Jasiołka

Jasiołka
Ilustracja
Jasiołka, widok z mostu we Wrocance
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

podkarpackie

Rzeka
Długość 76 km
Powierzchnia zlewni

513,2 km²

Średni przepływ

6,3[1] m³/s Jasło

Źródło
Miejsce na stokach góry Kanasiówki
Wysokość

ok. 800 m n.p.m.

Współrzędne

49°21′06″N 21°56′44″E/49,351667 21,945556

Ujście
Recypient Wisłoka
Miejsce

Jasło

Wysokość

225 m n.p.m.[2]

Współrzędne

49°45′08″N 21°27′40″E/49,752222 21,461111

 Szlak
76 Kanasiówki
800 m n.p.m.
Jasiel
Jasiennik
Węgierka
Wasilówka
Jakusztyna
Chyżny
Biełcza
Daliówka
Ostrzesz
Biały Potok
Panna
Ambrowski Potok
Dukla
Dukiełka
Jasionka
Młynówka
Sośnik
Jedlicze
Chlebianka
Czarny Potok
Jasło
0 → Wisłoka
225 m n.p.m
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po lewej znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Multimedia w Wikimedia Commons

Jasiołka – rzeka w południowo-wschodniej Polsce, prawy dopływ Wisłoki[3]. Ma ona długość 76 km, a powierzchnia dorzecza wynosi 513,2 km².

Historia

W roku 1869 dorzecze Jasiołki i okolic opisał m.in. Wincenty Pol; Na obszarze Wisłoki uderza nas fakt inny; całą tę okolicę, którą obszar Wisłoki, Ropy, Jasły, Jasełki i średniego Wisłoka zajmuje, osiedli tak zwani Głuchoniemcy od dołów Sanockich począwszy, to jest od okolicy Komborni, Haczowa, Trześniowa aż po Grybowski dział: Gorlice, Szymbark i Ropę od wschodu na zachód, ku północy aż po ziemię Pilźniańską, która jest już ziemią województwa Sandomierskiego. Cała okolica Głuchoniemców jest nowo-siedlinami Sasów; jakoż strój przechowali ten sam co węgierscy i siedmiogrodzcy Sasi. Niektóre okolice są osiadłe przez Szwedów, ale cały ten lud mówi dzisiaj na Głuchoniemcach najczystszą mową polską dijalektu małopolskiego, i lubo z postaci odmienny i aż dotąd Głuchoniemcami zwany, nie zachował ani w mowie ani w obyczajach śladów pierwotnego swego pochodzenia, tylko że rolnictwo stoi tu na wyższym stopniu, a tkactwo jest powołaniem i głównie domowem zajęciem tego rodu[4].

Na rzece przebiega historyczna granica między Małopolską a Rusią Czerwoną.

Bieg rzeki

Źródła Jasiołki leżą w Beskidzie Niskim, na wysokości ok. 800 m n.p.m. na zachodnich stokach góry Baba (zwanej też Kanasiówką, 823 m n.p.m.) w Jaśliskim Parku Krajobrazowym. Spływa początkowo w kierunku północno-zachodnim. Górny bieg rzeki na długości ok. 5,5 km od źródeł chroniony jest rezerwatem przyrody o nazwie „Źródliska Jasiołki”. W dalszym swoim biegu tworzy piękny przełom pomiędzy górami Ostrą (687 m n.p.m.; na południu), a Piotrusiem (727 m n.p.m.; na północy). Dalej mija wieś Trzcianę, gdzie na terenie zniszczonym przez wydobycie żwiru z koryta rzeki od dawna planuje się budowę zapory na Jasiołce. Następnie przebija się wąskim przesmykiem pomiędzy masywem Cergowej na wschodzie a Kilanowskiej Góry na zachodzie, gdzie w rejonie Nowej Wsi zmienia kierunek na północny. Po minięciu Dukli, opuszcza tereny Beskidu Niskiego. Przecina wschodni kraniec Pogórza Jasielskiego. Tu zwalnia bieg i z górskiego strumienia staje się rzeką. Na wysokości wsi Niżna Łąka zmienia ponownie kierunek na północno-zachodni. Dalej płynie przez tereny Dołów Jasielsko-Sanockich. W Jaśle, na wysokości ok. 225 m n.p.m. wpada do Wisłoki.

Dopływy

Lewobrzeżne
  • Jasiennik
  • Węgierka
  • Biełcza
  • Ostrzesz
  • Panna
  • Dukiełka
  • Młynówka
  • Sośnik
  • Chlebianka
  • Czarny Potok
Prawobrzeżne
  • Jasiel
  • Chyżny
  • Jakusztyna
  • Daliówka
  • Biały Potok
  • Ambrowski Potok
  • Potok Tereściański
  • Szebnianka
  • Jasionka

Miejscowości położone nad Jasiołką

Galeria

  • Ujscie Dukiełki do Jasiołki
    Ujscie Dukiełki do Jasiołki
  • Jasiołka w Jaśle, widok z mostu przy ul. Kazimierza Wielkiego
    Jasiołka w Jaśle, widok z mostu przy ul. Kazimierza Wielkiego
  • Wylew Jasiołki w Jaśle 16,05.2010, widok z tego samego mostu
    Wylew Jasiołki w Jaśle 16,05.2010, widok z tego samego mostu

Zobacz też

  • Jasiołka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 480 .
  • rzeki w Polsce

Przypisy

  1. Serwis pogodowy IMGW
  2. Jasiołka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 480 .
  3. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 93, ISBN 83-239-9607-5 .
  4. Wincenty Pol. Historyczny obszar Polski; rzecz o dijalektach mowy polskiej. Kraków 1869.
  • p
  • d
  • e
Dopływy Jasiołki
Lewe
  • Jasiennik
  • Węgierka
  • Biełcza
  • Ostrzesz
  • Panna
  • Dukiełka
  • Młynówka
  • Sośnik
  • Chlebianka
  • Czarny Potok
Prawe
  • Jasiel
  • Chyżny
  • Jakusztyna
  • Daliówka
  • Biały Potok
  • Ambrowski Potok
  • Potok Tereściański
  • Szebnianka
  • Jasionka
  • VIAF: 244276935
  • LCCN: sh2014001010
  • GND: 4489391-7
  • J9U: 987007583756305171