Pobudzenie seksualne

Pobudzenie seksualne – stan fizjologiczny, pozwalający na odbycie stosunku płciowego.

W odróżnieniu od większości zwierząt ludzie są zdolni do pobudzenia seksualnego przez cały rok, nie istnieją sezony godowe.

Oznaki pobudzenia seksualnego u człowieka

Pobudzenie seksualne kobiety: Pobudzenie seksualne mężczyzny:
  • powiększenie piersi,
  • zwilżenie pochwy,
  • przekrwienie ścian pochwy,
  • erekcja łechtaczki,
  • uniesienie macicy i rozszerzenie się tylnego odcinka pochwy,
  • zmiana kształtu, koloru i rozmiaru warg sromowych.
  • erekcja prącia,
  • odciągnięcie i zaciśnięcie napletka i odsłonięcie żołędzi (nie zawsze),
  • pojawienie się wydzieliny preejakulacyjnej,
  • obrzmienie jąder
  • zgrubienie moszny

Fizjologia pobudzenia seksualnego

Do utrzymania gotowości organizmu do zmiany bodźców zmysłowych lub wyobrażeniowych na seksualne (uzyskania podniecenia seksualnego) potrzebne są następujące mechanizmy:

  • istnienie bodźca zmysłowego lub wyobrażeniowego,
  • ośrodki seksualne w korze mózgowej oraz nienaruszone funkcje psychiczne,
  • ośrodki seksualne w niższych piętrach mózgowia,
  • ośrodki seksualne w odcinkach lędźwiowym i krzyżowym,
  • przysadka mózgowa i prawidłowa regulacja hormonalna (z istnieniem pewnego poziomu hormonów we krwi),
  • nienaruszone drogi nerwowe,
  • ogólnie dobre samopoczucie (czynnik X).

Modele reakcji seksualnej człowieka

Model Masters i Johnson

Model Masters i Johnson(inne języki) wyróżnia 4 fazy reakcji seksualnej:

Mimo wielu różnic w budowie ciała kobiecego i męskiego, fazy pobudzenia seksualnego są u obu płci bardzo podobne.

Model Helen Kaplan

Inny model, opracowany przez seksuolog Helen Singer Kaplan(inne języki), zawiera trzy fazy:

  • pożądanie (zarówno psychiczne, jak i fizyczne)
  • podniecenie (ma miejsce, gdy pojawia się stan pobudzenia fizycznego)
  • orgazm (obejmujący także odprężenie).

Model Bancrofta

John Bancroft(inne języki) wyróżnia następujące fazy orgazmu:

  1. Wzrost podniecenia seksualnego do momentu szczytowego, w którym następuje uruchomienie procesu neurofizjologicznego o następujących cechach:
    • intensywnym uczuciu przyjemności,
    • pewnym stopniu zmiany stanu świadomości ze zmianami dotyczącymi procesów przetwarzania informacji,
    • swoistymi doznaniami zlokalizowanymi zwykle w okolicach narządów płciowych, ale ze zmiennym zasięgiem obejmującym całe ciało,
    • skurczami mięśni, u kobiet mięśni przepony miedniczej, okołopochwowych, prawdopodobnie macicy, a u mężczyzn mięśni opuszkowo-jamistych i opuszkowo-gąbczastych, częściowo także mięśniami przepony miedniczej,
    • innymi zmianami nieobejmującymi narządów płciowych, np. rytmiczne ruchy ciała, zaczerwienienie skóry.
  2. Faza po orgazmie, w której opisane wyżej objawy wracają do stanu sprzed podniecenia, po czym następuje okres refrakcji, hamujący kolejne podniecenie seksualne[1].

Okres refrakcji jest na ogół dłuższy u mężczyzn niż u kobiet i wraz z wiekiem potrafi ulec wydłużeniu[2].

Przypisy

  1. JohnJ. Bancroft JohnJ. i inni, Seksualność człowieka, Wydanie 1, dodruk, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2019, s. 89, ISBN 978-83-66067-78-3 [dostęp 2023-08-31] .
  2. ErikE. Betjes ErikE., What is the refractory period? [online], ISSM, 4 września 2013 [dostęp 2023-08-31]  (ang.).

Bibliografia

  • Kazimierz Imieliński: Seksiatria. T. 1: Psychofizjologia seksualna. Warszawa: PWN, 1990. ISBN 83-01-08341-7.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
Fizjologia reakcji seksualnych
  • LCCN: sh85120733
  • GND: 4181117-3
  • J9U: 987007536453905171
  • Britannica: topic/excitement-stage, topic/sexual-response-cycle
  • Catalana: 0182345