Paletka zielona
Symphysodon aequifasciatus[1] | |||
Pellegrin, 1904 | |||
![]() | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Podgromada | promieniopłetwe | ||
Rząd | okoniokształtne | ||
Rodzina | pielęgnicowate | ||
Podrodzina | Cichlinae | ||
Rodzaj | Symphysodon | ||
Gatunek | paletka zielona | ||
Synonimy | |||
| |||
| |||
|
Paletka zielona[2][3][4][5], paletka brązowa[5], paletka[6][4][5], (Symphysodon aequifasciatus[7][8]) – gatunek ryby z rodziny pielęgnicowatych, występującej w dorzeczu Amazonki. Dawniej nazwą paletka określano wszystkie ryby z rodzaju Symphysodon[9].
Zasięg występowania tego gatunku jest znacznie szerszy niż Symphysodon discus: od wschodniego Peru po dolny bieg Amazonki. Żyje głównie w dopływach Amazonki. Na ciele ma 9 pionowych, mniej lub bardziej widocznych, ciemnych pręg, u odmian hodowlanych czasami całkowicie zanikających[4]. Osiąga ok. 12,5 cm długości ciała. W akwarystyce uzyskano wiele odmian hodowlanych.
Taksonomia
Paletka została opisana naukowo w 1904 roku przez Jacques'a Pellegrina jako odmiana dyskowca, pod nazwą Symphysodon discus var. aequifasciata. Następnie uznana została za odrębny gatunek Symphysodon aequifasciata. Pellegrin nie opisał holotypu, a epitet gatunkowy aequifasciata zapisał niezgodnie z zasadami kodeksu nomenklatury zoologicznej, ponieważ nazwa Symphysodon jest rodzaju męskiego[7], a nazwa gatunkowa (epitet gatunkowy) wyrażona w formie przymiotnikowej powinna mieć formę zgodną z rodzajem nazwy rodzajowej. Już w XX wieku wielu autorów nieformalnie używało poprawnego zapisu, ale dopiero w 2005 roku Géry i Bleher[10] opublikowali pracę uzupełniającą formalne niedociągnięcia Pellegrina, m.in. opis lektotypu. Od tej pory poprawną formą zapisu nazwy paletki jest Symphysodon aequifasciatus[7].
Relacje pokrewieństwa ryb w obrębie rodzaju Symphysodon nie zostały dokładnie poznane.
Wyróżniono kilka podgatunków, które jednak nie zostały zaakceptowane przez taksonomów z powodu zbyt bliskiego pokrewieństwa. Nadane im nazwy zostały uznane za synonimy nazwy systematycznej[11]:
- Symphysodon aequifasciatus aequifasciatus Pellegrin, 1904 – paletka zielona[4]
- Symphysodon aequifasciatus axelrodi Schultz, 1960 – paletka brązowa[2][4], paletka brunatna[4]
- Symphysodon aequifasciatus haraldi Schultz, 1960 – paletka niebieska[4]
Uczestnicy naukowej dyskusji prezentują odmienne poglądy. Jedni (np. Farias i Hrbek) mają wątpliwości, czy ryby te należy klasyfikować jako odrębne gatunki, ponieważ wyniki badań molekularnych sugerują, że wszystkie Symphysodon spp. są odmianami barwnymi i rasami geograficznymi jednego gatunku[11]. Inni (np. Heiko Bleher[12]) dopatrują się potrzeby wyodrębnienia kolejnych gatunków (S. aequifasciatus haraldi jako S. haraldi i S. discus tarzoo jako S. tarzoo[7]).
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Diskusfisch.jpg/240px-Diskusfisch.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Blue_Discus.jpg/240px-Blue_Discus.jpg)
Hodowla
Zalecane warunki w akwarium | |
---|---|
Wielkość zbiornika | obszerny, ok. 200 litrów |
Temperatura wody | 28 – 30 °C |
Twardość wody | 0°n – 4°n |
Skala pH | 6,0 – 7,0 |
Pokarm | żywy, mrożony (wołowina i serca wołowe) |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Symphysodon aequifasciatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Nazewnictwo ryb egzotycznych, AKWARIUM, Nr 1-2/70 (występuje pod synonimiczną nazwą)
- ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ a b c d e f g WallyW. Kahl WallyW., BurkardB. Kahl BurkardB., DieterD. Vogt DieterD., Atlas ryb akwariowych, HenrykH. Garbarczyk (tłum.), EligiuszE. Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1 .
- ↑ a b c Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
- ↑ Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
- ↑ a b c d RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 14 lipca 2011 [dostęp 2023-01-02] (ang.).
- ↑ Symphysodon aequifasciatus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 5 września 2011]
- ↑ Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
- ↑ Géry, J. & H. Bleher. Kommentar zur Taxonomie I. Anmerkungen zu den Typuslokalitäten der Arten and Unterarten der Gattung Symphysanodon Heckel. „Bleher's Discus”. 1, s. 135–139, 2005.
- ↑ a b Izeni PiresI.P. Farias Izeni PiresI.P., TomasT. Hrbek TomasT., Patterns of diversification in the discus fishes (''Symphysodon'' spp. Cichlidae) of the Amazon basin, „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 49 (1), 2008, s. 32–43, DOI: 10.1016/j.ympev.2008.05.033, PMID: 18762435 (ang.). (pdf)
- ↑ Wiliam Eschmeyer (on line) [za:] H. Bleher i M. Bailey Bleher's discus. 2. Aquapress Bleher, Miradolo Terme (Italy).
- Britannica: animal/Symphysodon-aequifasciata
- EoL: 356839
- GBIF: 5208133
- identyfikator iNaturalist: 141757
- NCBI: 74133