Jerzy Lewszecki
 kapitan | |
| Data i miejsce urodzenia | 24 listopada 1913 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 2 sierpnia 1955 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki | 3 Pułk Artylerii Ciężkiej |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 | |
Jerzy Lewszecki (ur. 24 listopada 1913 w majątku Szczorse, zm. 2 sierpnia 1955 w Warszawie) – podporucznik artylerii Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych.
Życiorys
W maju 1931 złożył maturę w Korpusie Kadetów Nr 2 w Chełmnie. Następnie uczył się w Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu. 4 sierpnia 1934 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1934 i 81. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a minister spraw wojskowych wcielił do 3 Pułku Artylerii Ciężkiej w Wilnie[1]. W lutym 1939 został przeniesiony do 4 Pułku Artylerii Ciężkiej w Łodzi[2] na stanowisko dowódcy plutonu w 7. baterii. 2 lipca 1939 na stadionie Wojskowego Klubu Sportowego w Łodzi wziął udział w zawodach o „Nagrodę przechodnią 4 Grupy Artylerii”. W trakcie zawodów, koń na którym startował uległ kontuzji. Winnym wypadku okazał się jeździec, który był pod wpływem alkoholu[3][a]. W kampanii wrześniowej 1939 walczył na stanowisku oficera zwiadowczego 10 Dywizjonu Artylerii Ciężkiej[2]. Został odznaczony Krzyżem Walecznych[2].
30 września 1939 w Warszawie dostał się do niemieckiej niewoli i przebywał w niej do 29 kwietnia 1945[4]. 23 lipca tego roku został przyjęty do 2 Korpusu Polskiego we Włoszech i przydzielony do 3 Karpackiego Pułku Artylerii Przeciwpancernej[5]. W październiku 1946 został przyjęty do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia[6]. Od grudnia 1952 do kwietnia 1953, w stopniu kapitana, prowadził wykłady z zachowania tajemnicy wojskowej dla uczniów szkoły podchorążych artylerii[2][b]. W tym czasie nawiązał kontakt z płk. Wincentym Bąkiewiczem, byłym szefem Oddziału II Sztabu 2 Korpusu Polskiego i wyraził zgodę na prowadzenie działań wywiadowczych na terenie Polski[7].
W listopadzie 1953 roku został wysłany z misją zwiadowczą do Polski, przekraczając nielegalnie granicę wraz ze Stanisławem Rajkowskim. W marcu 1954 roku aresztowany i oskarżony o to, że w czasie od grudnia 1952r. do 17 marca 1954r. na terenie Anglii, Niemiec Zachodnich i Polski działając na szkodę Polski wstąpił na służbę II Oddziału przy tzw. rządzie londyńskim i prowadził działalność wywiadowczą na rzecz wywiadu amerykańskiego, skazany został na karę śmierci wyrokiem z 19 marca 1955 wydanym przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie. Wyrok wykonano 2 sierpnia 1955[8].
Pochowany prawdopodobnie na terenie dzisiejszej kwatery "Ł" zwanej "Łączką", wśród innych pogrzebanych potajemnie ofiar zamordowanych w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. 1 listopada 1998 roku został tam odsłonięty pomnik jego pamięci.
Uwagi
- ↑ Opisany wypadek może, ale nie musi tłumaczyć, dlaczego Jerzy Lewszecki do 1939 nie awansował na porucznika.
- ↑ Autorzy nie precyzują charakteru tej szkoły. Prawdopodobnie chodzi o jeden z kursów podchorążych zorganizowanych w ramach Brygadowego Koła Młodych „Pogoń”.
Przypisy
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 15 sierpnia 1934 roku, s. 214, 223.
- ↑ a b c d Zeidler i Zeidler 2009 ↓, s. 199.
- ↑ Kuprianis 2010 ↓, s. 360.
- ↑ Zeidler i Zeidler 2009 ↓, s. 199-200.
- ↑ Zeidler i Zeidler 2009 ↓, s. 200-201.
- ↑ Zeidler i Zeidler 2009 ↓, s. 201.
- ↑ Zeidler i Zeidler 2009 ↓, s. 202.
- ↑ StanisławS. Rajkowski StanisławS., Przeciw komunistycznemu zniewoleniu, Siedlce: „Ulmak”, 2001, ISBN 83-87226-40-8, OCLC 749382533 .
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Artur Kuprianis: Łódzka 4 Grupa Artylerii w latach 1929-1939. Łódź: Wydawnictwo Ibidem, 2010. ISBN 978-83-62331-00-0.
- Mirosław Zeidler, Kamil Zeidler. Jerzy Lewszecki (1913–1955) – przyczynek do biografii. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4 (229), 2009. Warszawa: Wojskowe Biuro Badań Historycznych. ISSN 1640-6281.
