Strażnica WOP Wysowa

Strażnica WOP Wysowa – zlikwidowany podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-czechosłowackiej.

Strażnica SG w Wysowej – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Czechosłowacją/Słowacją^[b].

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 39 komendy odcinka^[2] jako 179 strażnica WOP (Wysowa)^[3]  o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[4].

Wiosną 1947 strażnica WOP wróciła do Wysowej i otrzymała numer 180^[5]. Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic^[c]. Strażnica II kategorii otrzymała numer 180^[7]. Do kwietnia 1958 w strukturach 3 Brygady WOP, którą przemianowano na 3 Karpacką Brygadę WOP i była jako Placówka WOP Wysowa^[8] . Do 15 maja 1991 w strażnica funkcjonowała w strukturach organizacyjnych Karpackiej Brygady WOP w Nowym Sączu.

Straż Graniczna:
Po rozwiązaniu w 1991 Wojsk Ochrony Pogranicza, 16 maja 1991 strażnica w Wysowej weszła w podporządkowanie Karpackiego Oddziału Straży Granicznej^[9] i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Wysowej (SSG w Wysowej)^[10] .

Strażnica SG w Wysowej funkcjonowała do 2005^[10] , kiedy to została rozformowania. Ochraniany przez strażnicę odcinek granicy, przejęła wraz z obsadą etatową Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Koniecznej. Celem takich działań było dostosowanie funkcjonowania straży granicznej do wymogów unijnych. Budynek po rozformowanej strażnicy został przekazany Komendzie Powiatowej Policji w Gorlicach^[11].

Ochrona granicy

W 1960 roku 25 placówka WOP Wysowa II kategorii ochraniała odcinek granicy państwowej z Czechosłowacją o długości 19093 m od znaku granicznego nr I/223, do znaku granicznego nr I/251.

Strażnice sąsiednie

• 178 strażnica WOP Konieczna ⇔ 180 strażnica WOP Muszynka – 1946.

Komendanci/dowódcy strażnicy

• Franciszek Bolko (1.05.1957^[d]–31.08.1958^[e])^[12].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1990 - Karpacka Brygada WOP. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.pl. [dostęp 2017-06-01]. (pol.).
• Marek Jarosiński. Rys historyczny beskidzko-karpackiego pogranicza polsko-słowackiego. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/2000, 2000. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• ASGr.Historia Karpackiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Kraków 1962.
• Wydział Prezydialny Karpackiego OSG: Straż Graniczna od 1991–Karpacki Oddział Straży Granicznej. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.pl. [dostęp 2017-06-01]. (pol.).
• Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k.119 -123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.

Linki zewnętrzne

• Fotopolska: Strażnica WOP Wysowa, Wysowa-Zdrój 17.