Maja Lidia Kossakowska

Maja Lidia Kossakowska

Maja Lidia Kossakowska (2004)
Imię i nazwisko	Maja Lidia Kossakowska-Grzędowicz
Data i miejsce urodzenia	27 lutego 1972 Warszawa
Data i miejsce śmierci	23 maja 2022 Stare Załubice
Narodowość	polska
Język	polski
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Dziedzina sztuki	literatura
Epoka	fantasy
Ważne dzieła
Siewca Wiatru cykl Upiór Południa
Nagrody
Nagroda im. Janusza A. Zajdla Śląkfa
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Maja Lidia Kossakowska-Grzędowicz (ur. 27 lutego 1972 w Warszawie, zm. 23 maja 2022 w Starych Załubicach^[1]) – polska pisarka fantastyki i dziennikarka, z wykształcenia archeolog. Była nazywana pierwszą damą polskiej fantastyki^[2].

Autorka posługiwała się w swojej pracy tylko panieńskim nazwiskiem, nie chcąc, wedle jej słów, „mieszać i kombinować”. Jej debiut nastąpił przed ślubem, a jej mąż Jarosław Grzędowicz jest również czynnym pisarzem, także tworzącym fantastykę^[3].

Życiorys

Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego oraz Liceum Sztuk Plastycznych (tytuł zawodowy plastyk – wystawiennik). Studiowała archeologię śródziemnomorską. Wybierając kierunek, myślała już o pisarstwie: chciała studiować coś, co w przyszłości pomoże jej w pisaniu fantastyki^[4]. Poza tym pracowała też jako dziennikarka (realizowała programy w TV^[3]) i malowała obrazy. Jej wiersze – obok utworów ks. J. Twardowskiego, J. Tuwima czy W. Szymborskiej – złożyły się na poetycki komentarz do wystawy polskich artystów plastyków „Anioły” (Kopenhaga, 2006).

Podawała się za jedną z tytularnych właścicielek pałacu Kossakowskich^[a]. Żona pisarza Jarosława Grzędowicza^[5]. Nie pisała jednak wspólnie z nim, choć uznawała go za swojego pierwszego czytelnika^[4].

W sierpniu 2020 podpisała, wraz z wieloma innymi autorami polskiej fantastyki (Ziemkiewicz, Pilipiuk, Dukaj, Piekara, Grzędowicz), list otwarty w obronie Jacka Komudy i wolności słowa. Sam list był odpowiedzią na samokrytykę wystosowaną przez „Nową Fantastykę”, związaną z wcześniejszą publikacją opowiadania Komudy na łamach tego miesięcznika, przez część czytelników uznanego za opowiadanie homofobiczne^[6].

Zginęła w pożarze domku letniskowego w nocy z 22 na 23 maja 2022^[1][7][8][9]. 20 czerwca 2022 została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie^[10].

Twórczość

Debiutowała w 1997 roku opowiadaniem Mucha zamieszczonym na łamach czasopisma „Fenix”. Na jego bazie powstała jednoaktowa sztuka^[11]. W 2001 roku otrzymała Srebrny Glob w kategorii opowiadanie roku za utwór Beznogi tancerz^[12][13]. W ciągu dwóch lat wyróżniona została czterema nominacjami do Nagrody im. Janusza Zajdla m.in. za opowiadania: Sól na pastwiskach niebieskich, Schizma, Beznogi tancerz i Żarna niebios. Mikropowieść Zwierciadło znalazła się na trzeciej pozycji w rankingu czytelników „Sfinksa”.

Autorka napisała trzy książki o tematyce anielskiej: Obrońcy Królestwa (zbiór opowiadań, fabuła związana z Siewcą Wiatru, dzieje się bezpośrednio przed nią, 2003), Siewca Wiatru (powieść, 2004; do powieści tej Kossakowska dołączyła obszerny słownik pojęć, nazw, formacji militarnych oraz imion, który został stworzony specjalnie na potrzeby utworów o tematyce związanej z aniołami) oraz Żarna niebios (zbiór opowiadań, reedycja Obrońców Królestwa uzupełniona o dwa nowe opowiadania – Gringo i Żarna niebios, 2008). Później ujawniła swoją fascynację mitologią Jakutów, czemu wyraz dała w książce pt. Ruda sfora.

W 2009 r. ukazały się jej cztery mikropowieści pod wspólnym tytułem Upiór Południa, które autorka określała mianem najważniejszych i najpełniejszych opowieści jakie kiedykolwiek napisała^[14].

W roku 2006 otrzymała Złotego Kota za cykl anielski. W 2007 – Śląkfę dla Twórcy Roku. Ośmiokrotnie nominowana do Nagrody im. Janusza Zajdla, otrzymała ją w 2007 roku za opowiadanie Smok tańczy dla Chung Fonga, oraz w 2012 za powieść Grillbar Galaktyka.

Inspiracje pisarskie

Za swojego mistrza spośród pisarzy fantastyki uznawała Gene’a Wolfe’a, którego ceniła za niesamowitą zdolność kreowania mentalności starożytnej z nieprawdopodobną erudycją. Raya Bradbury’ego uważała za mistrza słowa. Poza tym autorka uczyła się pisać, czytając twórców amerykańskich, takich jak John Steinbeck, William Faulkner. Dobrze znane były jej też nazwiska z literatury iberoamerykańskiej, jak Julio Cortazar^[4].

Publikacje

Książki

Cykl Zastępy Anielskie

• Obrońcy Królestwa, zbiór opowiadań (Runa 2003)
• Siewca Wiatru, powieść (Fabryka Słów, styczeń 2004)
• Żarna niebios, zbiór opowiadań, reedycja Obrońców Królestwa uzupełniona o dwa nowe opowiadania (Fabryka Słów, sierpień 2008)
• Zbieracz burz, tom 1, powieść (Fabryka Słów, luty 2010)
• Zbieracz burz, tom 2, powieść (Fabryka Słów, wrzesień 2010)
• Bramy światłości, tom 1, powieść (Fabryka Słów, styczeń 2017^[15])
• Bramy światłości, tom 2, powieść (Fabryka Słów, luty 2018)
• Bramy światłości, tom 3, powieść (Fabryka Słów, listopad 2018)

Pozostałe

• Zakon Krańca Świata, tom 1, powieść (Fabryka Słów, lipiec 2005)
• Zakon Krańca Świata, tom 2, powieść (Fabryka Słów, sierpień 2006)
• Więzy krwi, zbiór opowiadań (Fabryka Słów, luty 2007)
• Ruda sfora, powieść (Fabryka Słów, sierpień 2007)
• Upiór południa. Czerń, powieść (Fabryka Słów, lipiec 2009)
• Upiór południa. Pamięć Umarłych, powieść (Fabryka Słów, sierpień 2009)
• Upiór południa. Burzowe Kocię, powieść (Fabryka Słów, wrzesień 2009)
• Upiór południa. Czas mgieł, powieść (Fabryka Słów, październik 2009)
• Grillbar Galaktyka, powieść (Fabryka Słów, październik 2011)
• Takeshi Cień Śmierci, tom 1, powieść (Fabryka Słów, kwiecień 2014)
• Takeshi. Taniec Tygrysa, tom 2, powieść (Fabryka Słów, czerwiec 2015)
• Takeshi 3: Pałac umarłych, tom 3, powieść (Fabryka Słów, maj 2023)

Opowiadania

• Mucha („Fenix” nr 60, styczeń 1997)
• Sól na pastwiskach niebieskich („Fenix” nr 86, lipiec 1999, zbiór opowiadań Obrońcy Królestwa, Runa 2003)
• Schizma („Fenix” nr 88, wrzesień 1999)
• Hekatomba („Fenix” nr 90, 2000)
• Wieża zapałek („Magia i Miecz”, kwiecień 2000, zbiór opowiadań Obrońcy Królestwa, Runa 2003)
• Kosz na śmierci („Fenix” nr 93, 2000, zbiór opowiadań Obrońcy Królestwa, Runa 2003)
• Beznogi tancerz („Fenix” nr 98, 2000, zbiór opowiadań Obrońcy Królestwa, Runa 2003)
• Diorama („Fenix” nr 101, 2001)
• Zwierciadło, mikropowieść (antologia Wizje alternatywne 4, Solaris 2002)
• Żarna niebios („Fenix” nr 106, 2001, antologia Zajdel 2002, Fabryka Słów 2003)
• Światło w tunelu (zbiór opowiadań Obrońcy Królestwa, Runa 2003)
• Zobaczyć czerwień (zbiór opowiadań Obrońcy Królestwa, Runa 2003)
• Dopuszczalne straty (zbiór opowiadań Obrońcy Królestwa, Runa 2003)
• Smuga krwi (zbiór opowiadań Obrońcy Królestwa, Runa 2003)
• Serce wołu (antologia PL+50. Historie przyszłości, Wydawnictwo Literackie 2004)
• Więzy krwi (antologia Demony, Fabryka Słów 2004)
• Spokój Szarej Wody (antologia Małodobry, Fabryka Słów 2004)
• Smutek (antologia Wizje alternatywne 5, Solaris 2004)
• Szkarłatna Fala (zbiór opowiadań Deszcze Niespokojne, Fabryka Słów 2005)
• Smok tańczy dla Chung Fonga (antologia Księga smoków, Runa 2006)

Nagrody

• Srebrny Glob za opowiadanie Beznogi tancerz, 2001^[13]
• Złoty kot za cykl anielski, 2006^[16]
• Śląkfa dla Twórcy Roku, 2007^[16]
• Nagroda im. Janusza A. Zajdla za opowiadanie Smok tańczy dla Chung Fonga, 2007^[16]
• Nagroda im. Janusza A. Zajdla za powieść Grillbar Galaktyka, 2012
• Fawkes dla książki z cienia 2018 za cykl Upiór południa^[17]

Uwagi

Przypisy