Polski Związek Alpinizmu

Polski Związek Alpinizmu
Państwo

 Polska

Siedziba

Warszawa

Data założenia

3 marca 1974

Rodzaj stowarzyszenia

federacja

prezes

Marek Wierzbowski

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Polski Związek Alpinizmu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Polski Związek Alpinizmu”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Polski Związek Alpinizmu”
Ziemia52°13′18″N 21°01′10″E/52,221664 21,019404
Strona internetowa
Betlejemka

Polski Związek Alpinizmu (PZA) – organizacja skupiająca kluby górskie, wspinaczkowe i jaskiniowe w Polsce. Ma ona strukturę federacji (jej członkami są tylko kluby).

Działalność

PZA ukonstytuował się 3 marca 1974 z Klubu Wysokogórskiego (którego poszczególne koła regionalne stały się samodzielnymi klubami zrzeszonymi w PZA) oraz kilku mniejszych klubów, w tym Polski Klub Górski oraz nowo powstających akademickich klubów wspinaczkowych. W sensie tradycji jest spadkobiercą zwłaszcza Klubu Wysokogórskiego (który m.in. już wcześniej reprezentował Polskę w UIAA).

PZA zrzesza 70 podmiotów, w tym 47 klubów powierzchniowych oraz 23 kluby i sekcje jaskiniowe o łącznej liczbie ok. 5300 osób. PZA jest członkiem międzynarodowych organizacji alpinistycznych (np. UIAA) oraz speleologicznych (UIS), a także reprezentantem alpinizmu polskiego w stosunkach z zagranicznymi i międzynarodowymi organizacjami alpinistycznymi. 17 grudnia 2014 PZA został przyjęty w poczet członków zwyczajnych Polskiego Komitetu Olimpijskiego[1].

PZA zarządza także Centralnym Ośrodkiem Szkolenia PZA „Betlejemka”, zlokalizowanym na Hali Gąsienicowej w Tatrach na wysokości 1510 m n.p.m. i letnią bazą namiotową na Szałasiskach (Morskie Oko) oraz Polanie Rogoźniczańskiej (poniżej wylotu dolin Kościeliskiej i Chochołowskiej). Baza Rąbaniska została zlikwidowana.

W ściśle prawnym sensie PZA to związek sportowy działający w dziedzinie najszerzej rozumianego alpinizmu. Do jego zadań należą m.in. działalność szkoleniowa, edukacyjna i popularyzatorska, koordynacja wypraw, organizacja współzawodnictwa na terenie Polski i reprezentacja Polski w ramach współzawodnictwa międzynarodowego. PZA odpowiada również za nadawanie uprawnień wspinaczkowych i własnych uprawnień szkoleniowych.

PZA wydaje magazyn informacyjny „Taternik” (ukazujący się od 1907 r. – obecnie kwartalnik)[2] oraz pomniejsze biuletyny.

Władze PZA

Prezesami PZA byli (wybierani na 3-letnie kadencje przez Walne Zjazdy Delegatów):

  • Andrzej Paczkowski (1974–1995)
  • Leszek Cichy (1995–1999)
  • p.o. Wojciech Święcicki (1999–2001)
  • Janusz Onyszkiewicz (2001–2016)
  • Piotr Pustelnik (2016–2023)[3]
  • Marek Wierzbowski (od 2023)

Wiceprezesem związku był m.in. Piotr Morawski.

Przypisy

  1. Janusz Konieczniak: Raptularz przewodnicki, w : "Tatry" nr 1 (51), zima 2015, s. 11
  2. Polski Związek Alpinizmu, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-04-12] .
  3. Władze Polskiego Związku Alpinizmu. pza.org.pl, 2022-01-09. [dostęp 2022-04-12]. (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Oficjalny serwis Polskiego Związku Alpinizmu
  • Lista klubów zrzeszonych w PZA
  • Sto lat na jednej linie…, historia PZA i poprzedzających go organizacji wysokogórskich w Polsce (artykuł Józefa Nyki z „Taternika” 1–2/2003, zamieszczony na stronie PZA)
  • VIAF: 164580926
  • GND: 16135997-8
  • PLWABN: 9810647253805606
  • NUKAT: n02011213
  • WorldCat: viaf-164580926
  • PWN: 3959847