Isak Samokovlija

Isak Samokovlija
יצחק סָמוֹקוֹבְלִיָה
Data i miejsce urodzenia

3 września 1889
Goražde

Data i miejsce śmierci

15 stycznia 1955
Sarajewo

Narodowość

bośniacko-żydowska

Język

bośniacki

Dziedzina sztuki

literatura

Multimedia w Wikimedia Commons

Isak Samokovlija (hebr. יצחק סָמוֹקוֹבְלִיָה; ur. 3 września 1889 w Goraždach, zm. 15 stycznia 1955 w Sarajewie) – bośniacki prozaik pochodzenia żydowskiego.

Specjalizował się głównie w nowelistyce, a jego dojrzała twórczość (po 1927) pojawiła się na fali ważnego dla Bośni i Hercegowiny zjawiska, jakim było powstanie tzw. nowelistycznej Bośni. Twórczość autora ceniona jest przez znawców literatury bałkańskiej w dużej mierze za wniesienie do tej literatury tematyki żydowskiej i za artystyczną penetrację środowiska ubogich Żydów bośniackich. Wypowiadał się w swoich utworach w sposób bliski egzystencjalistom. Kreował bohatera tragicznego, ale ironicznie nastawionego do rzeczywistości. Cechował go egzystencjalistyczny subiektywizm, który w opowiadaniach krystalizował się w lirykę i autoteliczność. Wypowiadał się w tonie niepowściągliwie emocjonalnym, na pierwszy plan wysuwając zjawiska nietypowe i rzadkie. W jego opowiadaniach dominuje aura tragiczności, często towarzysząca śmierci osoby niewinnej lub też wyborowi życia w nędzy i poniżeniu. W latach 1932–1935 pojawiły się w twórczości autora elementy mocno ironiczne, a przedmiotem jego zainteresowania w tym czasie było przejściowo środowisko mieszczańskie. Autor posiadał głęboką umiejętność wczuwania się w świat doznań jednostek o bardzo różnej wrażliwości psychicznej (wspierał to znajomością osiągnięć psychologicznych tamtych czasów). Jako egzystencjalista akcentował silnie napięcia moralne i psychiczne jednostek. Opowiadał się za introspekcją oraz emotywną interpretacją tekstu. Samokovlija w dużym stopniu pozostawał pod wpływem Ivo Andrića[1].

Przypisy

  1. Aleksandra Stankowicz, Artystyczna proza Isaka Samokovliji (tragiczność, liryzm, autoteliczność), w: Biuletyn Slawistyczny, nr 1/1976, PAN, Warszawa, 1976, s. 142-144.
  • ISNI: 0000000081404250
  • VIAF: 61568366
  • LCCN: nr90007687
  • GND: 119440741
  • BnF: 12067074x
  • SUDOC: 028938631
  • NKC: jn20000701561
  • NTA: 167214314
  • PLWABN: 9810651913405606
  • NUKAT: n97039962
  • J9U: 987007267587305171
  • CONOR: 23585891
  • NE.se: isak-samokovlija
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 54315