Ferdynand I Habsburg (cesarz austriacki)

Ferdynand I Habsburg

Cesarz Austrii

Okres

od 2 marca 1835
do 2 grudnia 1848

Poprzednik

Franciszek I Habsburg

Następca

Franciszek Józef I

Król Węgier

Okres

od 28 września 1830
do 2 grudnia 1848

Poprzednik

Franciszek I Habsburg

Następca

Franciszek Józef I

Król Czech

Okres

od 2 marca 1835
do 2 grudnia 1848

Poprzednik

Franciszek I Habsburg

Następca

Franciszek Józef I

Król Galicji i Lodomerii

Okres

od 2 marca 1835
do 2 grudnia 1848

Poprzednik

Franciszek I Habsburg

Następca

Franciszek Józef I

Dane biograficzne

Dynastia

Habsbursko-Lotaryńska

Data i miejsce urodzenia

19 kwietnia 1793
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

29 czerwca 1875
Praga

Ojciec

Franciszek II Habsburg

Matka

Maria Teresa Burbon-Sycylijska

Żona

Maria Anna Sabaudzka

Odznaczenia

Krzyż Wielki Orderu Świętego Ferdynanda (Sycylia)

Multimedia w Wikimedia Commons

Ferdynand I Habsburg-Lotaryński zwany Dobrotliwym (niem. Ferdinand I) (ur. 19 kwietnia 1793, zm. 29 czerwca 1875) – cesarz austriacki w latach 1835-1848, król Węgier 1830-1848 (jako Ferdynand V^[1]; koregent do 1835). W czasie jego panowania przeprowadzono uwłaszczenie chłopów i zniesiono pańszczyznę^[2].

Życiorys

Ferdynand, syn Franciszka Habsburga i Marii Teresy Burbon^[3], urodził się 19 kwietnia 1793 roku. Cudem przeżył poród. Został utrzymany przy życiu dzięki wielkiemu wysiłkowi pielęgniarek i lekarzy. Cierpiał na epilepsję, krzywicę i wodogłowie. Z powodu choroby nigdy nie przeszedł zwyczajowego procesu edukacji. Późno nauczył się chodzić, jego zachowanie budziło niepokój wychowawców. Uczył się niewiele: czytania i pisania, jazdy konnej, tańca, szermierki, ponadto brał lekcje gry na fortepianie. Jego ulubionymi dziedzinami były botanika, heraldyka i nauki technologiczne. Miał talent do rysunku.

W 1830 koronowany na króla Węgier jako Ferdynand V. Koronacja miała miejsce jeszcze za życia jego ojca cesarza Franciszka, na co wyraził zgodę Sejm węgierski (na żądanie rządu austriackiego)^[4]. W 1835 przejął po ojcu koronę Cesarstwa Austriackiego, Królestwa Lombardii i Wenecji oraz Królestwa Czeskiego. Był ostatnim koronowanym królem Czech (7 września 1836)^[5]. Z powodu upośledzenia umysłowego i epilepsji cesarz nie był sam w stanie rządzić swoim imperium^[6]. Ferdynand I nie został jednak ubezwłasnowolniony i oficjalnie sprawował rządy. Teatr odgrywany przez dwór miał, zgodnie z intencją Franciszka I, zapobiec utracie wiary w dynastię przez poddanych. Sprawami państwowymi kierowała rada regencyjna (niem. Geheime Staatskonferenz – Tajna Konferencja Państwowa) którą powołano aby upośledzony umysłowo cesarz nie mógł sprawować władzy monarchy absolutnego, wynikającej z zasad legalizmu^[7]. Główną rolę odgrywali w niej: arcyksiążę Ludwik Habsburg (stryj Ferdynanda), książę Klemens Lothar von Metternich, hrabia Franz Anton von Kolovrat-Libštejnský. Do 1842 roku w radzie zasiadał także stroniący od polityki młodszy brat cesarza, arcyksiążę Franciszek Karol Habsburg (którego syn Franciszek Józef miał potem, w wyniku rewolucji, objąć tron)^[8]. Cesarz Ferdynand nie lubił Metternicha, jednak ufał mu w kwestiach politycznych i popierał większość jego działań, łącznie ze stanowczym tłumieniem buntów.

Ożeniony z Marią Anną, córką króla Sardynii Wiktora Emanuela I. W obliczu wybuchu Wiosny Ludów (1848) Ferdynand w marcu usunął Metternicha ze stanowiska, a 25 kwietnia zgodził się na nadanie konstytucji. W maju, w obawie przed agresją ludu wiedeńskiego, cesarz wraz z dworem wyjechał do Innsbrucku^[9]. Za namową swojego nowego premiera księcia Felixa Schwarzenberga oraz cesarzowej Marii Anny Ferdynand I abdykował. 2 grudnia w Pałacu Arcybiskupim w Ołomuńcu Ferdynand abdykował na rzecz swojego bratanka Franciszka Józefa I. Resztę życia spędził w Pradze, mieszkając w tamtejszym zamku królewskim. Zmarł w zapomnieniu^[10]. Został pochowany w Krypcie Cesarskiej w kościele Kapucynów w Wiedniu. Nie pozostawił potomków.

Odznaczenia

Wielki Mistrz Orderu Złotego Runa^[11]^[12]
Wielki Mistrz Orderu Marii Teresy^[11]^[12]
Wielki Mistrz Orderu Świętego Stefana^[11]^[12]
Wielki Mistrz Orderu Leopolda^[11]^[12]
Wielki Mistrz Orderu Korony Żelaznej^[11]^[12]
Krzyż Wielki Orderu Legii Honorowej (Francja)
Krzyż Wielki Orderu Krzyża Południa (Brazylia)
Krzyż Wielki Orderu Chrystusa (Portugalia)
Order Najwyższy Świętego Zwiastowania nadany w 1831 r. przez Karola Feliksa króla Sardynii^[13]
Krzyż Wielki Orderu Świętego Ferdynanda (Sycylia)
Krzyż Wielki Orderu Korony (Wirtembergia)
Krzyż Wielki Orderu Sokoła Białego (Weimar)
Krzyż Wielki Orderu Wierności (Badenia)
Krzyż Wielki Orderu Lwa Zeryngeńskiego (Badenia)
Krzyż Wielki Orderu Lwa Złotego (Hesja)
Krzyż Wielki Orderu Ludwika (Hesja)
Krzyż Wielki Orderu Ernestyńskiego (Saksonia)
Krzyż Wielki Orderu Albrechta Niedźwiedzia (Anhalt)
Krzyż Wielki Orderu Gwelfów (Hanower)
Order Słonia (Dania, 1831)^[11]^[12]^[14]

Pełna tytulatura

Ferdynand I, z Bożej łaski cesarz Austrii, król Węgier i Czech, piąty tego imienia, król Lombardii i Wenecji, Dalmacji, Chorwacji, Slawonii, Illyrii, Galicji i Lodomerii, król Jerozolimy, etc. arcyksiążę Austrii, wielki książę Toskanii, książę Lotaryngii, Styrii, Karyntii i Karnioli, wielki książę Siedmiogrodu, margrabia Moraw, książę Górnego i Dolnego Śląska, Modeny, Parmy, Piacenzy i Guastalli, Oświęcimia, Zatora, Cieszyna, Friuli, Raguzy i Zadaru, uksiążęcony hrabia Habsburga, Tyrolu, Kyburga, Gorycji i Gradiszki, margrabia Górnych i Dolnych Łużyc oraz Istrii, hrabia Hohenems, Feldkirch, Bregentz, Sonnenbergu, etc. pan Triestu, Cattaro i Marchii Wendyjskiej, etc. prezydent Związku Niemieckiego, etc. etc.

Genealogia


Prapradziadkowie	Leopold Józef Lotaryński (1679-1729) ∞1689 Elżbieta Charlotta Orleańska (1676-1744)	cesarz rzymski Karol VI Habsburg (1685-1740) ∞1708 Elżbieta von Braunschweig-Wolfenbüttel (1691-1750)		król Hiszpanii Filip V Burbon (1683-1746) ∞1714 Elżbieta Farnese (1692-1766)		król Polski August III Sas (1696-1763) ∞1719 Maria Józefa Habsburżanka (1699-1757)
Pradziadkowie	cesarz rzymski Franciszek I Lotaryński (1708-1765) ∞ 1736 Maria Teresa Habsburg (1717-1780)			król Hiszpanii Karol III Burbon (1716-1788) ∞ 1738 Maria Amalia Wettyn (1724-1760)
Dziadkowie	cesarz rzymski Leopold II Habsburg (1747-1792) –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– królowa Sycylii Maria Karolina Habsburg (1752-1814)		∞ 1765 –––––––––––––––––––– ∞ 1768		cesarzowa rzymska Maria Ludwika Burbon (1745-1792) –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– król Sycylii Ferdynand I Burbon (1751-1816)
Rodzice	cesarz Austrii Franciszek II Habsburg (1768-1835) ∞1790 Maria Teresa Burbon-Sycylijska (1772-1807)
Ferdynand I Habsburg (1793-1875), cesarz Austrii

Przypisy

↑ Felczak 1983 ↓, s. 392.
↑ Szwarc, Urbański, Wieczorkiewicz 2007 ↓, s. 519-520.
↑ Szwarc, Urbański, Wieczorkiewicz 2007 ↓, s. 519.
↑ Felczak 1983 ↓, s. 208.
↑ Marek Pernal: Praga. Miasto magiczne. Warszawa: Agora, 2013, s. 14. ISBN 978-83-268-1256-9.
↑ Grodziski 2006 ↓, s. 25.
↑ Wereszycki 1986 ↓, s. 184-185.
↑ Szwarc, Urbański, Wieczorkiewicz 2007 ↓, s. 520.
↑ Grodziski 2006 ↓, s. 49.
↑ Szwarc, Urbański, Wieczorkiewicz 2007 ↓, s. 521.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Johann Heinrich Friedrich Berlien: Der Elephanten-Orden und seine Ritter. Kopenhaga: Berlingschen Officin, 1846, s. 166-167
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f The titled nobility of Europe. Londyn: Harrison & Sons, 1914, s. 6-9.
↑ Federico Bona: I Cavalieri dell'Ordine Supremo del Collare o della Santissima Annunziata. [w:] Blasonario subalpino [on-line]. (wł.).
↑ Kongelig Dansk Hof- og Stats- Calender for Aar 1849, s. 45

Bibliografia

Wacław Felczak: Historia Węgier. Wyd. 2. Wrocław: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich-Wydawnictwo, 1983. ISBN 83-04-01028-3.
Henryk Wereszycki: Historia Austrii. Wyd. 2. Wrocław: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich-Wydawnictwo, 1986. ISBN 83-04-01680-X.
Andrzej Szwarc, Marek Urbański, Paweł Wieczorkiewicz: Kto rządził Polską? Nowy poczet władców-od poczatków do XXI wieku. Wyd. 1. Warszawa: Świat Książki, 2007. ISBN 978-83-7311-867-6.
J. Krasuski, Historia Niemiec, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 2002. ISBN 83-04-04422-6
Słownik władców Europy nowożytnej i najnowszej, JózefJ. Dobosz, MaciejM. Serwański, IlonaI. Czamańska, wyd. 2, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002, ISBN 83-7177-118-5, OCLC 749651157 .
M. Żywczyński, Historia Powszechna 1789-1870, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001. ISBN 83-01-11992-6
Stanisław Grodziski: Franciszek Józef I. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2006. ISBN 83-04-04777-2. OCLC 76344348.
AndrewA. Wheatcroft AndrewA., Habsburgowie, BarbaraB. Sławomirska (tłum.), Kraków: Wydaw. Literackie, 2000, ISBN 83-08-03011-4, OCLC 68630972 .

Linki zewnętrzne

Ferdynand I Habsburg – dokumenty w bibliotece Polona

Władcy Austrii

Marchia Wschodnia
(976-1156)

Leopold I (976-994)
Henryk I Mocny (994-1018)
Adalbert I (1018-1055)
Ernest I Mężny (1055-1075)
Leopold II Piękny (1075-1095)
Leopold III Święty (1095-1136)
Adalbert II Pobożny (1136-1137)
Leopold IV Szczodry (1136-1141)
Henryk II Jasomirgott (1141-1156)

Księstwo Austriackie
(1156-1457)

Henryk II Jasomirgott (1156-1177)
Leopold V Cnotliwy (1177-1194)
Fryderyk I (1194-1198)
Leopold VI Sławny (1198-1230)
Fryderyk II Bitny (1230-1246)
Władysław II (1246-1247)
Herman VI Badeński (1248-1250)
Fryderyk I Badeński (1250-1251)
Przemysł Ottokar II (1251-1276)
Rudolf I (1276-1282)
Rudolf II (1282-1283)
Albrecht I (1282-1308)
Rudolf III (1298-1306)
Leopold I (1308-1326)
Fryderyk I Piękny (1308-1330)
Albrecht II Kulawy (1330-1358)
Otto Wesoły (1330-1339)
Fryderyk II (1339-1344)
Leopold II (1339-1344)
Rudolf IV Założyciel (1358-1365)
Albrecht III (1365-1379)
Leopold III (1365-1379)

Austria właściwa
(linia albertyńska)

Albrecht III (1379-1395)
Albrecht IV (1395-1404)
Albrecht V (1404-1439) regenci 1404-1411: Leopold IV Garbaty i Ernest Żelazny
Władysław Pogrobowiec (1440-1457) regent 1440-1452: Fryderyk V

Tyrol i Austria wewnętrzna
(linia leopoldyńska)

Leopold III (1379-1386) Wilhelm I Uprzejmy (1386-1406) Leopold IV Garbaty (1386-1406)
Tyrol (linia tyrolska)	Fryderyk IV z pustą kieszenią (1406-1439) Zygmunt I (1439-1490) regent 1439-1446: Fryderyk V Maksymilian I (1490-1493)
Styria, Karyntia, Kraina (linia ernestyńska)	Ernest Żelazny (1406-1424) Albrecht VI Szczodry (1424-1463) Fryderyk V (1424-1457)

Arcyksięstwo Austriackie
(1457-1804)

Fryderyk V (1457-1493) Maksymilian I (1493-1519) Karol I (1519-1521) Ferdynand I (1521-1564)
Austria wewnętrzna	Karol II (1564-1590) Ferdynand III (1590-1619)
Tyrol i Austria przednia	Ferdynand II (1564-1595) Maksymilian III (1602-1618) Leopold V (1619-1632) Ferdynand Karol (1632-1662) regentka 1632-1646: Klaudia Medycejska Zygmunt Franciszek (1662-1665)
Austria właściwa	Maksymilian II (1564-1576) Rudolf V (1576-1608) Maciej I (1608-1619) Ferdynand III (1619-1637) Ferdynand IV (1637-1657) Leopold VI (1657-1705) Józef I (1705-1711) Karol III (1711-1740) Maria Teresa (1740-1780) koregent 1740-1765: Franciszek I Lotaryński, koregent 1765-1780: Józef II Józef II (1780-1790) Leopold VII (1790-1792) Franciszek II (1792-1804)

Cesarstwo Austrii
(1804-1918)

Franciszek I (1804-1835)
Ferdynand I Dobrotliwy (1835-1848)
Franciszek Józef I (1848-1916)
Karol I (1916-1918)

Władcy Węgier

Książęta Węgier

Arpadowie	Arpad (896–907) Tarhos (907 – po 922) Zoltán (907–947) Fajsz (947–955) Taksony (955–970) Gejza (970–997) Stefan I Święty (997–1000/1001)

Królowie Węgier

Arpadowie	Stefan I Święty (1000 lub 1001–1038) Piotr Orseolo (1038–1041) Samuel Aba (1041–1044) Piotr Orseolo (1044–1046) Andrzej I (1046–1061) Bela I (1061–1063) Salomon (1063–1074) Gejza I (1074–1077) Władysław I Święty (1077–1095) Koloman Uczony (1095–1116) Stefan II (1116–1131) Bela II Ślepy (1131–1141) Gejza II (1141–1162) Stefan III (1162–1162) Władysław II (1162–1163) Stefan IV (1163–1165) Stefan III (1163–1172) Bela III (1172–1196) Emeryk (1196–1204) Władysław III (1204–1205) Andrzej II (1205–1235) Bela IV (1235–1270) Stefan V (1270–1272) Władysław IV Kumańczyk (1272–1290) Andrzej III (1290–1301)
Przemyślidzi	Wacław Czeski (Władysław V) (1301–1305)
Wittelsbachowie	Otton (Bela V) (1305–1308)
Andegawenowie	Karol Martel Andegaweński (tytularny 1290–1295) Karol I Robert (1310–1342) Ludwik I Wielki (1342–1382) Maria I (1382–1385) Karol II Mały (1385–1386) Maria I (1386–1395)
Luksemburgowie	Zygmunt (1387–1437)
Andegawenowie	Władysław Neapolitański (tytularny 1403–1414)
Habsburgowie	Albrecht I (1437–1439)
Jagiellonowie	Władysław I (1440–1444)
Habsburgowie	Władysław V Pogrobowiec (1444–1457)
Hunyady	János Hunyady (regent 1446–1453) Maciej Korwin (1458–1490)
Jagiellonowie	Władysław II (1490–1516) Ludwik II (1516–1526)
Zapolyowie	Jan I (1526–1540) Jan II Zygmunt (1540–1571)
Habsburgowie	Ferdynand I (1526–1564) Maksymilian II (1564–1576) Rudolf I (1576–1608) Maciej II (1608–1619) Ferdynand II (1619–1637) Ferdynand III (1637–1657) Ferdynand IV (1647–1654) Leopold I (1657–1705) Józef I (1705–1711) Karol III (1711–1740) Maria II Teresa (1740–1780)
Habsburgowie- Lotaryńscy	Józef II (1780–1790) Leopold II (1790–1792) Franciszek I (1792–1835) Ferdynand V (1835–1848) Franciszek Józef I (1848–1916) Karol IV (1916–1918)

Władcy Czech

Księstwo
Czech
(870-1198)

Przemyślidzi	Borzywoj I (870–889) Spitygniew I (891–915) Wratysław I (915–921) Wacław I Święty (921–935) Bolesław I Okrutny (935–972) Bolesław II Pobożny (972–999) Bolesław III Rudy (999–1002) Władywoj (1002–1003) Jaromir (1003) Bolesław III Rudy (1003)
Piastowie	Bolesław IV Chrobry (1003–1004)
Przemyślidzi	Jaromir (1004–1012) Oldrzych (1012–1033) Jaromir (1033–1034) Oldrzych (1034) Brzetysław I (1034–1055) Spitygniew II (1055–1061) Wratysław II (1061-1085, król 1085–1092) Konrad I Brneński (1092) Brzetysław II (1092–1100) Borzywoj II (1100–1107) Świętopełk (1107–1109) Władysław I (1109–1117) Borzywoj II (1117–1120) Władysław I (1120–1125) Sobiesław I (1125–1140) Władysław II (1140-1158, król 1158–1172) Fryderyk (1172–1173) Sobiesław II (1173–1178) Fryderyk (1178–1189) Konrad II Otto (1189–1191) Wacław II (1191–1192) Przemysł Ottokar I (1192–1193) Henryk Brzetysław (1193–1197) Władysław III Henryk (1197) Przemysł Ottokar I (1197–1198)

Królestwo
Czech
(1198-1918)

Przemyślidzi	Przemysł Ottokar I (1198–1230) Wacław I (1230–1253) Przemysł Ottokar II (1253–1278) Wacław II (1278–1305) Wacław III (1305–1306)
Dyn. karyncka	Henryk Karyncki (1306)
Habsburgowie	Rudolf III Habsburg (1306–1307)
Dyn. karyncka	Henryk Karyncki (1307–1310)
Luksemburgowie	Jan Luksemburski (1310–1346) Karol IV (I) (1346–1378) Wacław IV Luksemburski (1378–1419) Zygmunt (1419–1437)
Habsburgowie	Albrecht I (1438–1439) Władysław I Pogrobowiec (1440–1457)
Inni	Jerzy z Podiebradów (1458–1471) Maciej Korwin (1469–1490)
Jagiellonowie	Władysław II Jagiellończyk (1471–1516) Ludwik I (1516–1526)
Habsburgowie	Ferdynand I (1526–1564) Maksymilian I (1564–1576) Rudolf II (1576–1611) Maciej (II) (1611–1619) Ferdynand II (1619)
Wittelsbachowie	Fryderyk (1619–1620)
Habsburgowie	Ferdynand II (1620–1637) Ferdynand III (1637–1657) Ferdynand IV (1646–1654) Leopold I (1657–1705) Józef I (1705–1711) Karol II (1711–1740)
Wittelsbachowie	Karol III (1741–1743)
Habsburgowie	Maria Teresa (1740–1780)
Habsburgowie- Lotaryńscy	Józef II (1780–1790) Leopold II (1790–1792) Franciszek II (1792–1835) Ferdynand V Dobrotliwy (1835–1848) Franciszek Józef I (1848–1916) Karol III (1916–1918)

Władcy Chorwacji

Wczesne średniowiecze

Księstwo Dolnopanońskie

Ljudevit (ok. 810–823)
Ratimir (ok. 829–ok. 838)
Braslav (ok. 880–ok. 897/898)

Chorwacja Dalmatyńska

Wyszesław (II poł VIII w./początek IX w.)
Borna (II poł. VIII w./początek IX w.–820/821)
Władysław (ok. 820–ok. 835)
Misław (ok. 835/839–ok. 845/852)
Trpimir I (ok. 845/852–ok. 864)
Zdesław (864–864)
Domagoj (864–ok. 876)
Ilijko (ok. 876–878)
Zdesław (878–879)
Branimir (879–ok. 888/892)
Muncimir (ok. 888/892–ok. 910/914)
Tomisław (ok. 910/914–ok. 928/930)

Królestwo Chorwacji

Trpimirowicze	Tomisław I (910–928, król od 925) Trpimir II (928–935) Krzesimir I (935–945) Mirosław (945–949) Michał Krzesimir II (949–969) Stefan Držislaw (969–995) Świętosław Suronja (997–1000) Gojsław (1000–1020) Krzesimir III (1000–1030) Stefan I Krzesimirowicz (1030–1058) Piotr Krzesimir IV (1058–1075) Dymitr Zwonimir (1075–1088) Stefan II (1088–1091)
Svačic	Piotr (1093–1097)

Królestwo Chorwacji
(w unii z Węgrami)

Arpadowie	Koloman Uczony (1102–1116) Stefan II (1116–1131) Bela II Ślepy (1131–1141) Gejza II (1141–1162) Stefan III (1162–1162) Władysław II (1162–1163) Stefan IV (1163–1165) Stefan III (1163–1172) Bela III (1172–1196) Emeryk (1196–1204) Władysław III (1204–1205) Andrzej II (1205–1235) Bela IV (1235–1270) Stefan V (1270–1272) Władysław IV Kumańczyk (1272–1290) Andrzej III (1290–1301)
Przemyślidzi	Wacław Czeski (Władysław V) (1301–1305)
Wittelsbachowie	Otton (Bela V) (1305–1308)
Andegawenowie	Karol Martel Andegaweński (tytularny 1290–1295) Karol I Robert (1310–1342) Ludwik I Wielki (1342–1382) Maria I (1382–1385) Karol II Mały (1385–1386) Maria I (1386–1395)
Luksemburgowie	Zygmunt (1387–1437)
Andegawenowie	Władysław Neapolitański (tytularny 1403–1414)
Habsburgowie	Albrecht I (1437–1439)
Jagiellonowie	Władysław I (1440–1444)
Habsburgowie	Władysław V Pogrobowiec (1444–1457)
Hunyady	János Hunyady (regent 1446–1453) Maciej Korwin (1458–1490)
Jagiellonowie	Władysław II (1490–1516) Ludwik II (1516–1526)
Zapolyowie	Jan I (1526–1540) Jan II Zygmunt (1540–1571)
Habsburgowie	Ferdynand I (1526–1564) Maksymilian II (1564–1576) Rudolf I (1576–1608) Maciej II (1608–1619) Ferdynand II (1619–1637) Ferdynand III (1637–1657) Ferdynand IV (1647–1654) Leopold I (1657–1705) Józef I (1705–1711) Karol III (1711–1740) Maria II Teresa (1740–1780)
Habsburgowie- Lotaryńscy	Józef II (1780–1790) Leopold II (1790–1792) Franciszek I (1792–1835) Ferdynand V (1835–1848) Franciszek Józef I (1848–1916) Karol IV (1916–1918)

Niepodległe
Państwo
Chorwackie

Sabaudczycy	Tomisław II (1941–1943)

zobacz też: Banowie Chorwacji

Królowie Lombardii i Wenecji

Królestwo Lombardzko-Weneckie	Franciszek I (1815–1835) Ferdynand I Dobrotliwy (1835–1848) Franciszek Józef I (1848–1859/1866)

Od 1859 włączone do Królestwa Sardynii, a od 1861 Królestwa Włoch

Głowy XIX-wiecznych związków państw niemieckich

Protektor Związku Reńskiego	Napoleon Bonaparte (1806–1813)
Prezydenci Związku Niemieckiego	Franciszek I (1815–1835) Ferdynand I (1835–1848) Jan Habsburg (regent 1848–1849) Franciszek Józef I (1850–1866)
Prezydent Związku Północnoniemieckiego	Wilhelm I (1867–1871)

królowie frankijscy, królowie i cesarze niemieccy

Władcy Siedmiogrodu

Książęta Siedmiogrodu
(w ramach Królestwa Węgier)

Arpadowie	Bela IV (1235–1270) Stefan V węgierski (1270–1272)
Andegawenowie	Stefan Andegaweński (1350–1351)

Księstwo Siedmiogrodu
(1570-1765)

Zápolyowie	Jan II Zygmunt Zápolya (1570–1571)
Batory	Stefan (1571–1586), wojewoda, książę od 1576, w jego imieniu władzę sprawowali wojewodowie: Krzysztof (1576–1581), Zygmunt (1581–1586) Zygmunt (1586–1597) panowanie austriackie (1597–1598) Zygmunt, (1598–1599) Andrzej (1599) Michał Waleczny (1599–1600, hospodar Wołoszczyzny i Mołdawii) panowanie austriackie (1600–1601, pod zarządem: Giorgio Basta) Zygmunt (1601) panowanie austriackie (1601–1602, pod zarządem: Giorgio Basta) Zygmunt (1602) panowanie austriackie (1602–1603, pod zarządem: Giorgio Basta)
Władcy z różnych rodów	Mojżesz Székely (1603) panowanie austriackie (1603–1604) Stefan Bocskay (1605–1606) Zygmunt Rakoczy (1607–1608) Gabriel Batory (1608–1613) Gábor Bethlen (1613–1629) Katarzyna Brandenburska (1629–1630) Stefan Bethlen (1630) Jerzy I Rakoczy (1630–1648) Jerzy II Rakoczy (1648–1657) Franciszek I Rhedey (1657–1658) Achacy Barcsay (1658–1659) Jerzy II Rakoczy (1659–1660) Jan III Kemeny (1661–1662) Michał Apafy (1662–1690) Michał Apafy II (usunięty w 1690, formalnie do 1696) Emeryk Thököly (1690)
Habsburgowie	Leopold I (1690–1704)
Powstanie Rakoczego	Franciszek II Rakoczy (1704–1711)
Habsburgowie	Karol III (1711–1740) Maria Teresa (1740–1765)

Wielkie Księstwo
Siedmiogrodu
(1765-1918)

Habsburgowie	Maria Teresa (1765–1780) Józef II (1780–1790) Leopold II (1790–1792) Franciszek I (1792–1835) Ferdynand V (1835–1848) Franciszek Józef I (1848–1916) Karol IV (1916–1918)

Władcy ziem polskich w czasie zaborów

Władcy państw zaborczych
(1772–1918)

Zabór rosyjski¹	Katarzyna II Wielka (1772-1796) Paweł I (1796-1801) Aleksander I (1801-1825) Mikołaj I (1825-1855) Aleksander II (1855-1881) Aleksander III (1881-1894) Mikołaj II (1894-1917) Michał II (1917 de iure)
Zabór pruski²	Fryderyk II Wielki (1772-1786) Fryderyk Wilhelm II (1786-1797) Fryderyk Wilhelm III (1797-1840) Fryderyk Wilhelm IV (1840-1861) Wilhelm I (1861-1888) Fryderyk III (1888) Wilhelm II (1888-1918)
Zabór austriacki³	Maria Teresa (1772-1780) Józef II (1765-1790) Leopold II (1790-1792) Franciszek II (1792-1832) Ferdynand I (1835-1848) Franciszek Józef I (1848-1916) Karol I (1916-1918)

Księstwo Warszawskie
(1807-1815)

Fryderyk August I (1807-1815)

Królestwo Polskie
(1815-1917)

Aleksander I (1815-1825)
Mikołaj I (1825-1855)
Aleksander II (1855-1881)
Aleksander III (1881-1894)
Mikołaj II (1894-1917)
Michał II (1917 de iure)

Królestwo Polskie
(1917-1918)

Rada Regencyjna (1917-1918)
Józef Piłsudski (1918)

¹ – Cesarze Rosji, jako władcy ziem zabranych i królowie Polski od 1815 roku
² – Królowie Prus używający tytułu wielkiego księcia poznańskiego (od 1815),
a także władający innymi ziemiami zabranymi
³ – Władcy austriaccy noszący tytuły: króla Galicji i Lodomerii i wielkiego księcia Krakowa (od 1806)