Maulaj Isma’il

Ten artykuł dotyczy sułtana. Zobacz też: Maulaj Isma’il – książę marokański, syn Maulaja Abd Allaha.
Maulaj Isma’il
Abu an-Nasir Maulaj Isma’il ibn asz-Szarif
Ilustracja
Maulaj Isma’il
Sułtan Maroka
Okres

od 1672
do 1727

Poprzednik

Maulaj Raszid

Następca

Abu al-Abbas Ahmad II

Dane biograficzne
Dynastia

Alawici

Data i miejsce urodzenia

1645
Ar-Risani

Data i miejsce śmierci

22 marca 1727
Meknes

Miejsce spoczynku

mauzoleum w Meknesie

Ojciec

Maulaj Ali asz-Szarif

Rodzeństwo

Maulaj Raszid

Maulaj Isma’il (arab. أبو النصر مولاي إسماعيل بن الشريف, Abu an-Nasir Maulaj Isma’il ibn asz-Szarif, ur. 1645 w Ar-Risani, zm. 22 marca 1727[1] w Meknesie) – drugi sułtan Maroka z dynastii Alawitów, syn Maulaja Alego asz-Szarifa, władcy Tafilalt.

Życiorys

Objął tron w 1672 roku po swoim bracie Maulaju Raszidzie. Początkowo musiał tłumić powstania żądnych władzy krewnych oraz sprzeciwiających się jego panowaniu plemion, zanim mógł poświęcić się rozbudowie kraju.

Zrestrukturyzował siły zbrojne i stworzył nową armię z blisko 40 tysięcy sudańskich niewolników. Dzięki niej udawało mu się trzymać w szachu różnorodne plemiona Berberów i Beduinów, które sprzeciwiały się forsowanej przez niego jedności państwa. Maulaj Isma’il zdobył także angielski bastion w Tangerze (w 1684) oraz hiszpański fort w okolicach Al-Ara’isz (1689), a także Asilę i pobliskie tereny nad Oceanem Atlantyckim (1691).

Swoje bezpieczeństwo oparł na elitarnej gwardii zwanej Buchari, w skład której wchodzili trenowani od młodości, wyselekcjonowani pod względem warunków fizycznych czarnoskórzy niewolnicy. Gwardia ta stanowiła najlepiej wyszkoloną i wyposażoną formację wojskową w państwie.

Pod rządami Maulaja Isma’ila nastąpił gwałtowny rozwój gospodarczy Maroka. Rozkwitł handel z Europą, zwłaszcza z Francją i Wielką Brytanią. Rozwój ten umożliwił wzmożoną działalność budowniczą. Oprócz umocnień obronnych wokół Meknesu (dokąd przeniesiono stolicę z Fezu) powstały tam też nowe rezydencje i pałace. Wiele wzniesionych w tym czasie budowli przetrwało do dzisiaj i stanowią one wizytówkę miasta (m.in. największa w Maroku brama Bab al-Mansur).

Po śmierci Maulaja Isma’ila rozgorzały zacięte walki o sukcesję do tronu między jego siedmioma synami, które doprowadziły do upadku potęgi państwa i anarchii. Dopiero za sułtana Muhammada III (1757-1790) udało się na nowo zjednoczyć Maroko.

Prochy Maulaja Isma’ila spoczywają obecnie w jego mauzoleum w Meknesie.

Przypisy

  1. Kingdom of Morocco's (Alaoui dynasty) according to the "Almanach.Be" web site. usa-morocco.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-08-29)]. (ang.)

Bibliografia

  • John Windus, Reise nach Mequinetz, der Residentz des heutigen Käysers von Fetz und Marocco welche C. Stuart als Groß-Britannischer Gesandter Anno 1721 zur Erledigung der dortigen Gefangenen abgelegt hat.', Förster, Hannover 1726 (pierwsze niemieckie wydanie A Journey to Mequinez)
  • Stephan i Nandy Ronart, Lexikon der Arabischen Welt, Artemis Verlag, 1972 ISBN 3-7608-0138-2
  • The Alawi dynasty. Genealogy
  • p
  • d
  • e
Idrysydzi
  • Idris I (788–791)
  • Idris II (791–826)
  • Muhammad ibn Idris (828–836)
  • Ali ibn Idris (836–848)
  • Jahja I (848–864)
  • Jahja II (864–874)
  • Ali ibn Umar (874–883)
  • Jahja III (883–904)
  • Jahja IV (904–925)
  • Hassan I al-Hadżam (925–927)
  • Al-Kasim Kannun (937–948)
  • Abu al-Aisz Ahmad (948–954)
  • Hassan II (954–974)
Fatymidzi
Almorawidzi
Almohadzi
Marynidzi
Sułtani
  • Abu Jahja Abu Bakr (1248–1258)
  • Umar ibn Jahja (1258–1259)
  • Abu Jusuf Jakub (1259–1286)
  • Abu Jakub Jusuf (1286–1307)
  • Abu Sabit (1307–1308)
  • Abu ar-Rabi (1308–1310)
  • Abu Said Usman II (1310–1331)
  • Abu al-Hassan Ali I (1331–1351)
  • Abu Inan Faris (1350–1358)
  • Muhammad II as-Said (1358–1359)
  • Abu Salim Ali II (1359–1361)
  • Abu Umar Taszfin (1361)
  • Abu Zajjan Muhammad III (1361–1366)
  • Abu al-Faris Abd al-Aziz I (1366–1372)
  • Abu al-Abbas Ahmad (1372–1384)
  • Abu Zajjan Muhammad IV (1384–1386)
  • Muhammad V (1386–1387)
  • Abu al-Abbas Ahmad (1387–1393)
  • Abd al-Aziz II (1393–1396)
  • Abu Amir Abdullah (1396–1398)
  • Abu Said Usman III (1398–1421)
  • Abdulhak II (1421–1465)
  • okres anarchii (1465–1472)
Wattasydzi
Sułtani
Sadyci
Sułtani
Pierwszy okres
Linia z Fezu
  • Muhammad asz-Szajch al-Mamun (1604–1613)
  • Abd Allah II (1613–1623)
  • Abd al-Malik (1623–1627)
Linia z Marrakeszu
  • Zidan Abu Maali (1603–1627)
  • Abu Marwan Abd al-Malik II (1627–1631)
  • Al-Walid ibn Zidan (1631–1636)
  • Muhammad asz-Szajch as-Saghir (1636–1655)
  • Ahmad al-Abbas (1655–1659)
Alawici
Sułtani Maroka
Królowie Maroka
  • Muhammad V (1957–1961)
  • Hassan II (1961–1999)
  • Muhammad VI (od 1999)
  • p
  • d
  • e
Dynastia Marynidów
  • Abu Jahja Abu Bakr (1248–1258)
  • Umar ibn Jahja (1258–1259)
  • Abu Jusuf Jakub (1259–1286)
  • Abu Jakub Jusuf (1286–1307)
  • Abu Sabit (1307–1308)
  • Abu ar-Rabija (1308–1310)
  • Abu Said Usman II (1310–1331)
  • Abu al-Hassan Ali I (1331–1351)
  • Abu Inan Faris (1350–1358)
  • Muhammad II as-Said (1358–1359)
  • Abu Salim Ali II (1359–1361)
  • Abu Umar Taszfin (1361)
  • Abu Zajjan Muhammad III (1361–1366)
  • Abu al-Faris Abd al-Aziz I (1366–1372)
  • Abu al-Abbas Ahmad (1372–1384)
  • Abu Zajjan Muhammad IV (1384–1386)
  • Muhammad V (1386–1387)
  • Abu al-Abbas Ahmad (1387–1393)
  • Abd al-Aziz II (1393–1396)
  • Abu Amir Abdullah (1396–1398)
  • Abu Said Usman III (1398–1421)
  • Abdulhak II (1421–1465)
Dynastia Wattasydów
Dynastia Saadytów
Linia z Fezu
  • Muhammad asz-Szajch al-Mamun (1608–1613)
  • Abdullah II (1613–1623)
  • Abd al-Malik (1623–1627)
Linia z Marrakeszu
  • Zidan Abu Maali (1608–1627)
  • Abu Marwan Abd al-Malik II (1627–1631)
  • Al-Walid ibn Zidan (1631–1636)
  • Muhammad asz-Szajch as-Saghir (1636–1655)
  • Ahmad al-Abbas (1655–1659)
Dynastia Alawitów
  • ISNI: 0000000078220119
  • VIAF: 91897604
  • LCCN: n83003510
  • GND: 11878532X
  • BnF: 12650072c
  • SUDOC: 050575910
  • BNE: XX1042682
  • NTA: 102200300
  • J9U: 987007465486705171