Jerzy Grundman

Jerzy Grundman
Jur, Jurras
Ilustracja
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

12 września 1923
Warszawa

Data śmierci

12 grudnia 1984

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Krajowa

Stanowiska

d-ca 2. drużyny I plutonu Sad 2. kompanii Rudy batalionu Zośka

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
powstanie warszawskie

Późniejsza praca

doktor nauk medycznych

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie)
Multimedia w Wikimedia Commons

Jerzy Grundman ps. Jur, Jurras (ur. 12 września 1923 w Warszawie, zm. 12 grudnia 1984) – podharcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, dowódca 2. drużyny I plutonu Sad 2. kompanii Rudy batalionu „Zośka”, powstaniec warszawski, doktor nauk medycznych.

Życiorys

Syn Henryka i Marceli z Antoszewskich[1]. Uczeń Prywatnego Męskiego Gimnazjum i Liceum im. Edwarda Rontalera w Warszawie. Harcerz 21. WDH im. gen. Ignacego Prądzyńskiego. Podczas niemieckiej okupacji należał do tajnej organizacji PET. Po wcieleniu PET-u do Szarych Szeregów należał do Hufca Południe SAD-400 Grup Szturmowych, którym dowodził Andrzej Romocki. Ukończył II turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola.

Uczestnik wielu akcji:

  • akcja Gołąb (zakładał minę pułapkę; wysadzenie pociągu wiozącego niemieckich żołnierzy z frontu wschodniego)
  • akcja Sieczychy (grupa Ubezpieczenie)
  • Akcja Wilanów (grupa Streifa; akcja likwidująca żandarmerię niemiecką oraz policję granatową; za udział w tej akcji otrzymał pochwałę)
  • akcja Zrzuty
  • akcja Lornetki (akcja zdobycia dwudziestu pięciu lornetek wojskowych)
  • akcja Tryńcza (z-ca dowódcy akcji; wysadzenie mostu)

Podczas powstania warszawskiego brał udział w walkach na Woli, Starym Mieście i Czerniakowie. Pod koniec powstania dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Stalagu XB w Sandbostel. Stamtąd wyjechał do Meppen. Podczas powrotu do kraju uległ groźnemu wypadkowi i został przewieziony do na leczenie do Wielkiej Brytanii. Rok później ożenił się z koleżanką z batalionu, sanitariuszką Martą Klauze ps. Marta.

Postanowienie o wszczęciu rozpracowania Jerzego Grundmana

W styczniu 1949 r. aresztowany przez UB. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w 1949 r. został skazany na sześć lat pozbawienia wolności i osadzony w więzieniu mokotowskim. Po odzyskaniu wolności w 1952 r. i ukończeniu studiów na wydziale lekarskim, podjął pracę w Instytucie Gruźlicy w Warszawie. W latach 1955-1956 był rozpracowywany przez Komitet do spraw Bezpieczeństwa Publicznego. W 1958 r. został uniewinniony od zarzuconych mu czynów.

Odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych". Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2022-07-28]. (pol.).
  2. ↑ ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 417 .

Bibliografia

  • Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion "Zośka". Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990. ISBN 83-06-01851-6.
  • Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983. ISBN 83-06-00717-4.
  • Agnieszka Pietrzak: Żołnierze Batalionu Armii Krajowej "Zośka" represjonowani w latach 1944-1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2008. ISBN 978-83-60464-92-2.