Mieczysław Frenkiel

Mieczysław Frenkiel, ok. 1892 r.

Data i miejsce urodzenia

15 lipca 1858
Byszów, Polska

Data i miejsce śmierci

19 kwietnia 1935
Warszawa, Polska

Zawód

aktor

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Mieczysław Frenkiel (ur. 15 lipca 1858 w Byszowie, zm. 19 kwietnia 1935 w Warszawie) – polski aktor.

Życiorys

Urodził się jako Bonawentura Adam Mieczysław Frenkiel, syn Aleksandra i Marii z Niwińskich. Miał siostrę Michalinę Frenkiel-Niwińską, śpiewaczkę. W 1876 ukończył Gimnazjum w Sandomierzu i po półrocznej praktyce w aptece w Zawichoście zapisał się na farmację w Warszawie. Równocześnie rozpoczął naukę w szkole dramatycznej Emiliana Derynga.

Debiutował na popisie szkolnym w 1879 rolą Kryspina, a rok później wyjechał z zespołem na prowincję. Podczas występów w Kaliszu został zaangażowany do teatru krakowskiego, gdzie pracował do 1885. W tym czasie występował gościnnie w Petersburgu, Lwowie (pięć sezonów) i Warszawie.

Zaangażowano go w warszawskim Teatrze Rozmaitości (1890), gdzie pracował do śmierci, wyjeżdżając tylko na gościnne występy, m.in. do Lublina, Lwowa, Wilna, Poznania, Łodzi, Bydgoszczy.

W 1914 występował w Petersburgu, zaś w 1926 - w Pradze. Jego słynna rola to tytułowy pan Geldhab. Trzykrotnie obchodził jubileusze: dwudziestopięciolecia, trzydziestopięciolecia, pięćdziesięciolecia pracy scenicznej. Bezpośrednio po trzecim jubileuszu przeszedł na emeryturę, ale występował do 1932.

Należał do najwybitniejszych polskich aktorów komediowych i wykonawców ról molierowskich, m.in. Tartufa („Świętoszek”), Orgona („Chory z urojenia”). Miał w swoim dorobku osiemnaście ról fredrowskich, np. Cześnika („Zemsta”), Twardosza („Dożywocie”), Szambelana („Pan Jowialski”).

Występował często jako recytator i monologista, a w okresie międzywojennym grał w sześciu filmach, m.in. jako Boryna („Chłopi” 1922). Był wybitnym pedagogiem. Wykładał w klasie dramatycznej przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym, w Szkole Dramatycznej, a w latach 1925–1932 był lektorem dykcji i wymowy Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1910–1913 drukowano jego nowele w „Tygodniku Ilustrowanym”. Był zasłużonym członkiem ZASP.

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 52-1-30^[1]).

Był mężem aktorki Stanisławy Pysznik (1863–1945), ojcem aktora Tadeusza Frenkla. Jego siostrzeńcem był Jan Fryling^[2].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1934)^[3]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[4]
Złoty Krzyż Zasługi (11 stycznia 1928)^[5]

Upamiętnienie

Od 24 listopada 1961 ulica w Warszawie, na terenie obecnej dzielnicy Wawer, nosi nazwę ulicy Mieczysława Frenkla^[6].

Mieczysław Frenkiel w strojach scenicznych

Przypisy

↑ Cmentarz Stare Powązki: MIECZYSŁAW FRENKIEL, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-02] .
↑ Śp. Jan Fryling. „Biuletyn”. Nr 32, s. 96, Czerwiec 1977. Koło Lwowian w Londynie.
↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi na polu sztuki scenicznej”.
↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 24.
↑ M.P. z 1928 r. nr 12, poz. 13 „za znakomitą działalność artystyczną”.
↑ Uchwała nr 28 Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 24 listopada 1961 r. w sprawie nadania nazw ulicom, Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, Warszawa, dnia 20 grudnia 1961 r., nr 22, poz. 96, s. 5.

Bibliografia

Maciej Zarębski, Regionalny słownik biograficzny, Staszów, „Ziemia Staszowska”, kwartalnik społeczno-kulturalny, nr 2, 1990.

Linki zewnętrzne

Mieczysław Frenkiel w bazie IMDb (ang.)
Mieczysław Frenkiel w bazie Filmweb
Mieczysław Frenkiel w bazie filmpolski.pl
Mieczysław Frenkiel, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-09] .
Mieczysław Frenkiel w bibliotece Polona