Pałac w Gliśnie

Pałac w Gliśnie
Symbol zabytku nr rej. KOK-I-540/63 z 30.05.1963 oraz 13 z 22.10.1976
Ilustracja
Pałac w Gliśnie – fasada frontowa
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Miejscowość

Glisno

Adres

Glisno 123, 69-210 Lubniewice

Styl architektoniczny

barokowy

Rozpoczęcie budowy

1793

Właściciel

Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego w Lubniewicach

Położenie na mapie gminy Lubniewice
Mapa konturowa gminy Lubniewice, na dole znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Gliśnie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Gliśnie”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Gliśnie”
Położenie na mapie powiatu sulęcińskiego
Mapa konturowa powiatu sulęcińskiego, po prawej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Gliśnie”
Ziemia52°28′26″N 15°14′23″E/52,473889 15,239722
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Pałac w Gliśnie – zespół pałacowy z XVIII/XIX w. obejmujący: pałac, oficynę, park, pawilon parkowy – sztuczną ruinę, mauzoleum.

Historia

Glisno posiada metrykę średniowieczną i stanowiło własność kolejnych rodów rycerskich, a następnie w okresie nowożytnym rodu von Waldow, wywodzącego się z pobliskich Lubniewic.

Budowę tego pałacu rozpoczęto w 1793 na zlecenie ówczesnego właściciela dóbr gliśnieńskich prezydenta Kamery pruskiej Friedricha von Posera. Obok rezydencji wybudowano fabrykę ałunu i fabrykę jedwabiu.

W latach 20. XIX wieku założono tutaj kąpielisko lecznicze, jedyne w swoim rodzaju uzdrowisko w regionie, oparte na lokalnych złożach węgla brunatnego[1]. Kolejnym właścicielem majątku był Israel Moses Henoch, który adaptował pałac na luksusowe kasyno z hotelem. Po kolejnych zmianach własnościowych, w posiadanie majątku wszedł Karl Otto von Wartenberg, który zrezygnował z prowadzenia uzdrowiska i skoncentrował się wyłącznie na prowadzeniu działalności rolnej. Z dóbr ziemskich utworzona została ordynacja, a w miejscu zabudowy uzdrowiskowej wybudowano założenie folwarczne.

W południowo-wschodniej części parku wystawiono mauzoleum rodzinne z herbami rodowymi we frontonie fasady. Przebudowano i rozbudowano również pałac, w którym spadkobiercy Karla Ottona von Wartenberga mieszkali do końca lat 20. XX wieku.

W 1945 majątek został znacjonalizowany i przekształcony w państwowe gospodarstwo rolne. Pałac do lat 60. XX wieku nie był użytkowany i znajdował się w złym stanie technicznym. W 1967 budynek został wydzierżawiony Kaliskiej Wytwórni Pluszu i Aksamitu na ośrodek kolonijny. W latach 1968–1972 przeprowadzono remont generalny i adaptacje wnętrz do nowej funkcji. W latach 70. XX wieku użytkownikiem pałacu była firma Rurotex.

W 1978 właścicielem obiektu został Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego w Lubniewicach.

Architektura

Pałac

Pałac znajduje się w południowej części Glisna. Pałac został wzniesiony w 1793 w stylu późnego baroku. W swym obecnym kształcie jest to budowla założona na planie wydłużonego prostokąta na osi północny zachód – południowy wschód. Obiekt jest murowany z cegły na zaprawie wapiennej, o tynkowanych elewacjach. Architektonicznie jest to budowla parterowa, w części podpiwniczona, nakryta dachem mansardowym z lukarnami. Na osi pałacu zlokalizowana jest owalna sala nakryta kopułowo. Od frontu poprzedzona schodami i kolumnowym portykiem, od strony ogrodu schodami i tarasem. W półkolistym ryzalicie, nad wejściem tarasowym herb von Wartenberg. Obiekt był wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany oraz adaptowany do zmieniających się jego funkcji. Obiekt jest zwrócony elewacją frontową w kierunku północno-wschodnim.

Mauzoleum

Po południowej stronie pałacu jest park w typie krajobrazowym o powierzchni około 28 ha. W parku, na osi widokowej od elewacji parkowej pałacu, są malownicze sztuczne ruiny określone jako ruiny mauzoleum rodu von der Marwitz[2]. W głębi parku znajduje się niewielkie mauzoleum rodu von Wartenberg. Nad ostrołukowym wejściem do mauzoleum w medalionie herby rodzin: von Wartenberg (po lewej) i von Kalckreuth (po prawej)[3].

Galeria

  • Fasada ogrodowa
    Fasada ogrodowa
  • Pawilon parkowy - sztuczna ruina
    Pawilon parkowy - sztuczna ruina
  • Mauzoleum rodu von Wartenberg
    Mauzoleum rodu von Wartenberg
  • Herb von Wartenberg
    Herb von Wartenberg
  • Herb von Kalckreuth
    Herb von Kalckreuth
  • Posąg Ateny - element elewacji ogrodowej pałacu
    Posąg Ateny - element elewacji ogrodowej pałacu

Przypisy

  1. AgnieszkaA. Gontaszewska AgnieszkaA., W poszukiwaniu najstarszej kopalni węgla brunatnego na Ziemi Lubuskiej, „Przegląd Geologiczny”, 65, 2017, s. 549-554 .
  2. BIP Lubuski Konserwator Zabytków Glisno - Pałac. [dostęp 2023-09-13]. (pol.).
  3. Czego to są ruiny? Glisno - pałac i park, woj. Lubuskie. [dostęp 2023-09-13]. (pol.).

Bibliografia

  • Maja Błażejewska: Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego, Wydawnictwo, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, Zielona Góra 2007, ISBN 83-9246-691-8, ISBN 978-8-3924-6691-8.
  • p
  • d
  • e
Dwory, pałace, baszty i zamki województwa lubuskiego
powiat gorzowski,
Gorzów Wielkopolski
dwory
  • Kłodawa
  • Mironice
  • Tarnówek
  • Racław
pałace
  • Dąbroszyn
  • Kamień Wielki
  • Łąkomin
  • Sosny
  • Stanowice
zamki
powiat krośnieński
dwory
  • Grabice
  • Kozów
  • Osiecznica
pałace
  • Brzeźnica
  • Brzozów
  • Gryżyna
  • Kamień
  • Kosierz
  • Luboszyce
  • Rzeczyca
  • Trzebule
  • Węgliny
zamki
powiat międzyrzecki
dwory
  • Łagowiec
  • Pszczew
  • Stary Dworek
  • Stary Dwór
pałace
  • Bobowicko
  • Chociszewo
  • Kalsko
  • Krasne Dłusko
  • Kursko
  • Nowa Wieś
  • Nowy Dwór
  • Osiecko
  • Przytoczna
  • Wiejce
  • Wierzbno
zamki
powiat nowosolski
baszty
dwory
pałace
zamki
powiat słubicki
dwory
pałace
powiat strzelecko-drezdenecki
baszty
  • Dobiegniew
  • Strzelce Krajeńskie
dwory
  • Chomętowo
  • Głusko
  • Goszczanowo
  • Grąsy
  • Sarbiewo
pałace
  • Bobrówko
  • Drezdenko
  • Mierzęcin
  • Ogardy
  • Osiek
  • Tuczno
powiat sulęciński
dwory
  • Bielice
  • Gądków Mały
  • Kownaty (1)
  • Kownaty (2)
pałace
  • Debrznica
  • Garbicz
  • Glisno
  • Jarnatów
  • Lubniewice
  • Pniów
  • Rogi
  • Żubrów
zamki
powiat świebodziński
baszty
  • Świebodzin
dwory
  • Kosieczyn
  • Kręcko
  • Niekarzyn
  • Rusinów
pałace
  • Chociule
  • Dąbrówka Mała
  • Dąbrówka Wielkopolska
  • Glińsk
  • Kosieczyn
  • Lubinicko
  • Ługów
  • Mostki
  • Myszęcin
  • Niekarzyn
  • Ojerzyce
  • Przełazy
  • Raków
  • Rokitnica
  • Rosin
  • Szczaniec (1)
  • Szczaniec (2)
  • Toporów
  • Wilkowo
  • Żelechów
wieże
  • Mostki
zamki
  • Łagów
  • Świebodzin
powiat wschowski
dwory
pałace
  • Dębowa Łęka
  • Jędrzychowice
  • Konradów
  • Krążkowo
  • Krzepielów
  • Osowa Sień
  • Przyczyna Górna (1)
  • Przyczyna Górna (2)
  • Tarnów Jezierny
  • Zamysłów
zamki
powiat zielonogórski,
Zielona Góra
dwory
  • Bogaczów
  • Dobroszów Wielki
  • Kamionka
  • Klenica
  • Koźla
  • Kruszyna
  • Laski
  • Letnica
  • Okunin
  • Przybymierz
  • Radomia
  • Urzuty
pałace
zamki
  • Białowice
  • Letnica
  • Sulechów
  • Zabór
powiat żagański
baszty
  • Szprotawa
dwory
  • Borowe
  • Długie (1)
  • Długie (2)
  • Dybów
  • Jabłonów
  • Leszno Dolne
  • Miodnica
  • Rudziny
  • Stara Jabłona
  • Wiechlice
  • Zimna Brzeźnica
pałace
  • Borowina
  • Brzeźnica
  • Chichy
  • Chotków
  • Cieciszów
  • Czerna
  • Długie
  • Dzietrzychowice
  • Henryków
  • Iłowa
  • Jelenin Dolny
  • Jelenin Górny
  • Małomice
  • Międzylesie
  • Niemcza
  • Pasterzowice
  • Siecieborzyce
  • Sucha Dolna
  • Zimna Brzeźnica
  • Żagań (1)
  • Żagań (2)
  • Żagań (3)
wieże
zamki
powiat żarski
baszty
  • Lubsko
dwory
  • Bieniów
  • Budziechów
  • Grabów
  • Jasienica
  • Mieszków
  • Sieciejów
  • Stare Czaple
  • Straszów
  • Świbna
  • Złotnik
pałace
  • Biecz
  • Bogaczów
  • Brody
  • Brzostowa
  • Chełmica
  • Dębinka
  • Dłużek
  • Jasień
  • Jasionna
  • Lipna
  • Łęknica
  • Miłowice
  • Sobolice
  • Trzebiel
  • Tuchola Żarska
  • Włostów
  • Żary (1)
  • Żary (2)
wieże
  • Górzyn
  • Przewóz
zamki