Saturn (mitologia)
 | Ten artykuł dotyczy postaci mitologicznej. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa. |
| bóg rolnictwa, zasiewów i czasu, legendarny władca Italii | |||
 | |||
| Występowanie | mitologia italików | ||
|---|---|---|---|
| Atrybuty | kosa | ||
| Teren kultu | |||
| Nazwa święta | Saturnalia | ||
| Odpowiednik | Ninurta (babiloński) | ||
| Rodzina | |||
| Żona | Ops | ||
| |||
| |||
Saturn (łac. Saturnus, gr. Κρόνος Krónos, z łac. sator „siewca”) – staroitalski bóg rolnictwa, zasiewów i czasu, legendarny władca Italii[1][2]. Pierwowzorem był etruski Satre. Małżonką Saturna była Ops[2].
Później Saturn był utożsamiany z greckim Kronosem[2][3]. Jowisz miał strącić z tronu Saturna, który potem zamieszkał w Italii, gdzie zapanował wówczas wiek złoty[1][2]. Nauczył on ludzi uprawy roli i winnej latorośli[2]. Miał również pierwszy ustanowić prawa w Italii[2].
W 497 p.n.e. zbudowano na wzgórzu kapitolińskim Świątynię Saturna, prawdopodobnie na miejscu starego ołtarza, gdzie składano ofiary z ludzi. Od tego czasu obchodzono święto ku czci Saturna – saturnalia[1][3].
Jego babilońskim odpowiednikiem był Ninurta, a hinduskim odpowiednikiem − Śani.
Na cześć Saturna nazwano szóstą planetę Układu Słonecznego – Saturn.
Z kultem Saturna związana była łacińska nazwa soboty dies Saturni (dzień Saturna), a ta wpłynęła na np. ang. Saturday.
Jednym z najsłynniejszych przedstawień Saturna w sztuce jest obraz Saturn pożerający własne dzieci autorstwa Francisca Goi.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 318. ISBN 83-04-04673-3.
- ↑ a b c d e f Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 403–404. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
- ↑ a b Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 662. ISBN 83-01-03529-3.
- p
- d
- e
Kontrola autorytatywna (osoba):
- PWN: 3972608
- Britannica: topic/Saturn-god
- Universalis: saturne-religion-romaine
- БРЭ: 3537402
- SNL: Saturn_-_mytologi
- DSDE: saturnus
