Podstawowa przemiana materii

Podstawowa przemiana materii (PPM) (ang. Basal metabolic rate) – najmniejsze tempo przemiany materii, zachodzącej w organizmie człowieka, niezbędne do podtrzymania podstawowych funkcji życiowych, znajdującego się w stanie czuwania, w warunkach zupełnego spokoju fizycznego i psychicznego, komfortu cieplnego, który na 12 godzin przed badaniem nie spożywał żadnych posiłków, po 3 dniach diety bezbiałkowej i po co najmniej 8 godzinach snu[a]. W zależności od wieku oraz stylu życia podstawowa przemiana materii pochłania od 45% do 70% dziennego zapotrzebowania energetycznego człowieka[2][3] (zob. np. zapotrzebowanie energetyczne dla sportowców).

Na PPM składają się przemiany zachodzące w:

  1. układzie nerwowym – 1/4,
  2. wątrobie – 1/5,
  3. nerkach – 1/15,
  4. sercu – 1/15,
  5. pozostałe narządy – 2/5.

Pierwszą metodą obliczania była metoda Harrisa-Benedicta, opublikowana w 1918 roku:

mężczyźni: P P M = ( 13,751 6   m 1   kg + 5,003 3   w z 1   cm 6,755 0   w 1   lata + 66,473 0 ) kcal dzień {\displaystyle PPM=\left({\frac {13{,}7516\ m}{1\ {\mbox{kg}}}}+{\frac {5{,}0033\ wz}{1\ {\mbox{cm}}}}-{\frac {6{,}7550\ w}{1\ {\mbox{lata}}}}+66{,}4730\right){\frac {\mbox{kcal}}{\mbox{dzień}}}}
kobiety: P P M = ( 9,563 4   m 1   kg + 1,849 6   w z 1   cm 4,675 6   w 1   lata + 655,095 5 ) kcal dzień {\displaystyle PPM=\left({\frac {9{,}5634\ m}{1\ {\mbox{kg}}}}+{\frac {1{,}8496\ wz}{1\ {\mbox{cm}}}}-{\frac {4{,}6756\ w}{1\ {\mbox{lata}}}}+655{,}0955\right){\frac {\mbox{kcal}}{\mbox{dzień}}}}

gdzie:

  • m {\displaystyle m} – masę wyrażoną w kilogramach,
  • w z {\displaystyle wz} – wzrost w centymetrach,
  • w {\displaystyle w} – wiek w latach.

Równanie to uważano za najlepsze do obliczania PPM aż do roku 1990, kiedy M.D. Mifflin oraz Sachiko T. St. Jeor opublikowały swoje równanie:

P P M = ( 10 , 0   m 1   kg + 6 , 25   w z 1   cm 5 , 0   w 1   lata + s ) kcal dzień , {\displaystyle PPM=\left({\frac {10{,}0\ m}{1\ {\mbox{kg}}}}+{\frac {6{,}25\ wz}{1\ {\mbox{cm}}}}-{\frac {5{,}0\ w}{1\ {\mbox{lata}}}}+s\right){\frac {\mbox{kcal}}{\mbox{dzień}}},}

gdzie za s {\displaystyle s} podstawiamy +5 w przypadku mężczyzn oraz −161 w przypadku kobiet.

Zobacz też

Uwagi

  1. Wartość zbliżoną do „podstawowej przemiany materii” (PPM) ma „spoczynkowa przemiana materii” (SPM); więcej: rozdział Podstawowa (PPM) i spoczynkowa (SPM) przemiana materii w książce Andrzeja W. Ziemby „Czynniki kształtujące tolerancję glukozy i jej ciepłotwórcze działanie” (2005)[1].

Przypisy

  1. Andrzej W. Ziemba: Czynniki kształtujące tolerancję glukozy i jej ciepłotwórcze działanie. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN, 2005, s. 24–25. ISBN 83-908527-6-4.
  2. Zapotrzebowanie energetyczne człowieka. [dostęp 2010-09-05].
  3. Przemiana materii podstawowa. [dostęp 2017-02-23].

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Encyklopedia internetowa (metabolizm):
  • Britannica: topic/basal-metabolic-rate
  • NE.se: basalmetabolism
  • Catalana: 0123129, 0221292