Kamil Zaradkiewicz

Kamil Zaradkiewicz

Data i miejsce urodzenia	14 maja 1972 Warszawa
Doktor habilitowany nauk prawnych
Specjalność: prawo cywilne, prawo rzeczowe, prawo konsumenckie, prawa człowieka i obywatela
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	2000 – prawo cywilne Uniwersytet Warszawski
Habilitacja	2014 – prawo cywilne, prawo konstytucyjne Uniwersytet Warszawski
adiunkt UW
Uczelnia	Uniwersytet Warszawski
Okres zatrudn.	od 2000
Pełniący obowiązki pierwszego prezesa Sądu Najwyższego
Okres spraw.	1 maja 2020–15 maja 2020
Poprzednik	Małgorzata Gersdorf (jako pierwsza prezes Sądu Najwyższego)
Następca	Aleksander Stępkowski (p.o.)
Odznaczenia
Cytaty w Wikicytatach

Kamil Michał Zaradkiewicz (ur. 14 maja 1972 w Warszawie) – polski prawnik, doktor habilitowany nauk prawnych. Specjalista w zakresie prawa cywilnego, prawa rzeczowego, prawa konstytucyjnego, prawa konsumenckiego oraz praw człowieka i obywatela. Adiunkt w Katedrze Prawa Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 2006-2016 dyrektor zespołu orzecznictwa i studiów Trybunału Konstytucyjnego. Od 2018 sędzia Sądu Najwyższego. W 2020 pełniący obowiązki pierwszego prezesa Sądu Najwyższego. W latach 2023–2024 dyrektor Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie.

Życiorys

Jest prawnukiem płk. Kazimierza Tumidajskiego i ppłk. Stanisława Styrczuli^[1]. Studia prawnicze ukończył z wyróżnieniem w 1997 na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W 2000 uzyskał na macierzystym wydziale stopień doktora na podstawie pracy pt. Timesharing – charakter prawny i konstrukcje na gruncie polskiego prawa cywilnego, przygotowanej pod kierunkiem Marka Safjana^[2]. W latach 1998–2006 pracował w Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości (najpierw jako asystent, a po doktoracie jako adiunkt)^[3]. W 2004 został tutorem w Collegium Invisibile^[3], a w 2008 wykładowcą na aplikacji legislacyjnej prowadzonej przez Rządowe Centrum Legislacji^[3]. Habilitował się w 2014 (z wyróżnieniem Rady Wydziału UW) na podstawie oceny dorobku naukowego i rozprawy zatytułowanej Instytucjonalizacja wolności majątkowej. Koncepcja prawa podstawowego własności i jej urzeczywistnienie w prawie prywatnym^[2]. Za tę monografię otrzymał w 2015 pierwszą nagrodę w 50. jubileuszowym konkursie miesięcznika „Państwo i Prawo” na najlepszą pracę habilitacyjną oraz Nagrodę Prezesa Rady Ministrów.

Pracuje na stanowisku adiunkta w Katedrze Prawa Cywilnego Instytutu Prawa Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji UW^[4][5]. W kadencji 2015–2018 był członkiem Komitetu Nauk Prawnych PAN^[2][6].

Przez kilkanaście lat pracował również w Trybunale Konstytucyjnym^[7], doszedł do stanowiska dyrektora zespołu orzecznictwa i studiów Trybunału Konstytucyjnego. Jako dyrektor zespołu orzecznictwa i studiów brał udział, w charakterze gościa, w pracach parlamentarnych nad projektem ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (ostatecznie – Ustawy z 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym), w tym był informowany o wątpliwościach co do treści ówczesnego art. 137 ustawy przewidującego wybór pięciu sędziów TK przez Sejm VII kadencji^[8]. Pełniąc tę funkcję, w czasie trwania kryzysu wokół Trybunału Konstytucyjnego w Polsce, 19 kwietnia 2016 udzielił również dziennikowi „Rzeczpospolita” wywiadu, w którym wyraził opinię, że orzeczenia Trybunału nie zawsze są ważne i ostateczne^[9]. 20 kwietnia to samo powtórzył, udzielając wywiadu Wiadomościom TVP^[10][11]. Tydzień później, tj. 27 kwietnia 2016 r., minister skarbu państwa Dawid Jackiewicz wydał oświadczenie w przedmiocie powołania Kamila Zaradkiewicza do Rady Nadzorczej Przedsiębiorstwa Przeładunku Paliw Płynnych „Naftoport” Sp. z o.o. w Gdańsku (z dniem 28 kwietnia 2016 r.)^{[12][13][14][15][16]}.

29 kwietnia 2016 serwis TVP Info podał, że Kamil Zaradkiewicz został poproszony przez ówczesnego szefa biura TK Macieja Granieckiego o rezygnację z pełnionej funkcji z powodu utraty zaufania, a następnie „został wezwany przez dziesięciu sędziów, w tym prezesa Rzeplińskiego”, którzy „oznajmili mu, że utracili do niego zaufanie”^[7]. 27 czerwca otrzymał wypowiedzenie dotychczasowej umowy o pracę wraz z przeniesieniem na niższe stanowisko asystenta sędziego^[17]. W uzasadnieniu decyzji szef biura TK wskazał, że decyzja wynika z utraty zaufania kierownictwa Trybunału do Kamila Zaradkiewicza w związku z udzielanymi wywiadami i jego aktywnością medialną^[17]. W udzielanych wywiadach Zaradkiewicz utrzymywał, iż nie wszystkie wyroki TK są ostateczne oraz podważał legalność wydawanych orzeczeń^[18].

W lipcu 2016 Zaradkiewicz złożył pozew o przywrócenie do pracy i uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne^[19]. Kierownictwo TK zawarło w 2017 r. ugodę uznając wypowiedzenie za bezprawne^[20]. W obronie Kamila Zaradkiewicza wystosowało listy do Prezesa TK Andrzeja Rzeplińskiego 21 członków Rady Wydziału Prawa i Administracji UW^[21] oraz 6 sędziów TK^[22].

W kwietniu 2017 został dyrektorem nowo powstałego Departamentu Prawa Administracyjnego w Ministerstwie Sprawiedliwości^[23]. Współautor projektu tzw. Dużej Ustawy Reprywatyzacyjnej, którego założenia przedstawił wraz z wiceministrem sprawiedliwości Patrykiem Jakim na konferencji prasowej w październiku 2017^[24].

W 2018 w trakcie kryzysu wokół Sądu Najwyższego w Polsce zgłosił swoją kandydaturę na sędziego Izby Cywilnej Sądu Najwyższego^[25].

10 października 2018 prezydent Andrzej Duda powołał go do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego^[26], ale legalność tej nominacji jest przedmiotem kontrowersji w środowisku sędziowskim i wśród przedstawicieli nauki prawa^[27].

W 2019 został Przewodniczącym Rady Naukowej kwartalnika Ministerstwa Sprawiedliwości Nieruchomości@. Z funkcji tej został odwołany bez uzasadnienia przez Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara^[28].

30 kwietnia 2020 prezydent Andrzej Duda powierzył mu pełnienie obowiązków Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego^[29] z dniem 1 maja 2020 do czasu powołania następcy Małgorzaty Gersdorf. 15 maja 2020 ogłosił swoją rezygnację z pełnienia obowiązków pierwszego prezesa SN^[30].

24 listopada 2023 został dyrektorem Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie^[31][32]. 19 stycznia 2024 zrzekł się funkcji^[33][34].

Publikacje

Jest autorem kilkudziesięciu publikacji naukowych, w tym m.in.^[35]:

• Wybrane zagadnienia prawa cywilnego (red. prowadzący wraz z M. Warcińskim), Wydawnictwo C. H. Beck 2006, ISBN 83-7483-248-7.
• Prawo kontraktów handlowych (wraz z J. Rajskim i W. Kocotem), Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis 2007, ISBN 978-83-7334-777-9.
• Instytucjonalizacja wolności majątkowej (praca habilitacyjna), Biuro Trybunału Konstytucyjnego 2013, ISBN 978-83-87515-69-0.
• Kodeks cywilny. T. 1, Komentarz do artykułów 1–449¹⁰ (współautor, redaktor tomu: Krzysztof Pietrzykowski), Wydawnictwo C. H. Beck 2015, ISBN 978-83-255-6992-1.
• Kodeks cywilny. T. 2, Komentarz – art. 450–1088, przepisy wprowadzające (współautor, redaktor tomu: Krzysztof Pietrzykowski), Wydawnictwo C. H. Beck 2015, ISBN 978-83-255-6994-5.
• Prawo handlowe (współautor; red. nauk. Józef Okolski i Małgorzata Modrzejewska), Wolters Kluwer 2016, ISBN 978-83-264-8443-8.
• ponadto artykuły publikowane w czasopismach prawniczych, m.in. w „Orzecznictwie Sądów Polskich”. „Przeglądzie Prawa Handlowego”, „Palestrze”, „Rejencie” oraz „Wiadomościach Ubezpieczeniowych”.

Odznaczenia i wyróżnienia

Postanowieniem prezydenta RP Bronisława Komorowskiego z 19 października 2010 został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi za zasługi w działalności na rzecz funkcjonowania orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, za osiągnięcia w pracy zawodowej^[36]. W 2005 otrzymał nagrodę rektora Uniwersytetu Warszawskiego^[3].

Przypisy