Polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAHlar), heteroatom veya ornatık taşımayan ve kaynaşık aromatik halkalar içeren kimyasal bileşiklerdir.[1] PAHlar yağ, kömür ve katran bırakıntılarında bulunur ve yakıtların (fosil yakıtları veya biyoyakıtlar) yakılmasında yan ürün olarak ortaya çıkar. Bir kirletici olarak düşünülmelerinin nedeni bazı bileşiklerinin kanserojen, mutajen ve teratojen olarak tanımlanmış olmasıdır.
Aynı zamanda yıldızlar arası ortamda da; kuyrukluyıldızlarda ve göktaşlarında bulunmuşlardır ve yaşamın ilk biçimlerinde bir temel teşkil edecek aday molekül olarak gösterilmişlerdir.
Kaynakça
- ^ J. C. Fetzer: The Chemistry and Analysis of the Large Polycyclic Aromatic Hydrocarbons. Wiley, New York, 2000.
Hidrokarbonlar |
---|
Doymuş alifatik hidrokarbonlar | Alkanlar CnH2n + 2 | Doğrusal alkanlar | - Metan
- Etan
- Propan
- Bütan
- Pentan
- Hekzan
- Heptan
- Oktan
- Nonan
- Dekan
|
---|
Dallanmış alkanlar | |
---|
|
---|
Sikloalkanlar | |
---|
Alkilsikloalkanlar | |
---|
Bisikloalkanlar | - Housan (bisiklo[2.1.0]pentan)
- Norbornan (bisiklo[2.2.1]heptan)
- Dekalin (bisiklo[4.4.0]dekan)
|
---|
Polisikloalkanlar | |
---|
Diğer | |
---|
|
---|
Doymamış alifatik hidrokarbonlar | Alkenler CnH2n | Doğrusal alkenler | |
---|
Dallanmış alkenler | - İzobuten
- İzopenten
- İzohekzen
- İzohepten
- İzookten
- İzononen
- İzodeken
|
---|
|
---|
Alkinler CnH2n − 2 | Doğrusal alkinler | |
---|
Dallanmış alkinler | - İzopentin
- İzohekzin
- İzoheptin
- İzooktin
- İzononin
- İzodekin
|
---|
|
---|
Sikloalkenler | |
---|
Alkilsikloalkenler | - Metilsiklopropen
- Metilsiklobüten
- Metilsiklopenten
- Metilsiklohekzen
- İzopropilsiklohekzen
|
---|
Bisikloalkenler | |
---|
Sikloalkinler | |
---|
Dienler | |
---|
Diğer | - Alkatrien
- Alkadayn
- Kümülen
- Siklooktatetraen
- Siklododekatrien
- Enin
|
---|
|
---|
Aromatik hidrokarbonlar | PAHlar | Asenler | - Naftalin
- Antrasin
- Tetrasin
- Pentasin
- Hekzasin
- Heptasin
|
---|
Diğer | - Azulen
- Floren
- Helisenler
- Sirkülenler
- Bütalen
- Fenantren
- Krisen
- Piren
- Koranülen
- Kekulen
|
---|
|
---|
Alkilbenzenler | |
---|
Diğer | |
---|
|
---|
Diğerleri | |
---|