Kościół św. Michała Archanioła i klasztor Jezuitów w Mścisławiu

Kościół św. Michała Archanioła
Касцёл Святога Міхаіла Арханёла
512Г000510
kościół klasztorny, następnie cerkiew
Ilustracja
Elewacja kościoła
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Mścisław

Wyznanie

katolicyzm / prawosławie

Kościół

Kościół katolicki / Rosyjski Kościół Prawosławny

Wezwanie

św. Michał Archanioł / św. Mikołaj

Historia
Data rozpoczęcia budowy

ok. 1730

Data zakończenia budowy

1757

Data poświęcenia

1757

Data zamknięcia

1937

Data zniszczenia

po 1937

Data reaktywacji

nie reaktywowany

Dane świątyni
Styl

barok

Wieża kościelna
• liczba wież


2

Kopuła
• liczba kopuł


1

Ołtarz
• liczba ołtarzy


1

Liczba naw

3

Położenie na mapie Mścisława
Mapa konturowa Mścisława, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła”
Położenie na mapie obwodu mohylewskiego
Mapa konturowa obwodu mohylewskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła”
Ziemia54°01′18,50″N 31°43′48,71″E/54,021806 31,730197
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Michała Archanioła i klasztor Jezuitów – barokowy rzymskokatolicki kompleks klasztorny w Mścisławiu, wzniesiony w XVIII w.

Historia

Drewniany kościół św. Michała Archanioła został wzniesiony w Mścisławiu w 1616[1]lub w 1614, z fundacji Zygmunta III Wazy[2]. W 1690 małżonkowie Cywińscy ufundowali przy nim misję jezuicką, która otrzymała następnie status rezydencji i przy której w 1717 otwarte zostało kolegium[1]. W latach 30. XVIII w. przystąpiono do budowy nowego, znacznie obszerniejszego murowanego kościoła klasztornego. Niedokończona budowla zawaliła się, a prace przy wznoszeniu nowej przeciągnęły się do 1757[1]. Wcześniej, w 1744, zakończono prace nad budową nowego budynku klasztornego[1]. Budowla ta łączyła się w jeden kompleks ze starszym, XVII-wiecznym budynkiem jezuickiej apteki oraz siedzibą kolegium[2], przebudowaną przed 1772[1]. Uposażenie klasztoru stanowiły wieś Toczka, majątek Zasiekłe i kilka innych miejscowości[3].

W 1820 władze rosyjskie zamknęły klasztor, a jego zabudowania przekazały monasterowi św. Ducha w Tupiczewszczyźnie. Kościół klasztorny został zamieniony na prawosławną cerkiew św. Mikołaja. W budynkach szkół jezuickich i apteki założona została rosyjska szkoła ludowa, a następnie cerkiewna szkoła powiatowa i niższa szkoła duchowna, otwarta w 1833[1]. Do 1842 obiekt przebudowano, wznosząc nad skrzyżowaniem naw kopułę[3]. Cerkiew była czynna do 1937, gdy władze radzieckie postanowiły ją zamknąć i zaadaptować na dom kultury[4]. W końcu XX wieku trwała restauracja zniszczonego obiektu[2].

Architektura

Kościół św. Michała Archanioła jest budowlą trójnawową, z transeptem. Jego elewacja pierwotnie była dwuwieżowa. Prezbiterium świątyni zamknięte jest półkoliście, przylegają do niego dwie zakrystie. Dwupiętrowy budynek klasztorny łączy się z kościołem przez północną zakrystię. Elewacja kościoła zdobiona jest pilastrami, płaskimi niszami, belkowaniem, podzielona gzymsem na dwie kondygnacje. Obiekt posiada niski przedsionek zdobiony frontonem[2]. Wnętrze budynku zostało zrujnowane[3], przetrwały w nim pojedyncze elementy dekoracyjne (kolumny, rzeźby)[2].

Kościół położony jest w ścisłym centrum Mścisławia. Jego prezbiterium skierowane jest na północ[5].

  • Galeria
  • Kościół po przebudowie na cerkiew, 1910 r.
    Kościół po przebudowie na cerkiew, 1910 r.
  • Kościół w 1942 r.
    Kościół w 1942 r.
  • Kościół i budynki klasztoru
    Kościół i budynki klasztoru
  • Kościół i apteka jezuitów
    Kościół i apteka jezuitów
  • Wnętrze świątyni w 2017 r.
    Wnętrze świątyni w 2017 r.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f I. Sluńkowa, Chramy i monastyri Biełarusi XIX wieka w sostawie Rossijskoj Impierii. Pieriesozdanije nasledija, "Progress-Tradicija", Moskwa 2010, ISBN 978-5-89826-326-3, s. 599.
  2. ↑ a b c d e GrzegorzG. Rąkowski GrzegorzG., Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Warszawa: Burchard Edition, 1997, s. 267, ISBN 83-904446-9-0, OCLC 835719268 .
  3. ↑ a b c I. Sluńkowa, Monastyri wostocznoj i zapadnoj tradicij. Nasledije architiektury Biełarusi, "Progress-Tradicija", Moskwa 2002, s. 338-340.
  4. ↑ R. Maciejewski, Korespondencja z Białorusi. Pod rosyjską granicą
  5. ↑ I. Sluńkowa, Monastyri wostocznoj i zapadnoj tradicij. Nasledije architiektury Biełarusi, "Progress-Tradicija", Moskwa 2002, s. 357.