Dziaba

Dziaba

Dane podstawowe
Państwo	Polska
Konstruktor	Stefan Malinowski
Typ	szybowiec
Konstrukcja	drewniana
Załoga	1
Historia
Lata produkcji	1923
Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość	6,75 m
Wydłużenie	3
Długość	5 m
Wysokość	0,5 m
Powierzchnia nośna	15 m²
Masa
Własna	45 kg
Użyteczna	70 kg
Startowa	115 kg
Dane operacyjne
Użytkownicy
Polska
Multimedia w Wikimedia Commons

Dziaba – polski szybowiec amatorski z okresu międzywojennego.

Historia

Mjr inż. Stefan Malinowski prowadził badania nad płatem o profilu zmiennym w locie. W 1922 roku zbudował samolot „Stemal III” oparty na tej technologii. Wykorzystując zdobyte doświadczenie w 1923 roku zaprojektował szybowiec bezogonowy „Dziaba”, który został zbudowany w Szkole Pilotów w Bydgoszczy. Zastosował w nim mechanizm dźwigniowy własnej konstrukcji, który poprzez naprężenie górnego i dolnego pokrycie płata powodował zmianę krzywizny profilu przy jednoczesnym zmniejszeniu jego grubości. Miało to pozwolić na dynamiczne wykorzystywanie prądów wznoszących.

Ten mechanizm był zastosowany na obu płatach co pozwalało na wykorzystać go do sterowania podłużnego i poprzecznego. Z przodu konstrukcji znajdowała się powierzchnia sterowa, tzw. „wiatroczułek”, mająca za zadanie samoczynnie zwiększać kąta natarcia płata.

Szybowiec został zgłoszony do udziału w I Konkursie Ślizgowców w Białce k. Nowego Targu, jego pilotem był kpt. T. H. Miśkiewicz. Podczas przygotowania do startu szybowiec został poderwany do góry silnym podmuchem wiatru i poważnie uszkodzony. Został wyremontowany, otrzymał też podwójne stateczniki pionowe. Nie doszło do jego wypróbowania w locie.

Konstrukcja

Jednomiejscowy szybowiec doświadczalny konstrukcji drewnianej w układzie latającego skrzydła.

Płat z prostokątnym centropłatem i trójkątnymi końcówkami. Jednodźwigarowy o pokryciu płóciennym. W centropłacie znajdowały się pasy mocujące do niego pilota oraz otwór przez który wystawała głowa pilota. Wewnątrz płata na dwóch podwójnych żebrach głównych znajdowały się mechanizmy zmiany kształtu profilu płata.

Mała powierzchnia sterowa była umieszczona przed skrzydłem i była połączona linkami z mechanizmem zmiany kształtu profilu płata.

Szybowiec nie posiadał podwozia, start i lądowanie miał się odbywać z wykorzystaniem nóg pilota.

Bibliografia

• Jerzy B. Cynk: Polish aircraft 1893-1939. London: Putman & Company, 1971, s. 589-590, 672-673. ISBN 0-370-00085-4. OCLC 831346721.
• Andrzej Glass: Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1976, s. 352-353. OCLC 830596725.
• Szybowce bezogonowe SZD. Tomasz Murawski (red.). Warszawa: Tomasz Murawski, 2015, s. 19. ISBN 978-83-937805-1-8. OCLC 947832161.
• Witold Rychter: Skrzydlate wspomnienia. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1980, s. 43-44. OCLC 830198483.
• Zdzisław Gryglicki. Samolot i szybowiec inż. Malinowskiego. „Skrzydlata Polska”. 21/1955, 22 maja 1955. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.