Stanisław Łyszczarz
Data i miejsce urodzenia | 22 marca 1930 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 7 listopada 1991 |
Narodowość | polska |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | ceramika, malarstwo, rzeźba |
Stanisław Łyszczarz (ur. 1930, zm. 1991) – artysta plastyk, malarz, rzeźbiarz.
Życiorys
Dzieciństwo i młodość
Stanisław Łyszczarz urodził się 22 marca 1930 roku w Lichwinie koło Tarnowa[1] w rodzinie Agaty i Józefa Łyszczarzów. Rodzinny dom artysty znajduje się na najwyższym szczycie ziemi tarnowskiej, górze Wał (523 m n.p.m.), nieopodal cmentarza wojennego nr 187, na którym w czasie I wojny światowej spoczął ceniony austriacki grafik z Grazu – Franz Hofer.
Rodzice Stanisława wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych, gdzie poznali się. Po pewnym czasie zadecydowali o powrocie do Polski i wybudowaniu domu. Zakupiona przez nich ziemia była w dużej mierze fragmentem pobojowiska z I wojny światowej.
Rodzina Łyszczarzów żyła skromnie. Ojciec Józef był z zawodu szewcem. Stanisław posiadał dwóch braci i trzy siostry. Już w wieku dziecięcym Stanisław zdradzał swoje przyszłe umiejętności artystyczne. Chętnie lepił różne formy w glinie. W czasie wojny jeden z braci Stanisława zginął w Niemczech w czasie alianckiego nalotu.
Wykształcenie i praca artystyczna
Stanisław Łyszczarz po ukończeniu w 1945 r. szkoły podstawowej rozpoczął naukę w Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Tarnowie[1]. Następnie kontynuował naukę w Liceum Sztuk Plastycznych w Tarnowie, które ukończył w 1952 roku[2]. W tym samym roku zdał egzamin do Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu, gdzie studiował w pracowni prof. Eugeniusza Gepperta i prof. Marii Dawskiej. Studia ukończył w czerwcu 1958 roku, otrzymując tytuł dyplomowanego artysty plastyka w zakresie ceramicznego malarstwa architektonicznego[1].
Po studiach osiedlił się w Częstochowie, gdzie przez 21 lat pracował w tamtejszym Liceum Sztuk Plastycznych jako nauczyciel ceramiki i malarstwa. Od 1980 r. w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie (obecnie Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie) był wykładowcą rzeźby ceramicznej i malarstwa. W 1990 roku otrzymał nominację na docenta i profesora nadzwyczajnego Wydziału Wychowania Artystycznego i został kierownikiem Zakładu Rzeźby[1]. Przez lata poświęcał się działalności społecznej. Był członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków oraz grupy „Zachęta" przy Spółdzielni Mieszkaniowej „Nasza Praca” w Częstochowie.
Zmarł 7 listopada 1991 roku w Częstochowie[1].
Życie prywatne
Artysta ożenił się z dziennikarką Krystyną Królicą. Z tego związku miał córkę Blankę, malarkę i ilustratorkę.
Twórczość
Artystyczną wizję sztuki Stanisława Łyszczarza ukształtowali postimpresjoniści polscy i francuscy, kapiści i koloryści polscy, konstruktywiści, orfiści, a także twórcy ludowi.
Jedną z głównych inspiracji artysty była południowa Polska, a szczególnie ziemia tarnowska oraz Jura Krakowsko-Częstochowska. Miejsca te, usłane polami, wzgórzami, skałami i zamkami, stanowiły źródło jego szkiców terenowych, które później stanowiły podstawę jego obrazów. Były one bardzo osobistą interpretacją pejzażu. Powstawały bardzo długo i zwykle w zaciszu domowego atelier.
Odbywał liczne podróże artystyczne po Polsce i za granicą. Uczestniczył w wielu wystawach w kraju i zagranicą. Obrazy i ceramiki Stanisława Łyszczarza znajdują się w licznych zbiorach prywatnych i muzealnych w kraju i za granicą. W leksykonie Kto jest kim w Polsce wydanym w 1984 roku zamieszczona jest jego nota biograficzna.
Tworzył rzeźby plenerowe dla parków i ogrodów, a także ceramikę użytkową. Stworzył kilkanaście monumentalnych mozaik, jak np. mozaikę na ścianie auli Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, mozaikę na ścianach krytej pływalni MOSiR w Częstochowie czy w Ośrodku Kultury w Siewierzu.
Za swoje zasługi był wielokrotnie nagradzany. Artysta zmarł na zawał serca 7 listopada 1991 roku. W 2009 odsłonięto w Częstochowie tablice pamiątkową w miejscu, gdzie znajdowała się jego pracownia.
Przypisy
- ↑ a b c d e In memoriam Stanisław Łyszczarz [online], Ośrodek Promocji Kultury Gaude Mater w Częstochowie [dostęp 2018-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-13] .
- ↑ Łyszczarz Stanisław [online], Publiczna Biblioteka Pedagogiczna RODN "WOM" w Częstochowie, 10 czerwca 2021 [dostęp 2023-02-03] (pol.).
Bibliografia
- Marek Czarnołęski: Łyszczarz - Mularz ... zapach terpentyny to jak woń najlepszych paryskich perfum. Częstochowa: MWA Biogram, Biblioteka Publiczna im. dr. Wł. Biegańskiego w Częstochowie, 2001. ISBN 83-913743-1-9.
- Janusz Pacuda: Stanisław Łyszczarz, Malarstwo i ceramika, XXX-lecie pracy twórczej. Częstochowa: Biuro Wystaw Artystycznych, 1989.
- http://www.oocities.org/stanlyszczarz/index002.htm [data dostępu: 19.03.2012]
- DariuszD. Osiński DariuszD., Łyszczarz Stanisław, [w:] Blog „Ceramikon polski” [online], Onet.pl [dostęp 2012-03-19] [zarchiwizowane z adresu 2010-08-30] .
- Pomnik Stanisława Łyszczarza [dostęp 2012-03-19]
Linki zewnętrzne
- Stanislaw Lyszczarz paintings ceramics mosaics. geocities.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-27)]. (kopia strony z archive.org)
- TadeuszT. Piersiak TadeuszT., Obrazy Stanisława Łyszczarza w galerii Wejściówka [online], Wyborcza.pl, 27 października 2006 .