Sphyraena

Sphyraena[1]
Artedi in Röse, 1793
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – barrakuda atlantycka (Sphyraena viridensis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

Bilateria

(bez rangi) wtórouste
Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Infratyp

żuchwowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

okoniokształtne

Podrząd

makrelowce

Rodzina

barrakudowate

Rodzaj

Sphyraena

Synonimy
  • Agrioposphyraena Fowler, 1903
  • Australuzza Whitley, 1947
  • Callosphyraena Smith, 1956
  • Indosphyraena Smith, 1956
  • Sphyraena Bloch & Schneider, 1801
  • Sphyraenella Smith, 1956
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Sphyraena – rodzaj morskich ryb okoniokształtnych z rodziny barakudowatych (Sphyraenidae). W języku polskim określane są nazwą barakudy (często spotyka się także pisownię „barrakudy”[2]). Są znakomicie pływającymi drapieżnikami, zamieszkującymi wody ciepłe i tropikalne. Osiągają długość od 1,2 do 1,8 m. Mają mocne ciało pokryte drobnymi łuskami, dwie wyraźnie oddzielone płetwy grzbietowe oraz wystającą żuchwę z licznymi ostrymi zębami. Polują na inne ryby (głównie cefale, sardelowate i luszczowate)[3].

Są poławiane w celach sportowych. Niektóre gatunki, ze względu na smaczne mięso, również w celach konsumpcyjnych. Niekiedy ich mięso jest jednak przesycone ciguatoksynami, co może prowadzić do zatrucia (tzw. „ciguatera”). Ryby te są zuchwałe i ciekawskie. Mogą stanowić potencjalne zagrożenie także dla człowieka (np. podczas nurkowania)[3].

Klasyfikacja

Gatunki zaliczane do tego rodzaju[4]:

  • Sphyraena acutipinnis
  • Sphyraena afra – barakuda gwinejska[5]
  • Sphyraena africana
  • Sphyraena argenteabarrakuda srebrzysta[6]
  • Sphyraena barracuda – barakuda[6], barrakuda wielka[7]
  • Sphyraena borealis
  • Sphyraena chrysotaenia – barakuda złocistopasa[8], barakuda żółtopłetwa[9]
  • Sphyraena ensis
  • Sphyraena flavicauda
  • Sphyraena forsteri
  • Sphyraena guachanchobarrakuda złotawa[6]
  • Sphyraena helleri
  • Sphyraena iburiensis
  • Sphyraena idiastes
  • Sphyraena intermedia
  • Sphyraena japonica
  • Sphyraena jello
  • Sphyraena lucasana
  • Sphyraena nigripinnis
  • Sphyraena novaehollandiaebarrakuda australijska[7]
  • Sphyraena obtusata
  • Sphyraena picudilla
  • Sphyraena pinguis
  • Sphyraena putnamae
  • Sphyraena qenie
  • Sphyraena sphyraenabarrakuda europejska[7], świrena[10]
  • Sphyraena tome
  • Sphyraena viridensisbarrakuda atlantycka[7]
  • Sphyraena waitii

Przypisy

  1. Sphyraena, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. Rozporządzenie Rady (WE) nr 2597/95 z dnia 23 października 1995 r. w sprawie przekazywania przez Państwa Członkowskie prowadzące połowy na niektórych obszarach, innych niż północny Atlantyk, danych statystycznych dotyczących połowów nominalnych. Rada Europejska, 23 października 1995.
  3. a b Encyklopedia Audiowizualna Britannica. Zoologia I: A–O. Poznań: Axel Springer Polska, 2006, s. 12. ISBN 978-83-60563-05-2.
  4. RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2 października 2012 [dostęp 2012-11-30]  (ang.).
  5. FishBase.org za: Edward Jackowski. Nazewnictwo ryb [nazwy naukowe, polskie i angielskie]. „Magazyn Przemysłu Rybnego”. 6, 2001. ISSN 1428-362X. (pol.). 
  6. a b c Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
  7. a b c d Polskie nazwy gatunków za: Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby – Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
  8. Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Leksykon przyrodniczy. Przekład i adaptacja: Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
  9. FishBase.org za: Edward Jackowski. Nazewnictwo ryb [nazwy naukowe, polskie i angielskie]. „Magazyn Przemysłu Rybnego”. 6, 2001. ISSN 1428-362X. (pol.). 
  10. Ryby. Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
  • NDL: 00564797
  • Catalana: 0083360
Identyfikatory zewnętrzne:
  • GBIF: 2369201
  • identyfikator iNaturalist: 47263
  • ITIS: 170425
  • NCBI: 13691
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 36204