Gwido Chmarzyński

Gwido Chmarzyński
Data i miejsce urodzenia

20 lipca 1906
Nakło nad Notecią

Data i miejsce śmierci

30 lipca 1973
Kamień Pomorski

profesor kontraktowy nauk humanistycznych
Specjalność: historia sztuki
Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Doktorat

1932

Profesura

1959

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Okres zatrudn.

1935-1973

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Dom w Kamieniu Pomorskim, gdzie Gwido Chmarzyński przebywał w latach 1962–1973

Gwido Chmarzyński (ur. 20 lipca 1906 w Nakle nad Notecią, zm. 30 lipca 1973 w Kamieniu Pomorskim) – polski historyk sztuki i muzeolog.

Życiorys

Pochodził z rodziny inteligenckiej, jego wujem był Szczęsny Dettloff. Uczęszczał do gimnazjum państwowego w Nakle (1913–1921), a następnie do Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, gdzie w 1924 roku zdał maturę.

Studiował historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim (1924–1925), Poznańskim (1925–1928) oraz Jagiellońskim. Jego wykładowcami byli m.in. Szczęsny Dettloff oraz muzykolog Łucjan Kamieński. W 1932 roku uzyskał stopień doktora cum laude na Uniwersytecie Poznańskim, tematem jego pracy był Sarkofag Bolesława Chrobrego w Poznaniu i problem średniowiecznej plastyki sarkofagowej.

1 lipca 1929 został powołany na stanowisko kustosza Muzeum Miejskiego w Toruniu. Kierował nim do 1934 roku. Doprowadził do tego, że w 1930 zbiory Towarzystwa Naukowego przekazano w depozyt, powiększając Muzeum Miejskie[potrzebny przypis]. 19 lutego 1931 (w rocznicę urodzin Kopernika) uroczyście otwarto nowy budynek Muzeum, w Ratuszu Staromiejskim przy Rynku Staromiejskim. W latach 1929–1931 Chmarzyński pełnił obowiązki Okręgowego Konserwatora Zabytków na Pomorzu. W 1935 roku został zatrudniony na stanowisku adiunkta w Katedrze Historii Sztuki Uniwersytetu Poznańskiego.

W czasie II wojny światowej przebywał w Krakowie, zaangażował się w tajne nauczanie na UJ (1943–1944), trafił do obozu w Płaszowie. W latach 1944–1945 pełnił funkcję przewodniczącego rady nadzorczej Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik” w Krakowie.

W 1945 roku wrócił do Poznania, kontynuował pracę naukową na UP, w latach 1945–1948 był też dyrektorem Muzeum Narodowego w Poznaniu. 29 października 1947 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[1].

Od 1951 roku współpracował z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, początkowo prowadząc wykłady i ćwiczenia, w 1959 roku został zatrudniony na 1/2 etatu jako profesor kontraktowy w Katedrze Historii Sztuki, w 1960 roku na pełny etat. Od 1959 do 1969 roku był kierownikiem tej katedry. W latach 1962–1964 pełnił funkcję dziekana Wydziału Sztuk Pięknych.

Zmarł 30 lipca 1973 w Kamieniu Pomorskim, pochowany 3 sierpnia 1973 został na Cmentarzu Junikowskim w Poznaniu (pole 3, kwatera 7-7-198)[2].

Wybrane publikacje

  • Toruń dawny i dzisiejszy (1933)
  • Sztuka w Toruniu: zarys dziejów (1934)
  • Sztuka pomorska (1937)
  • Sarkofagi polskie XIV wieku (Bolesława Chrobrego w Poznaniu, Henryka IV we Wrocławiu i Władysława Łokietka w Krakowie) (1938)
  • Zamek w Łagowie (1948, wspólnie z Michałem Sczanieckim)
  • Rozwój metodologii historii i teorii sztuk plastycznych (1955, współautor)

Przypisy

  1. M.P. z 1947 r. nr 149, poz. 893 „za zasługi położone w zabezpieczeniu arcydzieł kultury polskiej”.
  2. Plan Poznania - Cmentarze [online], www.poznan.pl [dostęp 2023-07-25] .

Bibliografia

  • SławomirS. Kalembka SławomirS. (red.), Pracownicy nauki i dydaktyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 1945–2004. Materiały do biografii, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2006, s. 137, ISBN 83-231-1988-0 .
  • Henryk Kondziela, Chmarzyński Gwido, [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków, red. Henryk Kondziela, Hanna Krzyżanowska, z. 2, Poznań, Wydaw. Poznańskie 2006, ISBN 83-7177-416-8
  • ISNI: 0000000117632272
  • VIAF: 51914346
  • LCCN: n98090446
  • GND: 1032169435
  • BnF: 14467389r
  • NTA: 140804242
  • PLWABN: 9810564102005606
  • NUKAT: n98070397
  • J9U: 987007288420305171
  • WorldCat: lccn-n98090446
  • PWN: 3885540