Intel 4004

Unicom 141P, OEMowa wersja pierwszego komercyjnego produktu z 4004, kalkulatora Busicom 141-PF

Intel 4004 – 4-bitowy mikroprocesor zaprojektowany i produkowany przez firmę Intel od 1971, pierwszy na świecie komercyjny (o wiele bardziej złożone układy wojskowe F14 CADC pojawiły się już 12 miesięcy wcześniej, jednak z powodu tajemnicy wojskowej ich istnienie ujawniono dopiero w 1998) jednoukładowy procesor komputerowy. Układ został zaprojektowany przez Teda Hoffa oraz Federico Faggin, początkowo na zlecenie firmy Busicom. Pierwotnie Intel 4004 był przeznaczony do pracy wewnątrz kalkulatorów biurowych, lecz Hoff w procesie projektowania zdecydował o umożliwieniu programowania układu[1].

Dane techniczne

  • Maksymalna częstotliwość taktowania – 740 kHz.
  • Osobna pamięć dla programu i danych (tzw. „architektura harwardzka”).
  • 46 instrukcji.
  • 16 czterobitowych rejestrów.
  • 3-poziomowy stos.
  • 2300 tranzystorów (technologia produkcji 10 µm).

Architektura

Architektura procesora 4004.
Rozmieszczenie pinów mikroprocesora Intel 4004

Inne układy scalone rodziny 4004

  • 4001 – 256-bajtowy ROM z 4-bitowym portem I/O.
  • 4002 – 40-bajtowy RAM (80 słów o wielkości 4 bitów) z jednym czterobitowym portem I/O.
  • 4003 – 10-bitowy port szeregowy do obsługi urządzeń zewnętrznych (klawiatura, drukarka, wyświetlacz)
  • 4008 – 8-bitowy przerzutnik typu „latch” służący do obsługi standardowych chipów pamięci.
  • 4009 – specjalny konwerter I/O służący do obsługi standardowych układów scalonych z pamięcią.
Układ 4001 nie mógł być używany wspólnie z układami 4008 i 4009.

Kolekcjonerstwo

Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2010-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

4004 jest jednym z najbardziej poszukiwanych przez kolekcjonerów chipem komputerowym na świecie. Najdroższa odmiana 4004 to chipy o kolorze złoto-białym z widocznymi tzw. „szarymi śladami” na białej części procesora. W 2004 roku takie egzemplarze były sprzedawane na aukcji eBay po 400$. Nieco mniej cenione są chipy złoto-białe bez szarych śladów (200-360$). Procesory bez zaznaczonej daty produkcji, najwcześniejsze wersje, są wyceniane na nieco więcej. W roku 2005 procesory z „szarymi śladami” sprzedawano na eBay po 1000$, natomiast złoto-białe 500$-300$.

Zobacz też

Przypisy

  1. Maciej Danecki. Opera na szesnaście bitów, czyli jak to zrobił Intel. „Bajtek”, s. 35, styczeń 1991. Spółdzielnia „Bajtek”. ISSN 0860-1674. (pol.). 

Linki zewnętrzne

Zobacz multimedia związane z tematem: Intel 4004
  • Historia powstania 4004
  • Muzeum procesorów
  • Strona kolekcjonerów starych systemów komputerowych
  • p
  • d
  • e
Wycofane z produkcji
przed x86 (4 i 8-bitowe)
x86-16 (16-bitowe)
x86-32/IA-32 (32-bitowe)
x86-64/EM64T (64-bitowe)
Pozostałe
Obecnie produkowane
Planowane
  • Kittson
  • Moorestown
Kategorie
Mikroarchitektury
i nazwy kodowe
P5
P6
NetBurst
Core
Atom
Nehalem
Sandy Bridge
Haswell
  • 22 nm: Haswell
  • 14 nm: Broadwell
Skylake
Alder Lake
  • 7 nm: Alder Lake
  • Raptor Lake
Anulowane
  • Larrabee

Encyklopedia internetowa (mikroprocesor firmy Intel):