Herb Gliwic

Herb Gliwic
Ilustracja
Typ herbu

miejski

Wprowadzony

29 października 1964 r.

Ostatnie zmiany

14 listopada 1996 r.

Multimedia w Wikimedia Commons

Herb Gliwic – jeden z symboli miasta Gliwice w postaci herbu, wprowadzony uchwałą Miejskiej Rady Narodowej z 29 października 1964 roku[1].

Wygląd i symbolika

Herb jest dwudzielny w słup. Na polu heraldycznie prawym złoty półorzeł na błękitnym tle. Na polu heraldycznie lewym srebrna, ceglana i blankowana baszta z niebieskim stożkowym dachem i czarnym oknem łukowym, na czerwonym tle.

Półorzeł nawiązuje do herbu Piastów śląskich z linii Władysława opolskiego, który lokował miasto. Baszta symbolizuje potęgę miasta, otoczonego murami miejskimi i spełniającego funkcję warowną.

Historia

Pierwszy herb Gliwic pojawił się prawdopodobnie na przełomie XIII i XIV wieku. Najstarszy jego wizerunek widnieje na pieczęci przy dokumencie wystawionym w 1400 roku przez burmistrza i radę miejską. Herb ten był zbliżony do dzisiejszego i składał się z półorła i wieży obronnej. Bez większych zmian pozostawał w użyciu do początku XVII wieku.

Za opór przeciw duńskim wojskom Ernesta Mansfelda cesarz Ferdynand II obdarzył Gliwice przywilejami, w tym nowym herbem. Herb ten przedstawiał wieżę z otwartą do połowy bramą, nad którą znajdowała się Matka Boska z Dzieciątkiem. Na bramie znajdowały się skrzyżowane gałęzie palmowe, a pośrodku duża litera F powyżej rzymska cyfra II. Po lewej stronie (prawej herbowej) widniał czarny półorzeł w czerwonym polu przeciętym białą belką (herb cesarstwa na tle rodowego herbu Habsburgów – zwierzchników miasta), po prawej stronie (lewa herbowa) znajdował się złoty półorzeł na błękitnym tle (herb Piastów górnośląskich – założycieli miasta). Herb ten poddawany licznym drobnym zmianom przestał funkcjonować dopiero krótko po zakończeniu II wojny światowej. Do dziś znajduje się na wielu zabytkowych budynkach w mieście.[2]

W 1964 r. wprowadzono herb nawiązujący do pierwotnego herbu miasta. 11 września 1978 r. w związku z nadaniem miastu Krzyża Wielkiego Orderu Odrodzenia Polski insygnia orderu umieszczono w herbie[3]. 14 listopada 1996 r. wprowadzono nowy wzór hebu[4].

Galeria

  • Herb obowiązujący w latach 1978–1996
    Herb obowiązujący
    w latach 1978–1996
  • Pieczęć miejska z herbem z 1596 roku
    Pieczęć miejska z herbem z 1596 roku
  • Wizerunek herbu z XVII wieku
    Wizerunek herbu z XVII wieku
  • Herb według Otto Huppa z końca XIX wieku
    Herb według Otto Huppa z końca XIX wieku
  • Dawny herb na budynku Politechniki Śląskiej, tak zwanej czerwonej chemii
    Dawny herb na budynku Politechniki Śląskiej, tak zwanej czerwonej chemii
  • Dawny herb na budynku Wydziału Chemicznego Politechniki Śląskiej (tzw. Szarej Chemii) przy ul. M. Strzody 7
    Dawny herb na budynku Wydziału Chemicznego Politechniki Śląskiej (tzw. Szarej Chemii) przy ul. M. Strzody 7
  • Dawny herb Gliwic na Ratuszu
    Dawny herb Gliwic na Ratuszu

Bibliografia

  • Małgorzata Kaganiec: Herby miast województwa śląskiego. Katowice: Wydawnictwo Muzeum Śląskiego, 2007. ISBN 978-83-60353-14-1.

Przypisy

  1. Uchwała Nr V/22/64 Miejskiej Rady Narodowej w Gliwicach z dnia 29 października 1964 r.
  2. Ratusz. Miejski Serwis Internetowy – Gliwice, 31.01.2018. [dostęp 2020-03-13].
  3. Uchwała Nr IV/26/78 Miejskiej Rady Narodowej w Gliwicach z dnia 11 września 1978 r. w sprawie ustanowienia wzorca herbu miasta Gliwic
  4. Uchwała Nr XXIX/392/96 Rady Miejskiej w Gliwicach z dnia 14 listopada 1996 r. w sprawie znaków miasta Gliwice