsparty na czterech kolumnach, kryty blachą. Wewnątrz stoi rzeźba św. Jana Nepomucena, pochodząca z przełomu XVIII i XIX wieku.

Dworek szlachecki

W zachodniej części wsi częściowo zachował się murowany dworek szlachecki wraz z zabudowaniami dworskimi i parkiem.

OSP w Ciągowicach

ul. Sienkiewicza 4

Przypisy