Abdullah al-Ghalib

Abdullah al-Ghalib
Sułtan Maroka
Okres	od 1557 do 1574
Poprzednik	Muhammad asz-Szajch
Następca	Abu Abdullah Muhammad II
Dane biograficzne
Dynastia	Sadyci
Data urodzenia	1517
Data śmierci	1574

Abdullah al-Ghalib (arab. أبو محمد عبد الله الغالب بن محمد = Abu Muhammad Abd Allah al-Ghalib ibn Muhammad, ur. 1517, zm. 1574) – sułtan Maroka z dynastii Sadytów, syn sułtana Muhammada asz-Szajcha.

Życiorys

Abdullah al-Ghalib wstąpił na tron w 1557 roku jako następca swojego ojca Muhammada asz-Szajcha. Początkowo musiał stawić czoła innym pretendentom do godności sułtana, jednak ostatecznie udało mu się wzmocnić władzę Sadytów w Maroku pod swoim przywództwem.

Dzięki sojuszowi z Hiszpanią Abdullah al-Ghalib zdołał powstrzymać ekspansję Osmanów. Rozwinął ponadto handel morski z Anglią, dzięki czemu oparł się zagrożeniu przejęcia wybrzeży przez flotę portugalską. Polityka ta doprowadziła ostatecznie w 1569 roku do zrzeczenia się przez Portugalię wszystkich posiadłości poza Tangerem na marokańskim wybrzeżu Atlantyku.

Ponieważ sojusz z chrześcijańską Hiszpanią i związana z nim odmowa wsparcia dla andaluzyjskich Morysków budziły sprzeciw społeczeństwa i przywódców duchowych, sułtan Abdullah al-Ghalib dążył do zaskarbienia sobie przychylności kręgów religijnych poprzez ostentacyjną pobożność i budowę licznych medres i meczetów (zwłaszcza w Marrakeszu i Fezie).

Po jego śmierci na tron wstąpił jego syn Abu Abdullah Muhammad II.

Bibliografia

Ulrich Haarmann: Geschichte der Arabischen Welt., C.H. Beck München, 2001 ISBN 3-406-38113-8
Stephan und Nandy Ronart: Lexikon der Arabischen Welt., Artemis Verlag, 1972 ISBN 3-7608-0138-2

Władcy Maroka

Idrysydzi

Idris I (788–791)
Idris II (791–826)
Muhammad ibn Idris (828–836)
Ali ibn Idris (836–848)
Jahja I (848–864)
Jahja II (864–874)
Ali ibn Umar (874–883)
Jahja III (883–904)
Jahja IV (904–925)
Hassan I al-Hadżam (925–927)
Al-Kasim Kannun (937–948)
Abu al-Aisz Ahmad (948–954)
Hassan II (954–974)

Fatymidzi

Abd Allah al-Mahdi bi-Allah (909–934)
Muhammad al-Kaim bi-Amr Allah (934–946)
Isma'il al-Mansur bi-Allah (946–953)
Ma'add al-Mu'izz li-Din Allah (953–975)
Nizar al-Aziz bi-Allah (975–996)
Husajn al-Hakim bi-Amr Allah (996–1021)
Ali az-Zahir (1021–1036)
Ma'add al-Mustansir bi-Allah (1036–1094)

Almorawidzi

Jahja ibn Umar (?–1056)
Abu Bakr ibn Umar (1056–1070)
Jusuf ibn Taszfin (1070–1106)
Ali ibn Jusuf (1106–1143)
Taszfin ibn Ali (1143–1145)
Ibrahim ibn Taszfin (1145)
Ishak ibn Ali (1145–1147)

Almohadzi

Abd al-Mumin ibn Ali (1145–1163)
Abu Jakub Jusuf I (1163–1184)
Abu Jusuf Jakub al-Mansur (1184–1199)
Muhammad an-Nasir (1199–1213)
Abu Jakub Jusuf II (1213–1224)
Abd al-Wahid I (1224)
Abdullah al-Adil (1224–1227)
Jahja al-Mutasim (1227–1229)
Idris I (1227–1232)
Abd al-Wahid II (1232–1242)
Ali as-Said (1242–1248)
Umar al-Murtada (1248–1266)
Idris II (1266–1269)

Marynidzi

Abdulhak I (1195–1217)
Usman I (1217–1240)
Muhammad I (1240–1244)
Abu Jahja Abu Bakr (1244–1248)

Sułtani

Abu Jahja Abu Bakr (1248–1258)
Umar ibn Jahja (1258–1259)
Abu Jusuf Jakub (1259–1286)
Abu Jakub Jusuf (1286–1307)
Abu Sabit (1307–1308)
Abu ar-Rabi (1308–1310)
Abu Said Usman II (1310–1331)
Abu al-Hassan Ali I (1331–1351)
Abu Inan Faris (1350–1358)
Muhammad II as-Said (1358–1359)
Abu Salim Ali II (1359–1361)
Abu Umar Taszfin (1361)
Abu Zajjan Muhammad III (1361–1366)
Abu al-Faris Abd al-Aziz I (1366–1372)
Abu al-Abbas Ahmad (1372–1384)
Abu Zajjan Muhammad IV (1384–1386)
Muhammad V (1386–1387)
Abu al-Abbas Ahmad (1387–1393)
Abd al-Aziz II (1393–1396)
Abu Amir Abdullah (1396–1398)
Abu Said Usman III (1398–1421)
Abdulhak II (1421–1465)
okres anarchii (1465–1472)

Wattasydzi

Abu Zakarija Jahja (1420–1448)
Ali ibn Jusuf (1448–1458)
Jahja ibn Abu Zakarija Jahja (1458–1459)

Sułtani

Muhammad asz-Szajch al-Mahdi (1472–1505)
Muhammad al-Burtukali (1505–1524)
Abu al-Abbas Ahmad ibn Muhammad (1524–1545)
Muhammad al-Kasri (1545–1547)
Abu al-Abbas Ahmad ibn Muhammad (1547–1549)

Sadyci

Abu Abdullah Muhammad I al-Kaim (1509–1517)
Ahmad al-Aradż (1517–1544)
Muhammad asz-Szajch (1517–1557)

Sułtani

Pierwszy okres	Muhammad asz-Szajch (1549–1554) Abu Hassun ibn Muhammad (1554) Muhammad asz-Szajch (1554–1557) Abdullah al-Ghalib (1557–1574) Abu Abdullah Muhammad II (1574–1576) Abu Marwan Abd al-Malik I (1576–1578) Ahmad al-Mansur (1578–1603) Abu Faris Abdullah (1603–1608)
Linia z Fezu	Muhammad asz-Szajch al-Mamun (1604–1613) Abd Allah II (1613–1623) Abd al-Malik (1623–1627)
Linia z Marrakeszu	Zidan Abu Maali (1603–1627) Abu Marwan Abd al-Malik II (1627–1631) Al-Walid ibn Zidan (1631–1636) Muhammad asz-Szajch as-Saghir (1636–1655) Ahmad al-Abbas (1655–1659)

Alawici

Sułtani Maroka

Maulaj Ali asz-Szarif (1631–1636)
Muhammad ibn Ali asz-Szarif (1636–1664)
Maulaj Raszid (1664–1666)
Maulaj Raszid (1666–1672)
Muhammad I as-Saghir, Al-Harrani, Abu al-Abbas Ahmad I, Maulaj Ismail (1672–1684)
Maulaj Ismail (1684–1727)
Abu al-Abbas Ahmad II (1727–1728)
Abd al-Malik (1728)
Abu al-Abbas Ahmad II (1728–1729)
Abdullah ibn Ismail (1729–1735)
Ali ibn Ismail (1735–1736)
Abdullah ibn Ismail (1736)
Muhammad II ibn Ismail (1736–1738)
Al-Mustadi ibn Ismail (1738–1740)
Abdullah ibn Ismail (1740–1745)
Zajn al-Abidin (1745)
Abdullah ibn Ismail (1745–1757)
Muhammad III (1757–1790)
Jazid ibn Muhammad, Hiszam ibn Muhammad (1790–1792)
Maulaj Sulajman (1792–1822)
Maulaj Abd ar-Rahman (1822–1859)
Muhammad IV (1859–1873)
Hassan I (1873–1894)
Abd al-Aziz IV (1894–1908)
Maulaj Abd al-Hafiz (1908–1913)
Jusuf ibn Hassan (1913–1927)
Muhammad V (1927–1953)
Muhammad ibn Arafa (1953–1955)
Muhammad V (1955–1957)

Królowie Maroka

Muhammad V (1957–1961)
Hassan II (1961–1999)
Muhammad VI (od 1999)

Sułtani Maroka

Dynastia Marynidów

Abu Jahja Abu Bakr (1248–1258)
Umar ibn Jahja (1258–1259)
Abu Jusuf Jakub (1259–1286)
Abu Jakub Jusuf (1286–1307)
Abu Sabit (1307–1308)
Abu ar-Rabija (1308–1310)
Abu Said Usman II (1310–1331)
Abu al-Hassan Ali I (1331–1351)
Abu Inan Faris (1350–1358)
Muhammad II as-Said (1358–1359)
Abu Salim Ali II (1359–1361)
Abu Umar Taszfin (1361)
Abu Zajjan Muhammad III (1361–1366)
Abu al-Faris Abd al-Aziz I (1366–1372)
Abu al-Abbas Ahmad (1372–1384)
Abu Zajjan Muhammad IV (1384–1386)
Muhammad V (1386–1387)
Abu al-Abbas Ahmad (1387–1393)
Abd al-Aziz II (1393–1396)
Abu Amir Abdullah (1396–1398)
Abu Said Usman III (1398–1421)
Abdulhak II (1421–1465)

Dynastia Wattasydów

Muhammad asz-Szajch al-Mahdi (1472–1505)
Muhammad al-Burtukali (1505–1524)
Abu al-Abbas Ahmad ibn Muhammad (1524–1545)
Muhammad al-Kasri (1545–1547)
Abu al-Abbas Ahmad ibn Muhammad (1547–1549)

Dynastia Saadytów

Muhammad asz-Szajch (1549–1554) Abu Hassun ibn Muhammad z poprzedniej dynastii Wattasydów (1554) Muhammad asz-Szajch (1554–1557) Abdullah al-Ghalib (1557–1574) Abu Abdullah Muhammad II (1574–1576) Abu Marwan Abd al-Malik I (1576–1578) Ahmad I al-Mansur (1578–1603) Abu Faris Abdullah (1603–1608)
Linia z Fezu	Muhammad asz-Szajch al-Mamun (1608–1613) Abdullah II (1613–1623) Abd al-Malik (1623–1627)
Linia z Marrakeszu	Zidan Abu Maali (1608–1627) Abu Marwan Abd al-Malik II (1627–1631) Al-Walid ibn Zidan (1631–1636) Muhammad asz-Szajch as-Saghir (1636–1655) Ahmad al-Abbas (1655–1659)