Stanisław Jagiełło

Data i miejsce urodzenia

3 listopada 1905
Godzianów

Data śmierci

26 lutego 1995

Poseł na Sejm Ustawodawczy

Okres

od 4 lutego 1947
do 4 sierpnia 1952

Przynależność polityczna

Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Jagiełło, ps. Szuwara, Granat, Czarny, Klon (ur. 3 listopada 1905 w Godzianowie, zm. 26 lutego 1995^[1]) – polski dziennikarz i działacz ludowy, poseł na Sejm Ustawodawczy (1947–1952), podpułkownik Wojska Polskiego, komendant Okręgu Kielce Batalionów Chłopskich.

Życiorys

Urodził się jako syn rolników Józefa i Wiktorii. W 1927 uzyskał średnie wykształcenie, kończąc naukę w szkole w Skierniewicach. Pracował jako urzędnik. Pomiędzy lipcem 1928 a lipcem 1929 odbywał szkolenie wojskowe w ramach Dywizyjnego Kursu Podchorążych Rezerwy Piechoty w Tomaszowie Mazowieckim. W latach 1929–1933 pracował jako sekretarz pisma „Wyzwolenie”, później w tej samej funkcji w „Przewodniku Gospodarczym” Centralnego Towarzystwa Organizacji i Kółek Rolniczych (do 1939). Współredagował „Młodą Myśl Ludową” (1935–1939). Aktywny w ruchu ludowym: w latach 1928–1931 należał do PSL „Wyzwolenie”, aby od 1931 być członkiem Stronnictwa Ludowego. Należał do Zarządu Mazowieckiego Związku Młodzieży Wiejskiej.

Brał udział w kampanii wrześniowej w ramach 33 Dywizji Piechoty jako dowódca kolumny amunicyjnej. W kwietniu 1940 z polecenia CKRL osiadł na Kielecczyźnie. W sierpniu 1940 opracował pierwszą instrukcję organizacyjną Batalionów Chłopskich. Jesienią tego roku objął funkcję komendanta Okręgu Kielce tej organizacji i sprawował ją do końca okupacji. Należał do komitetu redakcyjnego agencji Ziemia, która była organem prasowym kierownictwa Stronnictwa Ludowego „Roch” i Komendy Okręgu BCh. Był organizatorem komórek Kierownictwa Walki Cywilnej na terenie województwa kieleckiego. Organizował także sądy podziemne.

Po wojnie kontynuował działalność w Związku Młodzieży Wiejskiej. W 1945 przystąpił do PSL, z listy którego został w 1947 wybrany na posła z okręgu Częstochowa. Dwa lata później, jesienią 1949, znalazł się wśród członków ZSL. W 1949 pracował krótko jako redaktor „Chłopów i Państwa”. Od 1950 do 1970^[2] był redaktorem w „Zielonym Sztandarze”, a w latach 1950–1951 redaktorem naczelnym tego pisma. Był członkiem Głównego Sądu Partyjnego ZSL i Rady Naczelnej ZBoWiD. W 1982 wszedł w skład Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Wincentego Witosa w Warszawie, który został odsłonięty w 1985^[3]. Pochowany wraz z Marianną Jagiełło (1914–2001) na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera A3 tuje-2-24)^[1].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Partyzancki
Order Krzyża Grunwaldu III klasy
Odznaka Grunwaldzka

Publikacje

Kryptonim „Telegraf”: z dziejów Batalionów Chłopskich na Kielecczyźnie, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1979

Upamiętnienie

Nazwisko Stanisława Jagiełły umieszczono w Panteonie Chłopów Polskich w sanktuarium w Kałkowie-Godowie^[4]. 5 października 1989 minister obrony narodowej wyróżnił go wpisem do Honorowej Księgi Czynów Żołnierskich.

Przypisy

↑ ^a ^b Wyszukiwarka grobów w Warszawie
↑ Słownik Mariana Wojtasa podaje, iż był redaktorem w latach 1950–1951 i 1957–1972
↑ J. Sałkowski, T. Iwanowska, Na odsłonięcie pomnika Wincentego Witosa – a Polska winna trwać wiecznie, Warszawa 1985, s. 21
↑ Kolus 2011 ↓, s. 198.

Bibliografia

(red. Romuald Turkowski), Opozycja parlamentarna w Krajowej Radzie Narodowej i Sejmie Ustawodawczym 1945–1947, Warszawa 1997
Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Makieta, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1989, s. 151 (z fotografią)
Marian Wojtas: Słownik biograficzny żołnierzy Batalionów Chłopskich. T. IV. Lublin: Wydawnictwo Bestprint, 2007, s. 208–209. ISBN 978-8360702-23-9.
Marian Kolus: Miejsca upamiętniające działalność Batalionów Chłopskich w latach 1940–1945 na terenie województwa świętokrzyskiego. Kielce: 2011. ISBN 978-83-88161-39-1.