Retimno

Ten artykuł od 2020-11 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Retimno

Ρέθυμνο

Retimno z lotu ptaka – na pierwszym planie forteca z okresu panowania Wenecjan

Państwo

Grecja

Administracja zdecentralizowana

Kreta

Region

Kreta

Jednostka regionalna

Retimno

Gmina

Retimno

Populacja (2011)
• liczba ludności

32 468

Nr kierunkowy

28310

Kod pocztowy

741 00

Tablice rejestracyjne

Położenie na mapie Krety

Położenie na mapie Grecji

35°22′N 24°28′E/35,366667 24,466667

Multimedia w Wikimedia Commons

Informacje w Wikipodróżach

Strona internetowa

Retimno (gr. Ρέθυμνο) – miasto w Grecji, na północnym wybrzeżu Krety, w administracji zdecentralizowanej Kreta, w regionie Kreta, w jednostce regionalnej Retimno. Siedziba gminy Retimno. W 2011 roku liczyło 32 468 mieszkańców^[1].

Po Heraklionie i Chanii trzecie pod względem wielkości miasto na Krecie.

Lokalizacja

Miasto leży w północnej części Krety, nad Morzem Kreteńskim, w połowie drogi biegnącej z Heraklionu do Chanii.

Szerokość wyspy (od północnego do południowego wybrzeża) wynosi w tym miejscu zaledwie 30 km. Przewężenie to oddziela dwa wysokie pasma górskie: Lefka Ori na zachodzie od gór Ida (Oros Idi) na wschodzie, zwanych czasem Psiloritis od znajdującego się tam najwyższego (2456 m n.p.m.) szczytu Krety – Psiloritis.

Mimo górskiego charakteru, okolice Retimno są dość gęsto zaludnione. Położone na zboczach górskich wioski sprawiają wrażenie otoczonych sadami owocowymi i gajami oliwnymi.

Historia

W okresie popałacowym w historii kultury minojskiej na wschód od obecnej fortecy istniała osada, dowodem na to są odnalezione przez archeologów groby i gliniane naczynia^[2].

W okresie grecko-rzymskim pod nazwą Rithymna było ważnym ośrodkiem handlowym. W czasach bizantyjskich nie miało już tak istotnego znaczenia. W IX i X wieku n.e. było okupowane przez Arabów^[3]. Podczas okupacji weneckiej (od XIII wieku) stało się trzecim (po Heraklionie i Chanii) ośrodkiem gospodarczym i kulturalnym Krety pod nazwą Rettimo.

Okresem największej świetności miasta był wiek XVI i początek XVII – Retimno słynęło wówczas jako jeden z głównych ośrodków nauki i sztuki. Z tego okresu pochodzi potężna forteca (La Fortezza) i port z latarnią morską. Twierdzę zbudowali Wenecjanie pod koniec XVI wieku dla obrony przed piratami (słynnym Barbarossą) i wzrastającą siłą państwa Osmanów. Pod koniec tego okresu świetności powstało jeszcze ostatnie dzieło Wenecjan – fontanna Rimondi wzniesiona w 1626 roku^[4].

W 1645 roku miasto zajęły wojska tureckie. Wenecjanie wraz z mieszkańcami (ok. 8500) wycofali się do fortecy, gdzie bronili się jeszcze przez 23 dni. Okupacja turecka trwała aż do 1897 roku.

Wygląd miasta w tamtym okresie zmienił się tak bardzo, że nabrało ono cech typowo muzułmańskich. Większość kościołów zburzono lub przekształcono w meczety.

Od 1898 roku Kreta była autonomicznym państwem z własną konstytucją i rządem. W 1913 roku wyspa została przyłączona do Grecji, a w 1923 roku z Retimno i z całej Krety wysiedlono pozostałych tam Turków oraz zislamizowanych Greków. W ich miejsce przybyła ludność grecka (prawosławna) z Azji Mniejszej w ramach dokonanej wtedy wymiany ludności. Rethymnon zaczął się szybko rozwijać intelektualnie i ekonomicznie (z przerwą podczas okupacji hitlerowskiej w latach 1941-1944).

Szczególnemu dla Greków epizodowi dziejów miasta w przełomowych latach 1898-1923 poświęcił Kronikę pewnego miasta Pandelis Prevelakis – urodzony w Rethimno jeden z najwybitniejszych prozaików greckich^[5].

Walory turystyczne

Wzdłuż wybrzeża ciągnie się plaża piaszczysta, przy której znajdują się liczne hotele. Miasto ma starówkę z wąskimi uliczkami, licznymi zabytkami tureckimi i weneckimi oraz górującą nad miastem potężną fortecę wenecką.