Gauson

Gauson (ang. Gausson) – soliton będący rozwiązaniem równania Schrödingera z nieliniowością logarytmiczną opisującego cząstkę kwantową w możliwej nieliniowej mechanice kwantowej[1][2].

Niech nieliniowe równanie Schrödingera w jednym wymiarze będzie dane przez ( = 1 ) : {\displaystyle (\hbar =1){:}}

i ψ t = 1 2 2 ψ x 2 a ln | ψ | 2 ψ . {\displaystyle \mathrm {i} {\frac {\partial \psi }{\partial t}}=-{\frac {1}{2}}{\frac {\partial ^{2}\psi }{\partial x^{2}}}-a\ln |\psi |^{2}\psi .}

Zakłada się tzw. niezmienniczość Galileusza, tzn.

ψ ( x , t ) = e i E t ψ ( x k t ) . {\displaystyle \psi (x,t)=\mathrm {e} ^{-\mathrm {i} Et}\psi (x-kt).}

Podstawiając

y = x k t , {\displaystyle y=x-kt,}

pierwsze równanie można zapisać jako:

1 2 ( ψ y + i k ) 2 a ln | ψ | 2 ψ = ( E + k 2 2 ) ψ . {\displaystyle -{\frac {1}{2}}\left({{\frac {\partial \psi }{\partial y}}+\mathrm {i} k}\right)^{2}-a\ln |\psi |^{2}\psi =\left(E+{\frac {k^{2}}{2}}\right)\psi .}

Ponadto podstawiając

Ψ ( y ) = e i k y ψ ( y ) {\displaystyle \Psi (y)=\mathrm {e} ^{-\mathrm {i} ky}\psi (y)}

i zakładając

Ψ ( y ) = N e ω y 2 / 2 , {\displaystyle \Psi (y)=N\mathrm {e} ^{-\omega y^{2}/2},}

otrzymuje się zwykłe równanie Schrödingera dla oscylatora harmonicznego:

1 2 2 Ψ y 2 + a ω y 2 Ψ = ( E + k 2 2 + N 2 a ) Ψ . {\displaystyle -{\frac {1}{2}}{\frac {\partial ^{2}\Psi }{\partial y^{2}}}+a\omega y^{2}\Psi =\left(E+{\frac {k^{2}}{2}}+N^{2}a\right)\Psi .}

Rozwiązaniem jest więc stan podstawowy oscylatora harmonicznego, jeśli tylko ( a > 0 ) : {\displaystyle (a>0){:}}

a ω = ω 2 / 2 {\displaystyle a\omega =\omega ^{2}/2}

lub

ω = 2 a . {\displaystyle \omega =2a.}

Pełne rozwiązanie solitonowe jest więc dane przez:

ψ ( x , t ) = e i E t e i k ( x k t ) e a ( x k t ) 2 , {\displaystyle \psi (x,t)=\mathrm {e} ^{-\mathrm {i} Et}\mathrm {e} ^{\mathrm {i} k{(x-kt)}}\mathrm {e} ^{-a({x-kt})^{2}},}

gdzie:

E = a ( 1 N 2 ) k 2 / 2. {\displaystyle E=a(1-N^{2})-k^{2}/2.}

Rozwiązanie to opisuje soliton poruszający się ze stałą prędkością k {\displaystyle k} i niezmieniający kształtu funkcji Gaussa.

Przypisy

  1. Bialynicki-Birula, Iwo, Mycielski, Jerzy. Gaussons: Solitons of the Logarithmic Schrödinger Equation. „Physica Scripta”. 20 (13), s. 539, 1979. DOI: 10.1088/0031-8949/20/3-4/033. Bibcode: 1979PhyS...20..539B. 
  2. Gāhler, R., Klein, A.G., Zeilinger, A. Neutron optical tests of nonlinear wave mechanics. „Physical Review A”. 23 (4), s. 1611, 1981. DOI: 10.1103/PhysRevA.23.1611. Bibcode: 1981PhRvA..23.1611G.